Tag: Onderzoek

Waarom ik mijn proefschrift in het Engels schrijf

Posted on by

Door Marten van der Meulen

Afgelopen woensdag was ik precies een jaar bezig met mijn promotieonderzoek. Min of meer bij toeval besloot ik om die dag ook eens een stukje te gaan schrijven aan een hoofdstuk dat in mijn uiteindelijke proefschrift zal verschijnen. Ik heb al een tijd allerlei aantekeningen liggen over de afbakening van het taaladvies dat ik bestudeer (ik schreef er al eerder over), maar nu wilde ik hier toch een wat formelere versie van maken. Opgetogen toog ik dus aan het werk, en al snel stonden er flink wat woorden op papier. De taal van die woorden? Het Engels.

Waarom schrijf ik in hemelsnaam mijn proefschrift in het Engels? Ik promoveer in Nederland, aan de afdeling Nederlandse Taal en Cultuur. De voertaal aan de universiteit waar ik promoveer is voor het grootste deel echt nog steeds Nederlands. Mijn begeleiders zijn Nederlands. Alle primaire bronnen die ik bestudeer zijn in het Nederlands gesteld. Belangrijkst van alles: de taal waar ik over schrijf is het Nederlands. En toch heb ik geen moment getwijfeld over de beslissing om in het Engels te schrijven. Lees verder >>

Onderzoekers, docenten en een straatkrantverkoper: een wens vanuit de wetenschap

Posted on by

Door Marloes Schrijvers
promovenda vakdidactiek Nederlands (Universiteit van Amsterdam)

Begin 2017 zag ik met angst en beven de fase tegemoet waarin ik – voor de tweede keer in mijn promotieonderzoek – docenten Nederlands zou gaan werven. Ik zocht docenten die wilden deelnemen aan een interventiestudie naar de effecten van dialogisch leren in literatuurlessen op het zelfinzicht en sociaal inzicht van leerlingen in havo 4. Alleen die zin al – ‘interventiestudie’, ‘effecten’ – leek me voldoende om docenten af te schrikken, maar wat me nog meer dwarszat, was dat ene woord: werven.

Straatkrant

Op een dag in die wervingsperiode zag ik de verkoper van de straatkrant bij de Albert Heijn: hij droeg zijn rode hesje, groette me vriendelijk, wachtte of iemand eens een keer zijn straatkrant zou kopen. Ik groette terug, maar kocht geen krant. Ik had mijn vertrouwde Volkskrant al, en wat zou een straatkrant me dan te bieden hebben? Bovendien had ik geen kleingeld. Lees verder >>

Deelnemers gezocht voor onderzoek in Roermond

Posted on by

Momenteel is de Universiteit Leiden bezig met een onderzoek naar het Roermonds . Ze zijn op zoek naar sprekers van het Roermonds tussen de 18-40 jaar die mee willen doen aan hun onderzoek.

Het onderzoek zal bestaan uit een simpele computertaak waarbij de participant aan de hand van geluidsfragmenten in het Roermonds en een andere taal een oordeel moet geven door een toets in te drukken. Dit zal in totaal ongeveer één uur duren: 45-55 minuten voor het echte experiment en 10-15 minuten voor de voorbereidingen (korte vragenlijst o.a.). De participant zal hiervoor een bijdrage ontvangen van 8.5 euro. Het experiment zal plaatsvinden in Nijmegen of Roermond.

Als u interesse heeft, kunt u contact opnemen met Gouming Martens, hij zal het experiment afnemen. U kunt mailen naar: g.martens@umail.leidenuniv.nl.

Deelnemers onderzoek leeservaring gezocht

Posted on by
Wanneer we literatuur lezen, gaan we vaak helemaal op in het verhaal en vergeten de wereld om ons heen. Soms zijn we slechts toeschouwers van de scènes die zich ontvouwen op de pagina’s, anders leven we ons zo in dat we de gebeurtenissen door de ogen van een personage zien. Hoe ontstaan beelden in ons hoofd als we zo geabsorbeerd raken tijdens het lezen van fictie? Hoe komt het dat we ons écht de held uit het verhaal voelen?

