Tag: meesterschapsteams

12 december 2019, Vleuten: Publieksmiddag ‘Onderzoek ontmoet onderwijs. Talen, cultuur en geschiedenis op school’

Posted on by

Door Peter Coopmans

Het onderwijs in talen, cultuur en geschiedenis is volop in ontwikkeling en daarbij wordt er steeds meer vakgericht wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Hoewel ieder veld zijn eigen specifieke doelen heeft, zijn er ook thema’s die de vakken nadrukkelijk overstijgen. Op deze publieksmiddag gaan we op zoek naar de dwarsverbanden in de vakdidactiek van de talen, cultuur en geschiedenis. Welke inzichten hebben de vakken elkaar te bieden? En hoe zijn hierbij de resultaten van vakdidactisch onderzoek te vertalen naar de concrete lespraktijk?    

Hierbij nodig ik u graag uit om met ons over deze vragen na te denken op de publieksmiddag die op donderdag 12 december 2019 zal plaatsvinden. Deze bijeenkomst wordt georganiseerd door de vijf vakdidactische meesterschapsteams Geesteswetenschappen van acht Nederlandse universiteiten. De meesterschapsteams zullen in sessies met u op zoek gaan naar de dwarsverbanden tussen taal, cultuur en geschiedenis. Daarna zal een aantal vakdidactische onderzoekers in lessen laten zien wat de resultaten van hun projecten kunnen betekenen voor de onderwijspraktijk. Zowel de meesterschapsteams als de vakdidactische onderzoekers kijken daarbij ook vooral uit naar uw ideeën en een inspirerende ontmoeting.

Lees verder >>

Nieuw lesmateriaal, een extra Grote Opdracht en een sociale bouwsteen voor het schoolvak

Posted on by

Door Erwin Mantingh
namens de Meesterschapsteams Nederlands

Van een argumentatiescanner tot een woordkaartspel: ze zijn nu beschikbaar. Ze maken deel uit van  de eerste opbrengsten van docentontwikkelteams die in het jaar 2017-2018 werkten onder de vleugels van de Meesterschapsteams Nederlands. Het materiaal is hier te vinden op de site. Het is nog niet compleet en aan veel materiaal wordt nog gesleuteld, maar wat er nu staat, kan al worden gebruikt in de les of kan als inspiratiebron dienen.     

‘Cultuurhistorische kennis bevordert deelname aan de samenleving en inzicht in de Nederlandse taal en cultuur’. Zo luidt de titel van de extra Grote Opdracht die de meesterschapsteams hebben voorgesteld voor het schoolvak in het kader van Curriculum.nu. In november jl. hadden de meesterschapsteams al in hun feedback op de zeven Grote Opdrachten voor het schoolvak aangegeven dat culturele kennis en een historisch perspectief op taal en literatuur grotendeels ontbraken in de omschrijving van de kern van het vak. Om de daad bij het woord te voegen is er een cultuurhistorische Grote Opdracht opgesteld die inhoud, kennis en vaardigheden omschrijft en die het belang van cultuurhistorische kennis onderstreept. Zie hier – ook voor meer informatie over de feedback van de Meesterschapsteams. Lees verder >>

Nieuwe DOT literatuurgeschiedenis (start: januari 2019)

Posted on by

Door Marijke Meijer Drees

Wie helpt mee een aansprekende leergang historische letterkunde te ontwerpen voor de onderbouw en bovenbouw (HAVO, VWO)? Doel is leerlingen vanaf 12-13 jaar vertrouwd te maken met de literatuur en literatuurgeschiedenis van ca. 1100-1900 (middeleeuwen tot de twintigste eeuw). Hierbij zal het cultuurhistorische beginsel van de toe-eigening leidend zijn. Toegepast op het literatuuronderwijs is toe-eigening het (leer)proces van groepsgewijs verbonden raken met en internaliseren van het literaire verleden.  Als zodanig zal de nieuwe leergang bijdragen aan de identiteits- en burgerschapsvorming van de leerlingen. Bij de keuze en ontwikkeling van geschikte lesmaterialen  zullen we zo (veel) mogelijk gebruik maken van wat er al aan didactische hulpmiddelen bestaat, zoals: de website Literatuurgeschiedenis, Lezen voor de lijst, LitLab, de reeksen Tekst in Context en Taal & Teken, en  Lessenreeksen over middeleeuwse literatuur.

In januari 2019 wil ik graag starten met een groep van ca. 8 deelnemers. Lees verder >>

Wie doet er mee met een nieuwe ronde DOT’s?

