Henk Wolf is taalkundige en zijn dagen zijn grotendeels gevuld met lezen en schrijven. Toen hij begin 2015 een meerkoet in zijn gezicht kreeg, raakte hij zijn gezichtsvermogen grotendeels kwijt. Hij had vervolgens maandenlang nauwelijks toegang tot het geschreven woord. In Een meerkoet in mijn oog beschrijft hij hoe zijn leven daardoor veranderde. In veertig hoofdstukjes kiest … [Lees meer...] overPas verschenen: Henk Wolf, Een meerkoet in mijn oog
wetenschapscommunicatie
Wetenschap: geef nu eens antwoord!
Door Marc van Oostendorp Anderhalf jaar geleden ongeveer begon het werk aan de Nationale Wetenschapsagenda. Over een paar weken wordt het speciale bureautje opgeheven: men beschouwt het werk als klaar. En ik heb daar een ongemakkelijk gevoel over. Meer dan elfduizend vragen zijn er indertijd ingestuurd. Vervolgens gingen in de zomer van vorig jaar commissies aan het … [Lees meer...] overWetenschap: geef nu eens antwoord!
“Sterke positie Nederlands in wetenschap en hoger onderwijs belangrijk”. Oh ja, joh?
Door Marc van Oostendorp Wie had gehoopt dat de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren met zijn nieuwste notitie de discussie over het Engels in de collegezalen naar een hoger niveau zou tillen, komt helaas bedrogen uit. De Raad, die de Nederlandse en Vlaamse ministers officieel adviseert en waarin allerlei knappe bollen zitten, zou met deze notitie de discussie van een … [Lees meer...] over“Sterke positie Nederlands in wetenschap en hoger onderwijs belangrijk”. Oh ja, joh?
Een ruimere rok voor de neerlandistiek
Door Marc van Oostendorp Een wereld waarin tieners plaatjes van E.J. Potgieter en Helene Swarts delen via Instagram! Waarin lange rij voor de bioscoop staan vanwege een spectaculaire nieuwe verfilming van Vanden vos Reynaerde! Waarin menigeen een gedichtje van Rosalie Loveling als ringtone heeft ingesteld en de minister-president een avond uittrekt om over Bordewijk te … [Lees meer...] overEen ruimere rok voor de neerlandistiek
Een kinderachtig idee als spannend nieuw paradigma
Door Marc van Oostendorp De moed zakt me in de schoenen wanneer ik artikelen lees die de titel dragen Evidence Rebuts Chomsky's Theory of Language Learning. Is dat nu het niveau van ons vakgebied? Dat kranten, tijdschriften en websites jaar in jaar uit dit soort artikelen plaatsen? Ook de inhoud maakt me niet echt vrolijker. Wat een kleuters, die taalkundigen, moet de … [Lees meer...] overEen kinderachtig idee als spannend nieuw paradigma
Bleke bekkies tegenover de man uit de jungle
Door Marc van Oostendorp Dat taalkundigen niet weten wat literatuur is, bleek wel weer uit hun reacties, de afgelopen weken, op het nieuwe boek van Tom Wolfe, The Kingdom of Speech. In ieder geval op mijn Facebook-pagina gonst het al een tijdje van de schandes! van mijn vrienden. Wat gingen we nu weer krijgen! Wolfe, de bekende Amerikaanse literator en journalist, schreef … [Lees meer...] overBleke bekkies tegenover de man uit de jungle
Commercial English in the Wetenschapsagenda
Door Marc van Oostendorp Ik voorspel een grote toekomst aan de wetenschappelijke studie van de taalkeuze in Nederland. Gegeven het feit dat waarschijnlijk de meeste inwoners van ons land minstens tweetalig zijn, welke taal kiezen we dan in welke omstandigheden? Er zijn nog veel domeinen waar dit nauwelijks een kwestie is. Ik geloof dat twee moedertaalsprekers van het … [Lees meer...] overCommercial English in the Wetenschapsagenda
Waarom ik een blogger ben
Door Marc van Oostendorp Door omstandigheden kon ik er helaas niet bij zijn toen Ionica Smeets vorige week vrijdag haar oratie uitsprak als hoogleraar wetenschapscommunicatie. Nu ja, laat ik eerlijk zijn, de omstandigheden bestonden er vooral uit dat ik ergens in een Italiaans bergdorp frutti di mare (!) zat te eten. Ik had hoe dan ook het graag meegemaakt, want ik vind … [Lees meer...] overWaarom ik een blogger ben
Mag een hoogleraar zich ergens mee bemoeien?