Op het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek en het Donders Instituut voor Brain, Cognition, and Behaviour in Nijmegen wordt onderzocht welke hersenprocessen betrokken zijn bij het lezen van verhalen. Zo vonden de onderzoekers dat de manier van vertellen sterk beïnvloedt hoe we ons inleven in een verhaal. Ook is het bekend dat literaire teksten de snelheid van lezen kunnen remmen en dat we die teksten daarom juist mooi vinden (zie blog). Uit een recent onderzoek blijkt dat de hersenenactiviteit tijdens het begrijpen van personages laat zien dat we onszelf daadwerkelijk in de personages verplaatsen (zie onze blog).

Voor een nieuw onderzoek naar leeservaring is Franziska Hartung in samenwerking met de jonge Nederlandse schrijver Martin Rombouts op zoek naar deelnemers voor een kort online experiment (10 minuten). Houdt u van lezen, of juist niet zo, maar kijkt u graag films of series? Dan zou uw bijdrage aan dit onderzoek van veel waarde zijn! In het online experiment gaat u een kort verhaal lezen, waarop u een aantal vragen wordt gesteld over uw leeservaring. Alvast bedankt voor uw deelname!

http://ems12.mpi.nl/leeservaring

Gezocht: Facebookberichten van Nederlandse jongeren (12 t/m 23 jaar)

Posted on by
Voor taalkundig onderzoek is een promovenda aan de Radboud Universiteit op zoek naar Facebookberichten, om de volgende vragen te beantwoorden: hoe wijkt de digi-taal die gebruikt wordt in deze berichten af van het Standaardnederlands? En hoe verschillen Facebookberichten talig gezien van sms’jes, chats en tweets? Onder alle deelnemers worden cadeaubonnen verloot. Let op: je komt alléén in aanmerking voor de prijzen als je ook het toestemmingsformulier volledig ingevuld opstuurt.

Hier vind je meer informatie.

Omroep NTR maakt blauwdruk van het gesproken Nederlands

Posted on by

1 december 2015


De NTR lanceert woensdag 2 december een Groot Nationaal Onderzoek naar alle Nederlandse accenten, tongvallen en dialecten, genaamd ‘Sprekend Nederland’. Met Sprekend Nederland willen de NTR, NWO (De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek), en een grote groep wetenschappers voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis een ware blauwdruk maken van de manier waarop Nederland spreekt. Bovendien gaan zij in kaart brengen welke vooroordelen mensen hebben over elkaars manier van spreken. Iedereen kan deelnemen aan dit onderzoek door het spelen van de Sprekend Nederland-app op telefoon of tablet.

Lees verder >>

Valentiemorfeem in het Afrikaans

Posted on by

Benito Trollip van de Noord-Wes Universiteit Potchefstroom onderzoekt de tussenklank in het Afrikaans (het zogenoemde valentiemorfeem). Een voorbeeld is de -s- in koningsfamilie.

Voor het empirische onderdeel van zijn studie zoekt hij Nederlandstaligen die vreemdetaalsprekers van het Afrikaans zijn en ook Nederlandstaligen die geïnteresseerd zijn in het Afrikaans (maar het niet spreken of niet helemaal begrijpen). Zij kunnen tot 20 december deelnemen aan een online enquête.

TLiV: Teksteditie Literatuur in Vlaanderen (Universiteit Gent)

Posted on by
Door Yves T’Sjoen
Achtergrond

Met betrekking tot het filologische onderzoek naar én het beschikbaar stellen van literair erfgoed in Vlaanderen beschikt de afdeling Nederlands van de vakgroep Letterkunde (Universiteit Gent) over aanzienlijke wetenschappelijke expertise. De afgelopen jaren zijn aan de Universiteit Gent niet alleen proefschriften voorgelegd die zich situeren binnen het vakgebied van de moderne editiewetenschap, zoals de historisch-kritische edities van Maurice Gilliams’ scheppende proza (Liesbeth van Melle) én Willem Kloos’ debuut Verzen (Charlotte Cailliau) en de digitale brieveneditie die het ontstaan van Van Nu en Straks documenteert (Bert van Raemdonck). Vermeldenswaard is ook het editieproject over de literaire kritieken van Richard Minne in Vooruit, gefinancierd door het Centrum voor Teksteditie en Bronnenstudie (KANTL) en uitgevoerd door Els van Damme. Op basis van het geëditeerde en geannoteerde tekstencorpus heeft Els van Damme een proefschrift verdedigd over Minne als literair criticus. De leesuitgave met Minnes literatuurkritische opstellen verschijnt in het najaar.

