Door Leonie Cornips Buiten stormt het, de bomen waar ik op uitkijk schudden heen en weer en de steeds terugkerende regenvlagen zijn zo intens dat op mijn toch wel drukke plein geen mens, noch hond of verkeer te bekennen valt. Voor mij op tafel ligt de ‘Codex Nederlandse-Limburgse toponiemen’ van Arthur Schrijnemakers: een 951 pagina’s tellend boek dat de motieven van … [Lees meer...] overErdbrug, Venray en ‘Si tard’
Limburgs
Tweetalige kinderen
Door Leonie CornipsHet Europees Handvest voor Minderheidstalen heeft Fries, Nedersaksisch en Limburgs als drie regionale/streektalen erkend. In Nederland spreekt men het Nedersaksisch in (delen van) Groningen, Drenthe, Overijssel en Gelderland. Het Fries heeft het hoogste niveau van erkenning (III) waardoor inwoners van Friesland tussen het Fries en Nederlands als officiële … [Lees meer...] overTweetalige kinderen
Sjtómme Limburger
Door Leonie Cornips Gé Reinders heeft maar twee coupletten in zijn lied Sjtómme Limburger van het album ‘As ’t d’r op aan kump’ nodig om het hart te raken van het onderzoek naar Taalcultuur in Limburg. In het eerste couplet van Sjtómme Limburger introduceert Gé een ik-figuur die ons laat weten dat hij met rijke mensen op een boot voor het land van de vrijheid – Amerika – … [Lees meer...] overSjtómme Limburger
Que sera, sera
Door Leonie Cornips Onlangs was ik bij mijn oude buurvrouw op bezoek die in Brunssum naar een zorginstelling verhuisd is. Ik had haar lang niet meer gezien en voelde me daar ongemakkelijk bij. Vooral omdat ik deze buurvrouw in de tijd dat ik nog thuis woonde als een tweede moeder beschouwde; ik noem haar dan ook mijn tante. Zij was vergeleken met mijn moeder een échte prater … [Lees meer...] overQue sera, sera
Rowwen Hèze
Door Leonie Cornips Brand Consultancy verklapte een jaar geleden dat popmuziek het sterkste cultuurmerk in Limburg is. Limburgers zetten Rowwen Hèze met een stip op één, gevolgd door Pinkpop. Theo Joosten, de gitarist van Rowwen Hèze, vertelt vervolgens aan L1 dat Rowwen Hèze zich jarenlang ‘het best bewaarde geheim van Limburg’ noemde en ‘gelukkig is toch blijkbaar dat geheim … [Lees meer...] overRowwen Hèze
Vergadertalen
Door Leonie CornipsLimburg is een grensprovincie bij uitstek. Het maakt deel uit van maar liefst vier Euregio’s. Drie van die Euregio’s zijn naar de grote rivieren genoemd: Maas-Rijn, Rijn-Waal, Rijn-Maas-Noord en Euregio Benelux Middengebied. In die Euregio’s overleggen bestuurders uit Duitsland, Nederland en België regelmatig met elkaar. In welke taal of talen doen ze dat? … [Lees meer...] overVergadertalen
Doe mosz dich de naas poetse
Door Leonie Cornips Ergens weten we wel dat we veel vaker zich of een vorm daarvan als me en je zeggen en andere typen zinnen daarmee maken dan in het westen gebruikelijk is. Het viel mij pas op toen ik Nederlandse Taalkunde studeerde in Amsterdam. Ik ging ervan uit dat ik Nederlands sprak omdat dialect thuis niet aanwezig was. Maar tijdens de colleges taalkunde bleek pas … [Lees meer...] overDoe mosz dich de naas poetse
Grenstalen
Door Leonie Cornips De website van het WK-wielrennen in 2012 vermeldt dat Limburg meer kilometers grens met België en Duitsland gemeen heeft dan met de rest van Nederland. De provincie grenst over een lengte van 212 kilometer aan Duitsland en over een lengte van 139 kilometer aan België. Connie Palmen schetst hoe zij als kind in Limburg tussen allerlei talen en dialecten … [Lees meer...] overGrenstalen
Do you love me?
