Tag: taalergernis

Als taalergernis vermomde taalliefde

Door Marc van Oostendorp

Er zijn weinig objecten van liefde die je met zoveel mensen moet delen als de taal. Wie een liefdesverklaring aan zijn moedertaal wil uiten, zal toch moeten verdisconteren dat er allerlei mensen voortdurend behoorlijk liefdeloos met die taal omgaan.

Neem het Nederlands. Ja, een prachtige taal, dat zal wel. Maar er is ook Nederlands zoals gesproken door heao’ers tijdens een bijeenkomst van Forum voor Democratie. Of van podcasters die dj’tje en sidekickje spelen. Of van managers. Of van tienermeisjes. Of vul maar een willekeurige andere groep in waar je toevallig een hekel aan hebt.

Door Marc van Oostendorp

Het is moeilijk om Nederlandse taalschrijvers te vinden die niet af en toe uithalen naar Japke-d. Bouma, de journaliste bij NRC die al enkele jaren furore maakt met haar kritiek op kantoortaal. Peter-Arno Coppen heeft eens een column tegen haar geschreven, Jan Stroop verwijst wat vermoeid naar haar in een lezing (‘weer een column over taalergernissen’), Milfje sneert af en toe naar haar, en onlangs heeft zelfs de beminnelijke taaljournalist Gaston Dorren een blog over haar geschreven, waarin hij uitlegt waarom hij in zijn boek Babel de uitdrukking ‘de taalvrijheid naar de japkedee’ helpen, introduceert.

Een van de sympathieke kanten van de Nederlandse taalcultuur is dat er betrekkelijk weinig gemopperd wordt. Wie in een goede krant of maandblad over taal wil schrijven, moet liever niet te veel klagen over ‘taalverloedering’ en de hopeloosheid van de jeugd. Hoe verheugder je reageert op iedere taalverandering, des te beter je kansen een taalcolumn te krijgen. Dat is fijn, want de meeste zurigheid leidt tot niets: altijd gemopper over altijd hetzelfde. Maar de andere kant ervan is dus dat iedere klacht gemeden moet worden als een cappuccino bij een Italiaans diner.

Dorren legt geloof ik goed uit wat de bezwaren van de antimopperaars tegen Bouma zijn:

Door Sterre Leufkens

Ik ben er weer ingetrapt: ik heb een taalirritatietest gedaan, en het gevoel dat ik wist dat zou komen is er inderdaad: ik heb een aanval van taalirritatietestirritatie. Het voordeel van het hebben van een blog is dat je zulke emoties meteen lekker van je af kunt schrijven! Bij dezen: een lekker zuur en chagrijnig maar terecht kritisch stukje!

Test

In de test krijg je een aantal woorden en frases voorgelegd, die vaak genoemd worden als taalergernissen: zeg maar, oudjes, ik heb zoiets van – je kent ze wel. Je moet als invulster dan vertellen hoe erg je je aan die dingen ergert, op een 5-puntsschaal van ‘Ik vind dit geweldig’ tot ‘Ik erger me kapot’. Lees verder >>

Door Marc van Oostendorp

Toen ik nog jong was, lange blonde lokken had, en appelrode wangetjes, en toen ik de wereld vol mededogen en vertrouwen tegemoet trad, snapte ik helemaal niets van de taalliefhebbers.

Waarom moesten zij zich toch altijd overal maar aan storen? Wat was dat voor een wonderlijke ‘liefde’ die zich alleen kan uiten in gemopper en geklaag over wat er allemaal mis is? Een beetje alsof je wil bewijzen dat je van muziek houdt door eindeloos te jeremiëren over het tempo dat het Concertgebouworkest tegenwoordig aanhoudt of de vreselijke interpretaties van hedendaagse violisten, zonder ooit maar iets te zeggen over wat je dan wél gelukkig maakt. Liefde voor taal lijkt soms wel de meest rancuneuze vorm van beminnen die er is.

Inmiddels word ik ook al een dagje ouder – ach, waar zijn die lange blonde lokken, en wanneer toch werden mijn wangetjes hol en grauw – en hoor ik af en toe ook in mij een stemmetje zeuren over een of ander woord dat er verder ook niets aan kan doen. Dan raast het in mij dat er een vreselijke constructie op de radio voorbijkomt – ik heb het vooral bij de radio, of eigenlijk bij podcasts, dat ik woede voel opkomen doordat zo’n vervloekte jongere ineens meent dat ze mijn taal op zo’n manier kan mishandelen.

En nee, ik geef geen voorbeelden, want dat willen jullie veel te graag.  Lees verder >>