Lees verder >>

Toponderzoekers moeten topdocenten willen zijn

Posted on by
Door Johan Oosterman,
hoogleraar oudere Nederlandse letterkunde, Radbouduniversiteit Nijmegen
Afgelopen week was er reden voor opgetogen persberichten van de Nederlandse universiteiten. Vrijwel allemaal zijn ze gestegen in de Shanghai ranking, een van de toonaangevende ‘hitlijsten’ van de beste universiteiten in de wereld, en alle Nederlandse universiteiten behoren tot de wereldtop. In de internationale strijd om aanzien én studenten is dat een sterke troef. Tegelijkertijd is er ook veel kritiek. Het onderwijs zou in het gedrang komen door de sterke nadruk op onderzoeksprestaties. 

Het is daarom goed om daarbij de vraag te stellen of die criteria ook te maken hebben met goed onderwijs. De oorsprong van de universiteit ligt namelijk in onderwijs dat voortkomt uit onderzoek, en dat studenten leert nadenken, leert onderzoeken en tot kritische academici maakt.

Wat gemeten wordt voor de internationale ranglijsten is complex. In elk geval is duidelijk dat Nederland het goed doet omdat er veel wordt gepubliceerd en omdat dat gebeurt in het Engels. Ook het aanzien van Nederlandse onderzoekers in de wereld is hoog, iets dat samenhangt met hun internationale zichtbaarheid: we reizen veel en bezoeken tal van internationale congressen. Maar er zitten keerzijden aan deze internationale onderzoeksgerichte oriëntatie.

Lees verder >>

Doe mee aan onderzoek over debatteren in het voortgezet onderwijs

Posted on by

Docent Nico van der Woude is bezig met promotieonderzoek naar de functie en effecten van debatteren in het voortgezet onderwijs in Nederland. Het onderzoek aan de Universiteit Utrecht richt zich op de vraag of debatteren een onderwijskans biedt. Debatteren, presenteren en argumenteren zijn einddoelen voor het voortgezet onderwijs, maar er is weinig wetenschappelijk onderzoek beschikbaar over het effect van dit onderwijs.

Onderzoekers in Angelsaksische landen rapporteren dat debat positieve effecten heeft op onder andere taalvaardigheid, zelfvertrouwen en kritisch denken; soms ontbreekt alleen het bewijs. Het is daarnaast onduidelijk of die resultaten ook gelden in Nederland: zijn die educatieve, persoonlijke en maatschappelijke effecten wel geldig in een andere onderwijssituatie en (school)cultuur?

Daarom aan u de vraag om mee te doen aan dit onderzoek onder docenten, debaters en schoolleiders in het voortgezet onderwijs. U kunt meedoen via de onderstaande links:

Geloven in saaie gegevens

Posted on by
Door Marc van Oostendorp


Wat heb ik nu weer gedaan: een wetenschapsweblogger tot kwaadheid gedreven! Gisteren schreef ik op verzoek van de webredactie van Onze Taal een stukje over het deze week gepubliceerde Groot Nationaal Onderzoek over taal.

Ik vind dat dit onderzoek weinig om het lijf heeft. Het is een gegevensverzameling waar geen duidelijke vraag achter zit, althans, niemand weet wat die vraag is. Uit die verzameling trekken de onderzoekers bovendien weinig interessante conclusies. Tegelijkertijd presenteren ze dit, in de media die aan het onderzoek hebben meebetaald, als het eerste écht wetenschappelijke onderzoek naar taal en zetten ze zich daarmee nogal heftig af tegen vele generaties van eerdere onderzoekers.

Men heeft er naar mijn indruk honderdduizenden mensen minuten van hun tijd laten vermorsen door in het belang van de wetenschap naar allerlei woorden te kijken en dan te zeggen of ze wel of niet bekend zijn. Het resultaat van al die investeringen is dat er op wetenschappelijk verantwoorde wijze allerlei open deuren worden ingetrapt, zoals dat Vlamingen minder uit het Indonesisch afkomstige woorden kennen dan Nederlanders. Enfin, lees het stukje, en vooral ook de discussie die eronder staat, en oordeel zelf.

Vrijwel meteen kwam er een reactie van de wetenschapsweblogger Niekse Vergunst via Twitter:
Lees verder >>

Lezers van romans kunnen vanaf vandaag hun mening geven

Posted on by

Vandaag is het Nationale Lezersonderzoek van start gegaan. Dit is een enquête waarin lezers hun mening kunnen geven over de 400 best verkochte en meest uitgeleende boeken van de afgelopen drie jaar, die tussen 2007 en 2012 zijn uitgegeven.

