De Multatulileescursus (51) - ... en Hugo heeft op het laatste moment afgezegd! - Zodat we deze week dus maar met zijn tweeën zijn. Misschien is het dan niet zo aardig om door te gaan met het bespreken van de Volledige Werken. Te veel mensen missen dat dan. - Misschien kunnen we het dan een keer hebben over iets waar de meeste van onze vrienden niet echt voor … [Lees meer...] overἐκ πάντων ἓν καὶ ἐξ ἑνὸς πάντα
Multatuli
‘Mooi’ vinden beteekent niets
De Multatulileescursus (50) - Als ik een overkoepelend thema zou moeten geven voor de de brieven en documenten van 1873 in deel 16 van de Volledige Werken, zou ik zeggen: Multatuli en de kritiek. - Hè, wat heerlijk, we krijgen college! - Om te beginnen is er de wonderlijke correspondentie met eerst J.W.T. Cohen Stuart, en even later ook diens vader, A.B. Die … [Lees meer...] over‘Mooi’ vinden beteekent niets
Weg met de ouders! Roep mee, papa!
De Multatulileescursus (49) - Vorige week zijn we niet erg ver gekomen met onze discussie van bundel V van de Ideën. Eigenlijk hebben we alleen Multatuli's kritiek op Floris V van Bilderdijk echt behandeld. - Dat is dan ook een onderschat deel van het Volledig Werk. - Juist, daar hebben we het vorige week dus over gehad. Ik geloof echter dat er nog wel meer te … [Lees meer...] overWeg met de ouders! Roep mee, papa!
Wie niet meer weet dan uit ’n kroniekschryver te leren valt, deed beter te zwygen.
De Multatulileescursus (48) - Wat heerlijk dat Multatuli hier weer aan zijn Woutertje Pieterse begint! Dat is werkelijk mijn favoriete boek van hem. - Je blijkt niet de enige te zijn. Aan het eind van deze vijfde bundel Ideën zegt hij dat heel veel lezers hem verzochten om met Wouter door te gaan. - Ja, en om de soms tientallen pagina's lange uitwijdingen af en toe … [Lees meer...] overWie niet meer weet dan uit ’n kroniekschryver te leren valt, deed beter te zwygen.
Maar gij verwacht toch niet, dat de domste kerel alle vraagstukken onderzoeken zal?
De Multatulileescursus (47) - We zouden het, nu we bij deel 15 zijn aanbeland, toch ook eens over die Volledige Werken kunnen hebben. Wat een clubblad was dat toch! - Een clubblad? - Ja, dat wonderlijke in memoriam van Henri A. Ett (1908-1982) waarmee het besluit, heb je dat gelezen? - Ik wist niet dat het ook tot de stof behoorde. - Garmt Stuiveling … [Lees meer...] overMaar gij verwacht toch niet, dat de domste kerel alle vraagstukken onderzoeken zal?
Stonde, kutwater of zoiets
De Multatulileescursus (46) - Uit de Vierde Bundel Ideën spreekt vooral: grote vermoeidheid. - Huh? Er zijn weinig geschriften in de Volledige Werken die zo polemisch zijn. Vol vuur gaat hij erop in! Heel Nederland krijgt ervan langs! - Misschien, maar de tekenen van vermoeidheid zijn er voortdurend. Je ziet die combinatie van polemiek en uitputting in zinnen … [Lees meer...] overStonde, kutwater of zoiets
‘Ik wil met jou naar bed toe gaan’ is fyn.
De Multatulileescursus (45) - In de brieven die we twee weken geleden lazen kon je zien dat Multatuli zich veel had voorgesteld van Vorstenschool. Hij vond dat hij sinds Max Havelaar werd doodgezwegen en hij hoopte dat hij dit met dit toneelstuk kon doorbreken. - Is dat eigenlijk gelukt? - Het is in ieder geval duidelijk dat het stuk na een aantal jaar na eindeloos … [Lees meer...] over‘Ik wil met jou naar bed toe gaan’ is fyn.
Maar ’n arm mensch doet wat hy kan, en niet wat hy gaarne zou willen.
De Multatulileescursus (44) - Wat een eigenaardig boekje was dit, over Multatuli als schaker! - Ja, de auteur vond het kennelijk ook een beetje mal, om ter gelegenheid van de 150e verjaardag van Multatuli (in 1970) een boekje te maken over iets dat nu toch niet echt centraal stond in het leven van de schrijver. - Ik ben daar dol op! Alles weten over één persoon, die … [Lees meer...] overMaar ’n arm mensch doet wat hy kan, en niet wat hy gaarne zou willen.