Ineens had iedereen een mening over de vraag of wetenschappers hun mening mogen uiten. Ik discussieerde er bijvoorbeeld hier op Neder-L genoeglijk over met Hans [Broekhuis red.], en toen bleek de PVV er ook ineens iets van te vinden: de Tilburgse hoogleraar Paul Frissen had beweerd dat de partij fascistisch was en moest daarom ontslagen worden! Daarover schreef de historicus … [Lees meer...] overMag een hoogleraar zich ergens mee bemoeien?
Wordt het niet hoog tijd om onze vertrouwde maar volstrekt achterhaalde ‘1-taal’ in te ruilen voor de eerste echte ‘2-taal’?
Onverwachte taalvragen aan de Nationale Wetenschapsagenda (11) Door Marc van Oostendorp Ja! Ik heb een wat verlate inspiratie gekregen voor een goed voornemen: ik ga mijn in augustus een roemloze schijndood gestorven serie 'onverwachte taalvragen aan de Nationale Wetenschapsagenda' weer nieuw leven inblazen. Alleen al onder de hoofdvraag 'Wat zijn de oorzaken van taalvariatie?' … [Lees meer...] overWordt het niet hoog tijd om onze vertrouwde maar volstrekt achterhaalde ‘1-taal’ in te ruilen voor de eerste echte ‘2-taal’?
EUREKA! Festival opent de deuren naar de wetenschap
Op het EUREKA! Festival vieren we de wetenschap. Tijdens dit veelzijdige en inspirerende festival op zondag 29 november ervaar je hoe wetenschap ons leven, technologie, economie en onze maatschappij verrijkt. Kijk honderd jaar terug toen Einstein zijn relativiteitstheorie introduceerde. En kijk naar de toekomst met de Nationale Wetenschapsagenda: waar gaan wetenschappers in … [Lees meer...] overEUREKA! Festival opent de deuren naar de wetenschap
We publiceren te weinig
Door Marc van Oostendorp Jullie wisten het natuurlijk allang, want het artikel verscheen al in maart op internet, maar ik was er maar steeds niet aan toegekomen omdat ik zoveel andere dingen te doen had: het einde van de wetenschap is nabij omdat er teveel artikelen verschijnen. In een nauwkeurige kwantitatieve studie gebaseerd op een groot aantal publicaties in de … [Lees meer...] overWe publiceren te weinig
Hoe zou communicatie verlopen in een eventueel hiernamaals?
Onverwachte taalvragen in de Nationale Wetenschapsagenda (6) Door Marc van Oostendorp Wat mij een interessante vraag voor de wetenschap lijkt: waarom hebben mensen eigenlijk vragen ingestuurd voor de Nationale Wetenschapsagenda? We weten inmiddels dat velen van hen wetenschappers waren, en die deden het waarschijnlijk om hun eigen onderzoek in het zonnetje te … [Lees meer...] overHoe zou communicatie verlopen in een eventueel hiernamaals?
Wanneer kan het Nederlands afgeschaft worden in de publieke sfeer?
Onverwachte taalvragen in de Nationale Wetenschapsagenda (5) Door Marc van Oostendorp Duvet Cover Set (100% Cotton) van de Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Taalkundigen denken het volgende over 'leken': dat ze denken dat spelling hetzelfde is als taal. Dat hun wetenschappelijke belangstelling zich beperkt tot de etymologie. Dat ze geobsedeerd zijn door … [Lees meer...] overWanneer kan het Nederlands afgeschaft worden in de publieke sfeer?
Mogen beta’s en gamma’s zich met de taalkunde bemoeien?
Door Marc van OostendorpWie mag er precies onderzoek doen naar taal? Moet je eerst een paar jaar naar de universiteit om iets te mogen zeggen over dit wonderlijke, alomvertakkende, ingewikkelde, interessante, fraaie, onderwerp? Of is wat een wiskundige met zijn onbevooroordeelde blik erover te zeggen heeft misschien wel veel interessanter dan wat jij en ik er eventueel over te … [Lees meer...] overMogen beta’s en gamma’s zich met de taalkunde bemoeien?
Hoe het Engels de wetenschapstaal werd zonder dat iemand het wilde
Door Marc van OostendorpEen beetje natuurwetenschapper moest in de negentiende eeuw liefst drie verschillende talen kunnen lezen: Duits, Frans en Engels. Een beroemde scheikundige als Dmitri Mendelejev had moeite om zijn claims op de ontdekking van het periodiek systeem van de elementen aannemelijk te maken omdat hij deze in het Russisch had gepubliceerd.Dit leidde her en … [Lees meer...] overHoe het Engels de wetenschapstaal werd zonder dat iemand het wilde
Achter iedere valorisatie een A-publicatie?