Door Leonie Cornips Sommige zinnetjes wekken wrevel of hilariteit op. Een beroemd voorbeeld is het gebruik van doen als hulpwerkwoord. ‘Ik ben gewoon timmerman en ik doe timmeren’ zegt een Heerlenaar tegen me. Dit doen bij een zelfstandig werkwoord als timmeren, lijkt een rechtstreekse vertaling uit het dialect. Vandaar dat ik vaak hoor beweren dat doen-zinnen uniek voor … [Lees meer...] overDo you love me?
Blauwe Schuit
Door Leonie Cornips Op een druilerige zondagmorgen zit ik in de trein naar Heerlen om op uitnodiging even onderdeel uit te maken van de draaiboekbesprekingen van de Blauwe Schuit. Overmorgen vaart het schip op wielen uit om vijf dagen lang de vastelaovend aan te kondigen, ook in het nabije België en Duitsland. Deze zondag zijn ook diverse gastheren van de ankerplaatsen die de … [Lees meer...] overBlauwe Schuit
Tachtig procent dialectgebruik
Door Leonie Cornips ‘In Limburg spreekt tachtig procent van de inwoners dialect,’ zei een toehoorder onlangs bij een lezing. Ik zag aan zijn lichaamshouding dat het moeilijk zou worden om hem, in een paar minuten, op andere gedachten te brengen. Niet dat ik hem wilde laten weten dat het percentage niet zou kloppen, maar wel dat het type onderzoek naar aantallen dialectsprekers … [Lees meer...] overTachtig procent dialectgebruik
Aap, roos, zeef
Door Leonie Cornips Op school toverde ik letters uit een roodbruine bakelieten doos die ik op richels van de deksel tot woorden combineerde. Na gebruik moesten we die letterdozen weer fatsoeneren en inleveren bij de meester. Ik weet nog hoe spannend ik het vond dat ik leerde lezen. In de openbare bibliotheek van Roermond zijn nu enkele letterdozen en leesplankjes te zien. Best … [Lees meer...] overAap, roos, zeef
Limburgismen
Door Leonie Cornips Natuurlijk had ik al veel eerder willen schrijven over de Facebookpagina Limburgismen die door Neerlandicus Tommy Hopstaken opgericht is. Deze pagina vermeldt: ‘Een Limburgisme is een Limburgse uitdrukking die door Limburgers zonder blikken of blozen “vertaald” wordt naar het Nederlands. Op het eerste gezicht lijkt er niks mis met deze vertaling, maar schijn … [Lees meer...] overLimburgismen
Cité Duits
Door Leonie Cornipshttps://youtube.googleapis.com/v/l35tmUjaibI&source=udsHeeft u weleens van Cité Duits gehoord? Het is een taalvariëteit die gepensioneerde mijnwerkers als kinderen al spraken in het net over de Maas gelegen Eisden in België. Alleen in Eisden spreken ze Cité Duits. De Cité is, net zoals de kolonie, een benaming voor een mijnwerkersdorp. Toen ik net hoogleraar … [Lees meer...] overCité Duits
Taal of dialect
Door Leonie Cornips Als ik in Limburg een lezing geef, is er altijd wel een aandachtige luisteraar die de vraag stelt: ‘Wat is het verschil tussen een taal en een dialect?’ Deze vraag raakt het hart van het onderzoek naar taalcultuur. Als taalkundige kan ik deze vraag eenvoudig beantwoorden: ‘Er is geen verschil tussen een dialect en een taal’. Als taalkundige verricht ik … [Lees meer...] overTaal of dialect
Bovengrondse taalverschuiving
Door Leonie Cornips Het kan u nauwelijks ontgaan zijn dat er onlangs twee fraai vormgegeven boeken over de geschiedenis van de mijnwerkers in de Mijnstreek verschenen zijn. Ad Knotter redigeerde de wetenschappelijke uitgave Mijnwerkers in Limburg. Een sociale geschiedenis en Wiel Kusters publiceerde In en onder het dorp. Mijnwerkersleven in Limburg. Kusters, komend uit een … [Lees meer...] overBovengrondse taalverschuiving
Nine-gag Op Zn Limburgs en swag
