Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek
Door Marc van Oostendorp
Waarover hebben we het als we het over emoties hebben? Dat valt nauwelijks te zeggen. Wie als kind leert wat een poes is, kan door een volwassene in de buurt tenminste nog worden gewezen op een aantal geslaagde voorbeelden van poezen. Maar je kent als mens alleen je eigen gevoelens: hoe weet je dan dat het liefde is dat je voelt, of woede, of eenzaamheid?
Lees verder >>Door Emma Kemp
Toen Penelope wenste dat haar knecht haar man Odysseus snel thuis zou brengen, niesde haar zoon luid. Dit was voor haar een goed voorteken van de goden. Dit is één verklaring van de uitspraak ‘op je gezondheid’ nadat iemand niest in Griekenland. Maar niet alleen de Grieken wensen niezende mensen een goede gezondheid. In veel andere culturen is het ook gangbaar om de grieperige een goede gezondheid, veel geluk, een lang leven, rijkdom of zelfs schoonheid te wensen (hoewel het Duitse Schönheit meer een grapje is).
(Persbericht Radboud Universiteit)
Hoe communiceren we over wat we waarnemen? Lang werd gedacht dat er een universele hierarchie van zintuigen is, met zien en horen boven ‘lagere’ zintuigen als smaak en reuk. Maar geldt dit Westerse idee voor alle talen? Een nieuwe studie, de grootste ooit op het terrein van taal en de zintuigen, laat zien dat niet biologie de scepter zwaait, maar cultuur. De studie geleid door Nijmeegse taalwetenschappers verscheen op 6 november in PNAS.
Al sinds Aristoteles bestaat het idee dat de zintuigen gerangschikt kunnen worden van hoog naar laag: zien, horen, voelen, proeven, ruiken. Wetenschappers gingen lang uit van het idee dat precies communiceren over kleuren en vormen daarom makkelijker is dan over smaken en texturen. Een wereldwijd onderzoek onder leiding van Professor Asifa Majid (voorheen Radboud Universiteit en het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek, sinds kort verbonden aan de universiteit van York) heeft nu laten zien dat niet overal zo is: onze cultuur zegt meer over hoe we praten over waarneming dan onze biologie.
Door Marc van Oostendorp
We hadden nog wat geld te besteden en toen we daarover nadachten, zeiden we tegen elkaar: waarom niet wat taalkundigen van over de hele wereld naar Crecchio brengen. Dat is een beeldschoon dorp dat naast het geboortedorp van Roberta, mijn vrouw, ligt – er is nauwelijks infrastructuur, geen hotels, geen conferentiezalen, geen openbaar vervoer.
Dat maakt het lastig om er iets te organiseren. Maar het zorgt er ook voor dat wie er eenmaal is, niet zo gemakkelijk meer wegkomt – geen pauze neemt voor een lezing die hem even wat minder interesseert, niet urenlang alleen met die ene collega gaat kletsen met wie hij een project wil gaan schrijven. We zouden de mensen lokken met het eten en de zon, en we zouden ze vervolgens met elkaar opsluiten met discussie over zogeheten passiefconstructies en klinkerbotsingen. Lees verder >>
Door Marc van Oostendorp
Waarom heeft het Nederlands eigenlijk geen [ɡ], de klank van het Engelse goal of het Duitse Geld? Over die vraag hoorde ik deze week een lezing van de Australische taalkundige Mark Donohue. Ik probeer het samen te vatten.
Recente reacties