Wat maakt een roman goed of slecht? Wanneer is een roman literair, of juist niet? En zijn deze dingen objectief vast te stellen?

Misschien wel. Wellicht zijn er elementen in een boek die bepalen dat het als goed of minder goed wordt gezien. Wetenschappers aan het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis gaan dit onderzoeken. Maar daarvoor zijn eerst de meningen van lezers nodig.

Uiteraard hebben we ook uw mening nodig. De enquête van ongeveer vijf minuten staat online op: www.hetnationalelezersonderzoek.nl

Subsidie voor onderzoek naar middeleeuwse verhalen in overgang van handschrift naar druk

Posted on by



Met een subsidie van NWO en het Vlaamse Fonds Wetenschappelijk Onderzoek (FWO) gaan neerlandici/mediëvisten dr. Bart Besamusca (Universiteit Utrecht) en prof. dr. Frank Willaert (Universiteit Antwerpen) een nieuw project leiden getiteld ‘The changing face of medieval Dutch narrative literature in the early period of print (1477-c. 1540)’.

Daarin onderzoeken ze samen met twee postdocs 35 verhalende teksten die de schakel vormen tussen middeleeuwse verhalen die door kopiisten afgeschreven werden en vroegmoderne romans die vanaf het midden van de 16e eeuw gedrukt werden. De cruciale overgang van handschrift naar druk heeft deze teksten diepgaand beïnvloed.

Dit project is één van de drie gehonoreerde voorstellen in de tweede ronde van het subsidieprogramma dat FWO en NWO opgezet hebben om de samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland op het terrein van de geesteswetenschappen te bevorderen. Het driejarige project wordt uitgevoerd aan de universiteiten van Utrecht en Antwerpen.

Bron: Universiteit Utrecht

Taalonderzoek in het Nederlands/Duits/Nedersaksische grensgebied

Posted on by

Ik ben Martin ter Denge en ik studeer Interculturele Communicatie aan de Universiteit van Utrecht. Voor mijn masterscriptie doe ik onderzoek naar het gebruik van Engels, Duits, Nedersaksisch/Plattdeutsch en Nederlands in het bedrijfsleven in het grensgebied. Ik word daarbij begeleid door hoogleraren Roselinde Supheert en Jan ten Thije. Mijn onderzoek is geliëerd aan het internationale Toolkit for Transnational Communication in Europe-project (http://www.toolkit-online.eu/).


Mijn onderzoek draait om een aantal kernpunten:
o Het gebeurt steeds vaker dat Duitsers en Nederlanders onderling Engels spreken, omdat men elkaars taal niet voldoende denkt te beheersen.
o Een andere manier van communiceren is dat men onderling de eigen taal blijft spreken. Het Duits en het Nederlands zijn zodanig verwant, dat ze met een beetje oefening prima onderling te verstaan zijn. Dit wordt Receptieve Meertaligheid of Luistertaal genoemd.
o Een derde en vaak vergeten manier van communiceren is het gebruik van de Nedersaksische dialekten, zoals het Tweants, West-Mönsterlännisch, Graofschupper Platt, Achterhooks, etc. De dialekten zijn de laatste decennia bezig aan een opmars, die bekend staat als de dialektrenaissance.


Om uit te zoeken hoe mensen over deze manieren van communiceren denken, heb ik een enquête ontworpen en in het Duits, Twents en het Plattdüütsch vertaald. Deelnemers aan mijn onderzoek kunnen dus kiezen uit 4 talen waarin ze de enquête willen invullen.

Ik zoek nu mensen die wel eens in zakelijke, grensoverschrijdende spraaksituaties in het Nedersaksische gebied terecht komen en die voor mij een enquête willen invullen, die bestaat uit ongeveer 30 vragen die maximaal 10 minuten van uw tijd zullen kosten.


Bent u geïnteresseerd, of kent u mensen die wellicht geïnteresseerd zouden zijn, brengt u ze dan met mij in contact en stuur deze informatie door. Geeft u in uw e-mail ook aan in welke taal u de enquête wenst te ontvangen. U krijgt dan een Word-bestand toegezonden die u kunt invullen door het gewenste antwoord vet te maken, of in het juiste vakje een x te zetten.


Met vriendelijke groet,
Martin ter Denge
g.j.m.terdenge@students.uu.nl