Posted on by

Door Erwin Mantingh
namens de Meesterschapsteams Nederlands

Op 19 september a.s. ronden zes docentontwikkelteams (DOT’s) Nederlands hun werk af met een presentatie van lesmateriaal dat zij hebben ontwikkeld. Tegelijkertijd vormt deze dag de (door)start voor een aantal docentontwikkelteams die ditmaal een looptijd van een half of heel jaar zullen hebben. In drie teams is er voor het schooljaar 2018-2019 nog plaats voor een aantal enthousiaste docenten die samen met ons het schoolvak Nederlands willen vernieuwen. Onder het motto van de Meesterschapsteams Nederlands, ‘meer inhoud, meer plezier en betere resultaten’, zullen docenten, vakwetenschappers en vakdidactici in deze zogenoemde DOT’s samen inspirerend onderwijs gaan ontwerpen.

Van september 2018 tot januari 2019 zijn er twee kortlopende DOT’s (vijf bijeenkomsten; kosten €250,-; aanmelding t/m 31 augustus a.s.): Lees verder >>

Over de grote opdrachten van het leergebied Nederlands

Posted on by

Reflectie op het tweede tussenproduct Curriculum.nu

Door de meesterschapsteams Nederlands – Letterkunde en Taalkunde/Taalbeheersing

Net als in de eerste feedbackronde van Curriculum.nu zoeken de Meesterschapsteams Nederlands voor hun feedback een breed draagvlak binnen de neerlandistiek, waaronder de hoogleraren en enkele sleutelfiguren van de universitaire opleidingen Nederlandse Taal en Cultuur, de LOVN (de universitaire vakdidactici Nederlands) en de hoogleraren vakdidactiek Nederlands. Deze ronde hebben de meesterschapsteams ervoor gekozen om een samenhangend reflectiedocument te schrijven, waaruit dan aan het einde de feedback op de afzonderlijke consultatievragen wordt afgeleid. Dit is gedaan uit de volgende overwegingen:

  • De feedback van de meesterschapsteams vertoont zelf een samenhang en opbouw, die in het fragmentarische karakter van de afzonderlijke consultatievragen gemakkelijk verloren gaat of tot herhalingen leidt;
  • In een reflectiedocument is ook ruimte om concrete tekstsuggesties te doen;
  • Er is in de tweede ronde meer tijd tussen de feedbackbijeenkomst (16 juni 2018) en de inleverdatum van de feedback (6 juli 2018).

Het reflectiedocument ordent de feedback in een aantal algemene punten, die in de tekst nader worden uitgewerkt. Na een analyse van het begrip grote opdrachten volgt eerst een bespreking van de samenhang tussen de opdrachten onderling en de samenhang met het visiedocument, en vervolgens enkele overwegingen over de samenhang binnen de opdrachten. Vervolgens signaleren we enkele algemene lacunes en terminologische onduidelijkheden, en we sluiten af met een bespreking per grote opdracht, en een suggestie voor een additionele opdracht. In een bijlage vermelden we nog de feedback die we via de geëigende kanalen zullen indienen.

U vindt het reflectiedocument hier.

De meesterschapsteams Nederlands over een nieuw curriculum

Posted on by

door Peter-Arno Coppen

Sinds de meesterschapsteams Nederlands in januari 2016 hun Manifest Nederlands op School publiceerden en daarbij het begrip bewuste geletterdheid introduceerden, heeft de tijd niet stilgestaan. De door de overheid ingezette herbezinning op het onderwijs (Onderwijs 2032) heeft een opvolger gekregen in Curriculum Nu, waarin docentontwikkelteams per leergebied het komend jaar de bouwstenen moeten leveren voor een nieuw curriculum. Ondertussen hebben de meesterschapsteams verder gewerkt aan de uitwerking van het begrip bewuste geletterdheid, onder andere door zelf met docentontwikkelteams aan de slag te gaan om materiaal te ontwikkelen. Afgelopen vrijdag publiceerden zij op hun website een visiestuk. Waar komt dat vandaan?
Lees verder >>

Docentontwikkelteams op 5 juli jl. van start gegaan

Posted on by

Door Erwin Mantingh

Op een broeierige zomermiddag op de valreep van het schooljaar toog een vijftigtal onvermoeibare docenten Nederlands naar Utrecht voor de startbijeenkomst van vijf docentontwikkelteams (DOT’s)>.

Vakmeesters Theo Witte en Peter-Arno Coppen lichtten het kader en de uitgangspunten van de DOT’s toe, ervarings­deskundigen Clary van Tilborg en Riek Hazenbosch gaven een persoonlijke indruk van de praktijk zoals zij die als docenten al hadden beleefd. Daarna gingen de aanwezigen uiteen om binnen de docentontwikkelteams met elkaar kennis te maken en het onderwerp af te tasten.

Afgaand op de korte pitches bij de gezamenlijke maaltijd borrelt het van de goede ideeën en geestdrift om lesmateriaal te gaan ontwikkelen. In acht bijeenkomsten moet dat in de loop van het komend schooljaar zijn beslag krijgen. Begin juli 2018 komen de DOT’s weer bij elkaar om de opbrengsten uit te wisselen. Tegen die tijd laten wij zeker weer van ons horen.