Door Marc van OostendorpAl een paar weken is Filip Devos, de hoofdredacteur van het tijdschrift Over Taal, aan het lobbyen om popularisatie onder de aandacht te krijgen van de politiek. (Hij heeft ook een petitie aan de leden van het Vlaamse parlement, die ik alleen maar niet getekend heb omdat ik het een beetje vreemd vind om me in de zaken van een ander land te mengen. … [Lees meer...] overAchter iedere valorisatie een A-publicatie?
Petitie gericht aan de leden van het Vlaams Parlement en aan de academische overheden
Popularisering van onderzoek bevindt zich op de driesprong van de academische taken. Waarom wordt het dan zo karig beloond? Is popularisering niet bij uitstek de brug tussen onderzoek, onderwijs en maatschappij?Naar aanleiding van enkele stukken van de Gentse taalkundige Filip Devos is er een petitie gestart waarin de leden van het Vlaamse Parlement en de leiding van Vlaamse … [Lees meer...] overPetitie gericht aan de leden van het Vlaams Parlement en aan de academische overheden
Steeds meer te eenvoudige uitleg
Door Marc van OostendorpIk heb een collega die het niet goed vindt wat ik hier doe. Ik leg de zaken te eenvoudig uit, vindt hij. Het is juist zaak de mensen duidelijk te maken dat alles veel ingewikkelder is dan ze denken, niet om ze te vereenvoudigen.Het is een bekend probleem, misschien vooral in de geesteswetenschappen. Ik heb het ooit Ringbaums dilemma genoemd, naar een … [Lees meer...] overSteeds meer te eenvoudige uitleg
Samen vragen stellen
Door Marc van OostendorpWij van het Meertens Instituut – soms is het leuk om dat te kunnen zeggen. Nu is het zo'n moment, want wij van het Meertens Instituut hebben een heel goed plan. En dan nog wel over de nationale wetenschapsagenda.Die wetenschapsagenda gaat in ieder geval uit van een goede diagnose: de wetenschap heeft om allerlei redenen een betere, een bredere … [Lees meer...] overSamen vragen stellen
Goede ideeën veranderen de wereld
Of over hoe te leren van je foutenDoor Sophie ReindersVoordracht gehouden op het symposium “Luid zingend op een ijsschots de zomer tegemoet”, ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van Nicoline van der Sijs.Toen ik gevraagd werd om op dit congres iets over mijn onderzoek en de toekomst van de geesteswetenschappen te vertellen, zei ik meteen ‘ja, leuk!’. Dit verzoek kwam … [Lees meer...] overGoede ideeën veranderen de wereld
Red de specialist
Door Marc van OostendorpDit is een verkorte versie van een presentatie die ik gisteren gaf op een symposium ter ere van de dertigste verjaardag (of zoiets) van Nicoline van der Sijs.Van alle bedreigde wetenschappelijke plantensoorten is de specialist misschien nog wel het meest bedreigd. Wie geeft er nog iets om de vrouw die haar leven wijdt aan zeventiende-eeuwse Armeense … [Lees meer...] overRed de specialist
Anoniem commentaar
Door Marc van Oostendorp Het weblog bedreigt de sociologische wetenschap. Althans, momenteel is vooral een bepaald deel van de sociologie in gevaar: het sterk op statistiek gerichte deel. Maar dat is slechts toeval – het komt doordat bloggers nu eenmaal relatief vaak geïnteresseerd zijn in rekenen. Het zou weleens de voorbode kunnen zijn van een grotere verandering. De … [Lees meer...] overAnoniem commentaar
De dolgedraaide nieuwsmachine en triviale onzin
Door Marc van OostendorpSinds gisterenavond mag ik me officieel televisiemaker noemen: Man bijt hond gebruikte een fragment van de video die ik zondag hier plaatste.Ik was de afgelopen twee dagen in Parijs, waar we een Europees netwerk voor theoretische fonologie oprichtten, waar we een kleine Franse subsidie voor hebben gekregen. Dat netwerk gaat de taalwetenschap en daarmee … [Lees meer...] overDe dolgedraaide nieuwsmachine en triviale onzin
Na bejaarden wassen is wetenschap het nuttigst
Door Marc van OostendorpHet thema in de kranten vandaag is nut. In de Volkskrant bespreekt de Mieke Zijlmans het nieuwe boek van Jan Stroop. Ze doet dat kritisch, want: "De vraag is wat de moedertaalspreker ermee opschiet." Het antwoord op die retorische vraag is: weinig. Het is al jaren Zijlmans' vaste deun: wat wetenschappers over taal zeggen is allemaal onzin, zij weet … [Lees meer...] overNa bejaarden wassen is wetenschap het nuttigst