• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Uitslag Matthias de Vriesquiz

14 juni 2020 door Roland de Bonth Reageer

Eerste aflevering van het Woordenboek der Nederlandsche Taal; exemplaar Instituut voor de Nederlandse Taal

Door Roland de Bonth

Tot en met 11 juni 2020 was het mogelijk antwoorden in te sturen van de Matthias de Vriesquiz die op 27 mei op Neerlandistiek  was gelanceerd. Die datum was niet zonder reden gekozen: op die dag in 1891 gaf Matthias de Vries namelijk zijn laatste college. In het levensbericht dat A. Kluyver in maart 1893 schreef voor het Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde – en waar veel antwoorden op de quiz te vinden waren – lezen we hoe De Vries terugkijkt op zijn loopbaan:

Dat laatste uur besteedde De Vries aan een overzicht van de geschiedenis der Nederlandsche studiën, nagenoeg meteen de geschiedenis van zijn eigen leven. Met ontroering erkende hij, dat hij het doel had mogen bereiken dat hij van den beginne af had in het oog gehouden: door de wet was thans de studie der Nederlandsche letteren gelijkgesteld met die der classieke. Maar wat geeft eene wettelijke bepaling, indien men geen gebruik maakt van de voorrechten die zij aanbiedt? Wel waren er genoeg personen die den nieuwen doctorstitel wenschten te behalen, maar zij bezaten over het algemeen niet dien wetenschappelijken geest en die oprechte toewijding zonder welke de goede zaak onmogelijk kon gedijen. Doch hij vertrouwde vast, dat het in de toekomst anders zou worden. Een nieuw geslacht zou opkomen, gesterkt door wie weet welke beproevingen, wederom bezield met die zelfde gevoelens als hij in zijn tijd had gekend.

De afgelopen twee weken hebben quizliefhebbers zich gestort op de beproevingen die de quiz bood. Behept met de gevoelens die ook De Vries heeft gehad, hebben zij hun antwoorden ingestuurd. Daarbij viel op dat de meeste inzenders bijna alle vragen goed hadden beantwoord. Opvallend was ook dat bij vraag 31 vaak als antwoord schakellijm werd genoemd. Onlogisch is dat niet. Ewoud Sanders gebruikt de woorden van De Vries als introductie bij het lemma  schakellijm  in zijn  Eponiemenwoordenboek. Maar als je de originele bron erop naslaat waar De Vries de woorden neerschreef, wordt duidelijk dat het hier toch gaat om spijkerbalsem. Niet voor niets werd in de vraag gesproken over een zekere terpentijnzalf.

Samen vormden de correcte beginletters vier woorden die te maken hebben met Matthias de Vries’ betekenis als wetenschapper: Der leken spieghel, het leerdicht van Jan van Boendale dat De Vries van 1844-1848 in drie delen publiceerde; Warenar, P.C. Hoofts toneelstuk dat De Vries in 1843 uitgaf; Polybius, de Griekse historicus op wie De Vries december 1843 promoveerde en A-Ajuin, het eerste en het laatste artikel van het eerste deel van het Woordenboek der Nederlandsche Taal.

Winnaar

Eén deelnemer is erin geslaagd het volledige puntenaantal, 71 in totaal, te vergaren. Hij had alle vragen goed en gaf daarnaast de vier bovengenoemde woorden/titels. Zijn naam is Diedrik van der Wal. De unieke postzegels met daarop de beeltenis van De Vries én de laatste editie van het Groene Boekje komen zijn kant op. Van harte gefeliciteerd!

Matthias de Vriesjaar

Om deze belangrijke taalwetenschapper te eren heeft het Instituut voor de Nederlandse Taal 2020 uitgeroepen tot Matthias de Vriesjaar en organiseert het – ondanks de coronapandemie – in samenwerking met de Leidse Universiteit en de stad Leiden verschillende publicaties en evenementen. Een actueel overzicht daarvan vindt u op Matthias de Vriesjaar.

Antwoorden

  1. Drieëntwintig
  2. Ernest (Henri Ernest Moltzer)
  3. Roman der Lorreinen
  4. L.Ph.C. van den Bergh
  5. Eigen haard
  6. Kluyver
  7. Eene 
  8. Nijhoff
  9. Sanskrit
  10. Peerlkamp
  11. Individualisme
  12. Edwijt
  13. Grimm (Jacob)
  14. Hollandici
  15. Enschedé (Adriaan Justus Enschedé)
  16. Lo (van Driel)
  17. Willem (Jonckbloet)
  18. A / A1
  19. Rutgers (Anthonie Rutgers)
  20. Erelid
  21. Negenhonderd
  22. Arie (de Jager)
  23. Rabies
  24. Plaats-royaal in Leiden
  25. Ontraden
  26. Lulofs
  27. Yeesten
  28. Brussel
  29. Idealist
  30. Utrecht
  31. Spijkerbalsem
  32. Abraham
  33. Acquoy (Johannes Gerhardus Rijk Acquoy)
  34. Jacob (Verdam)
  35. Utenbroeke (Philip)
  36. I (Inleiding)
  37. Nederlandsch Woordenboek

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Fred Portegies Zwart • Atlas

Bestaan vangt aan met woorden ademhalen
opdat wat om ons heen is wordt verstaan.
Wat is en schijnt laat zich pas gadeslaan
als chaos wordt ontbonden door vertalen.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

OKT. ’59

Een borstelige zee, schuim, regen slaat het schuine raam. [lees meer]

Bron: Tirade, juli-augustus 1961

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

21 november 2025: Tekstselectie in het Nederlandse literatuuronderwijs

21 november 2025: Tekstselectie in het Nederlandse literatuuronderwijs

8 oktober 2025

➔ Lees meer
21 januari – 8 april 2025: Postacademische cursus Recente Nederlandse en Vlaamse letterkunde

21 januari – 8 april 2025: Postacademische cursus Recente Nederlandse en Vlaamse letterkunde

7 oktober 2025

➔ Lees meer
28 november 2025: Symposium Werkgroep Bilderdijk

28 november 2025: Symposium Werkgroep Bilderdijk

5 oktober 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1988 Cebus de Bruin
2007 Hugo Verdaasdonk
➔ Neerlandicikalender

Media

Openingszitting Colloquium IVN

Openingszitting Colloquium IVN

8 oktober 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Wanneer is iets literatuur?

Wanneer is iets literatuur?

2 oktober 2025 Door Redactie Neerlandistiek 4 Reacties

➔ Lees meer
Webinar: vertaaltools en AI inzetten in een meertalige klas

Webinar: vertaaltools en AI inzetten in een meertalige klas

30 september 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d