Een dikbeschaduwd vraagteeken met vraagteekens er achter
De Multatulileescursus (43) - Een van de aardige ontdekkingen in de brieven uit 1872 is het plezier dat Multatuli als vakman bleek te beleven. - Ja, hij had zich nog maar net tot beroepsschrijver uitgeroepen of hij leek het schrijverschap al zowaar leuk te vinden. - Belangrijker was misschien wel dat hij zo'n goede én aardige uitgever had gevonden, G.L. Funke. … [Lees meer...] overEen dikbeschaduwd vraagteeken met vraagteekens er achter
Seuren
De Multatulileescursus / Sprachwissenschaftliche Beihefte I Er zou een aardige studie te maken zijn van de spelling van Multatuli. Er zijn natuurlijk de in het oog springende details – de y in plaats van ij (hy lydt) en het feit dat Douwes Dekker mens schreef voor mensch als hij even de kans kreeg –, maar interessanter nog zijn de details. Omdat hij zich niet sterk richtte … [Lees meer...] overSeuren
Het medelyden met den gevallen adelaar sluit geen eerbied uit, maar ’n struikelende schildpad is bespottelyk
De Multatulileescursus (42) - Ik vind het wonderlijk dat één van de langste essays van Multatuli, Duizend en enige hoofdstukken over specialiteiten, gaat over een zo miniem onderwerp. - Miniem? - Ja, de vraag of het nodig en wenselijk is mensen in de Kamer komen vanwege specialistische kennis. Ik geloof toch echt niet dat dit een kwestie is waar we nu nog mee … [Lees meer...] overHet medelyden met den gevallen adelaar sluit geen eerbied uit, maar ’n struikelende schildpad is bespottelyk
Wie den Javaan dom noemt, heeft slechts gelyk in zoverre als zekere gebreken in het denkvermogen allen mensen aankleven
De Multatulileescursus (41) - Misschien had Multatuli dít boekje beter Divagatiën over zeker soort van liberalismus kunnen noemen en niet Nog eens: Vrye Arbeid in Nederlandsch Indië. - Je bedoelt dat dit boekje veel meer over het liberalisme gaat dan het vorige? Maar dan toch alleen over de politieke variant? - Die wordt hier dan ook zeer zorgvuldig ontleed. … [Lees meer...] overWie den Javaan dom noemt, heeft slechts gelyk in zoverre als zekere gebreken in het denkvermogen allen mensen aankleven
Mijn innige overtuiging is, dat er slechts een praktisch wapen is, het heet geweld
De Multatulileescursus (40) - Het is ook wel aardig aan het werk van Multatuli dat enkele van de grootste lezers van de afgelopen anderhalve eeuw zich aan zijn werk hebben gewijd. Lezers zoals J.J. Oversteegen, van wie we vandaag dan zijn De redelijke Natuur. Multatuli's literatuuropvatting gelezen hebben. - Ja, voor een schrijver die zo veel klaagde dat 'men niet … [Lees meer...] overMijn innige overtuiging is, dat er slechts een praktisch wapen is, het heet geweld
Het liberalismus is geen zoetelende, pluimstrykige, vals-liefkozende deerne, geen meretrix blanda, die ieder streelt
De Multatulileesursus (39) - Ik was nogal teleurgesteld. Zeg nou eerlijk, als je een boekje ter hand neemt met de titel Divagatiën over zeker soort van liberalismus, dan verwacht je toch dat de schrijver daarin zijn politieke opvattingen uiteenzet? Zeker als die schrijver geprobeerd heeft in de Tweede Kamer te komen? - Nou, de titel divagatieën en vooral de naam van … [Lees meer...] overHet liberalismus is geen zoetelende, pluimstrykige, vals-liefkozende deerne, geen meretrix blanda, die ieder streelt
Heb je dat ook wel dat ge geen baas zijt over uw geschrijf?
De Multatulileesursus (37) Door Marc van Oostendorp - Iedereen heeft altijd maar zijn mond vol over de cultuur, heden ten dage, maar niemand neemt ooit de moeite uit te leggen wat dat precies is. - Mensen, allemaal stil! Hier gaat iemand een definitie geven van cultuur! - Een levende cultuur lijkt mij een voortdurende conversatie met steeds nieuwe deelnemers. Het … [Lees meer...] overHeb je dat ook wel dat ge geen baas zijt over uw geschrijf?
Is dan niet ons geheel leven één teleurstelling?
De Multatulileesursus (36) Door Marc van Oostendorp - Met Miljoenenstudiën liet Multatuli toch wel zien dat hij een van onze grootste schrijvers was, echt op wereldniveau. - Vind je? Het is toch volkomen onleesbaar? - Niet onleesbaarder dan Ulysses. - Al die eigenaardige uitwijdingen over het roulettespel, laat staan die over kwesties waar geen touw aan vast … [Lees meer...] overIs dan niet ons geheel leven één teleurstelling?
Twee minderjarige jongelui met iets als mutsjes op ’t hoofd, die door kleur en grootte aan rode ouwels deden denken.
De Multatulileesursus (35) Door Marc van Oostendorp - Dit was voor het eerst in mijn lezersleven dat ik voorbij de eerste hoofdstukken van de Miljoenenstudieën gekomen ben. - Ik blijf het lastig vinden. Er zit zo weinig draad in. Het zijn discussies over allerlei onderwerpen, maar die zijn niet allemaal even boeiend. - Qua vorm is een van de interessante aspecten van … [Lees meer...] overTwee minderjarige jongelui met iets als mutsjes op ’t hoofd, die door kleur en grootte aan rode ouwels deden denken.