Nog enkele enthousiaste docenten gezocht voor docentontwikkelteams

Posted on by

Door Erwin Mantingh

Nog enkele belangstellenden kunnen zich aansluiten bij de docentontwikkelteams (DOT’s) waarin docenten onder het motto ‘meer inhoud, meer plezier en betere resultaten’ samen met enkele vakwetenschappers en vakdidactici inspirerend onderwijs zullen gaan ontwerpen. Verspreid over het land gaan er het komend schooljaar zes docentontwikkelteams met verschillende onderwerpen aan de slag in de geest van het Manifest Nederlands op school (een pleidooi van de Meesterschapsteams Nederlands voor ‘bewuste geletterdheid’ in het schoolvak Nederlands). Heeft u interesse? Klik hier voor meer informatie. Aanmelding is nog mogelijk tot 15 juni a.s.

Zes DOT’s Nederlands: samen inspirerend onderwijs ontwerpen

Posted on by

Uitnodiging aan docenten: wie doen (denken, ontwikkelen en werken) er mee?

Erwin Mantingh
namens de Meesterschapsteams Nederlands

De Meesterschapsteams Nederlands zoeken voor het schooljaar 2017-2018 enthousiaste docenten die in de geest van het Manifest Nederlands op school samen met ons het schoolvak Nederlands willen vernieuwen. Onder het motto ‘meer inhoud, meer plezier en betere resultaten’ zullen docenten, vakwetenschappers en vakdidactici in zes zogenoemde DOT’s (docentontwikkelteams) samen inspirerend onderwijs gaan ontwerpen.

Zes DOT’s

De docentontwikkelteams opereren verspreid over Nederland en richten zich op verschillende onderwerpen: Lees verder >>

Zes DOT’s Nederlands – Samen inspirerend onderwijs ontwerpen

Posted on by

Door Peter-Arno Coppen en Theo Witte
Meesterschapsteams Nederlands

De Meesterschapsteams Nederlands zoeken voor het schooljaar 2017-2018 enthousiaste docenten die in de geest van het Manifest Nederlands op school samen met ons het schoolvak Nederlands willen vernieuwen. Onder het motto ‘meer inhoud, meer plezier en betere resultaten’ willen wij in zes zogenoemde DOT’s (docentontwikkelteams) het schoolvak Nederlands nieuw leven inblazen en collega’s inspireren.

De docentontwikkelteams worden verspreid over Nederland en kennen elk een eigen onderwerp: (1) activerende didactiek voor taalkunde (Nijmegen, Peter-Arno Coppen), (2) Retorica (Leiden, Ton van Haaften), (3) Formuleren (Groningen, Kees de Glopper), (4) praten over boeken (Eindhoven, Marjolein van Herten), (5) literaire klassiekers uit de 20e eeuw (Utrecht, Erwin Mantingh en Sander Bax) en (6) organiseren van literaire ontwikkeling (Zwolle, Theo Witte). Lees verder >>

Manifest Nederlands op school
: Meer inhoud, meer plezier, beter resultaat

Posted on by

Dit manifest is opgesteld namens de twee meesterschapsteams Nederlands (letterkunde en taalkunde/taalbeheersing) die zijn ingesteld door acht Nederlandse universitaire faculteiten Letteren en Geesteswetenschappen.

Het schoolvak Nederlands is een belangrijk vak, dat gericht is op de ontwikkeling van taalvaardigheid en geletterdheid. Veel docenten Nederlands geven heel inspirerend en bevlogen les, maar toch is niemand echt helemaal tevreden over het vak. Veel leerlingen vinden Nederlands saai en docenten lijden vaak onder zware werkdruk. Meer algemeen is de kritiek: het programma heeft te weinig inhoud, is niet uitdagend genoeg, en het sluit onvoldoende aan bij de maatschappelijke eisen voor taalvaardigheid en geletterdheid. Dat moet en kan beter.

In 2015 heeft diverse malen intensief overleg plaatsgehad tussen docenten, wetenschappers, didactici, onderwijsonderzoekers en allerlei bij het schoolvak Nederlands betrokken instanties. Uit de discussies bleek een grote eenstemmigheid over de richting waarin het vak verder ontwikkeld en verrijkt dient te worden: het moet meer gaan om bewuste taalvaardigheid en bewuste literaire competentie, kortom bewuste geletterdheid.

Het doel van bewuste geletterdheid is vertaald in een aantal stellingen, die onder docenten op een breed draagvlak lijken te mogen rekenen. In november 2015 schaarde 75% van de neerlandici zich erachter bij een peiling op de conferentie Het Schoolvak Nederlands.

Dit vraagt om een fundamentele herziening van het curriculum Nederlands, een herziening die docenten ondersteunt in hun streven naar betere resultaten en aantrekkelijk en betekenisvol taal- en literatuuronderwijs. 

Lees verder >>