Frits calls them pastilles, don’t ask me why
De Multatulileesursus (34) Door Marc van Oostendorp - Het is wel een vreemde ervaring, Multatuli in het Engels lezen. - Deze nieuwe vertaling lijkt mij uitstekend, al ben ik natuurlijk geen anglist. - Hij is uitmuntend, ik kan niet anders zeggen. En ik ben wél... - Ja, en toch, het is een vreemde ervaring: I am a coffee broker and live in a canal-side house at No 37 … [Lees meer...] overFrits calls them pastilles, don’t ask me why
Het geval casus
Door Marc Kregting Vergis ik me of is de betekenis van casus buiten de taalkunde aan het veranderen? En spelen de cultuurindustriële dinges en het rentabiliteitsgeloof daar weer eens een rol in? Een casus is, voor zover ik weet, import-Latijn voor een geval. Meer in het bijzonder een mens aan wie iets ergs is overkomen, een ziektegeschiedenis. Freud heeft over zulke … [Lees meer...] overHet geval casus
Ik was ’n kind en had ’n woord opgevangen dat ik niet verstond: kaarsmooi
De Multatulileescursus (33) Door Marc van Oostendorp - Het is bij de correspondentie van publieke personen altijd interessant om de discrepantie te zien tussen wat ze privé schreven en wat ze in de openbaarheid brachten. - Is Multatuli nu niet bij uitstek één van de schrijvers bij wie die zaken in elkaar overlopen? - Dat lijkt me een misverstand. In de brieven in deel … [Lees meer...] overIk was ’n kind en had ’n woord opgevangen dat ik niet verstond: kaarsmooi
Wie ’t betwyfelt, wordt veroordeeld tot het opzetten van ’n zwemschool voor jonge eenden
De Multatulileescursus (32) [dubbeldikke aflevering] Door Marc van Oostendorp - Nu we deze derde bundel Ideën uit hebben, wil ik zeggen: dit is Multatuli op zijn best. Als iemand mij vraagt, wat mijn lievelingsboek van deze schrijver is, zeg ik: de derde bundel Ideën. - Dat klinkt een beetje excentriek. Het is toch maar een stukje van een groter geheel. - Dat is achteraf het … [Lees meer...] overWie ’t betwyfelt, wordt veroordeeld tot het opzetten van ’n zwemschool voor jonge eenden
Niets doen, niet streven, is in stryd met de gehele Natuur
De Multatulileescursus (31) Door Marc van Oostendorp - Het is aan het begin van deze Derde bundel Ideën duidelijk dat Multatuli inmiddels besloten had om broodschrijver te worden. - Ja, een groot deel van de Ideën bestaat uit reflectie op het schrijverschap. - Of minstens even belangrijk: het redenaarschap. Daarover heeft hij eigenlijk nog meer te zeggen dan over het … [Lees meer...] overNiets doen, niet streven, is in stryd met de gehele Natuur
Geene meening is zoo ongerijmd, dat ze niet hare aanhangers heeft
De Multatulileescursus (30) Door Marc van Oostendorp - Dat 1870 was wel een wonderlijk jaar! - Ja, de Frans-Duitse oorlog! - Nee, ik bedoel in het leven van Multatuli. Vreemd genoeg schrijft hij in zijn brieven zelfs nooit over die oorlog. - En dan vind jij het desbetreffende jaar wonderlijk? - Dat bedoelde ik niet. Ik had er eerlijk gezegd niet eens bij stil gestaan dat … [Lees meer...] overGeene meening is zoo ongerijmd, dat ze niet hare aanhangers heeft
Wij hebben iets meer noodig dan romantiek, cursiefletters, verdichtselen en holle klanken
De Multatulileesclub (29) Door Marc van Oostendorp - Die Maartje Janse, van wie we vandaag dat artikel lazen over Multatuli en de Maatschappij tot Nut van den Javaan, kennen jullie die? - Zeker! - Jij had toch ook een filmpje met haar gemaakt? - Ja, dat ging zelfs over dit onderzoek. - Maar wat ik zeggen wilde, wat schrijft die Janse briljant! … [Lees meer...] overWij hebben iets meer noodig dan romantiek, cursiefletters, verdichtselen en holle klanken
Nonni, ieder lezer die zich respecteert behoort haar te kennen
De Multatulileescursus (28) Door Marc van Oostendorp - Wat gek, dat die Causerieën zo populair zijn? - Populair? - Nou ja, dat is misschien inderdaad niet het beste woord voor een werk dat nooit apart is uitgegeven. Maar ze zijn een soort Geheimtip. Stuiveling noemt ze geniaal, en op de website van het Geheugen van Nederland wordt gezegd dat ze pareltjes van … [Lees meer...] overNonni, ieder lezer die zich respecteert behoort haar te kennen