Door Leonie Cornips Voor de Universiteit van Maastricht word ik regelmatig benaderd om iets over mijn onderzoek te presenteren aan leerlingen van de basisschool en het voortgezet onderwijs. Zij zijn immers de studenten van de toekomst. Ik kom net terug van een lezing voor negentig leerlingen van 4 VWO uit Noord-Limburg in de prachtig gerestaureerde kapel van het University … [Lees meer...] overNine-gag Op Zn Limburgs en swag
Gedachtes over taal
Door Leonie CornipsVaak zit ik in de trein van Amsterdam-Oost naar Maastricht en weer terug. Elke reisdag begint ’s ochtends hetzelfde. Een snel ontbijt, koffer inpakken, laptop mee, fietsen naar het Amstelstation, daar nog een kop thee kopen en wachten op de intercity. Het voorste deel gaat naar Maastricht, het achterste naar Heerlen. Wachtend op het perron met koffer en … [Lees meer...] overGedachtes over taal
Gemiste talen
Door Leonie CornipsIk was denk ik een jaar of acht toen ik merkte dat ik wat miste en dat kwam door mijn oude buurman. Opa, zoals ik hem noemde, werkte altijd in zijn tuin. Afgebakend van het veldje met rabarber en sperziebonen stonden kleurrijke dahlia’s. Een enkele draad scheidde onze tuinen en ik kroop regelmatig onder de draad door om met hun schapendoes te spelen. … [Lees meer...] overGemiste talen
Congres: André Stevens: 100 jaar Limburgse dialectologie en naamkunde in beide Limburgen
De Vereniging voor Limburgse Dialect- en Naamkunde nodigt u, in samenwerking methet Stadsarchief Tongeren en met de steun van de stad Tongeren, uit tot haarNEGENENDERTIGSTE CONGRESn.a.v. de honderdste verjaardag van de geboorte van André StevensThema: André Stevens: 100 jaar Limburgse dialectologie en naamkunde in beide LimburgenPlaats: Auditorium van het Gallo-Romeins Museum … [Lees meer...] overCongres: André Stevens: 100 jaar Limburgse dialectologie en naamkunde in beide Limburgen
De spelling van het Sittards: nu binnen handbereik
Wie tot voor kort zich wilde informeren over de spelling van het Sittards moest zich daarbij heel wat moeite getroosten. In de Spelling 2003 van de Limburgse dialecten staat dan wel de spelling van de Limburgse dialecten, gerangschikt naar plaats maar het vraagt van gebruiker toch nog een en ander zoekwerk.Door de presentatie van de vernieuwde website van de Willy Dols … [Lees meer...] overDe spelling van het Sittards: nu binnen handbereik
Lezingencyclus namen in Limburg
1. Prof. dr. Ann Marynissen (Keulen): "Familienamen in Limburg" op woensdag 30 oktober 2013 2. Drs. Herman Kaldenhoven (Heerlen): "Plaatsnamen in Limburg" op woensdag 13 november 2013 3. Dr. Gerrit Bloothooft (Utrecht): "Voornamen in Limburg" op woensdag 27 november … [Lees meer...] overLezingencyclus namen in Limburg
Prijs van de Limburgse Taalkunde 2013
De Vereniging voor Limburgse Dialect- en Naamkunde looft eens per twee jaar een prijs uit voor de beste universitaire afstudeerscriptie (BA, MA of anderszins) op het gebied van de taalkunde of naamkunde van het Limburgs (of direct aangrenzende dialecten). Met deze prijs wil de vereniging het taalkundig onderzoek naar het Limburgs stimuleren.De beste inzending wordt beloond met … [Lees meer...] overPrijs van de Limburgse Taalkunde 2013
Limburgse literatuur in de DBNL
Op 31 januari is in Maastricht de afdeling Limburgse literatuur van de DBNL gepresenteerd. De nieuwe afdeling van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren moet een beeld geven van de literatuur- en cultuurgeschiedenis van Limburg en aangrenzende gebieden. Op Gedichtendag 2013 kwamen de eerste 120 titels beschikbaar. Deze titels zijn aangevuld met werken die al … [Lees meer...] overLimburgse literatuur in de DBNL
Presentatie DBNL Limburg-portaal, Maastricht, 31 jan. 2013
Op 31 januari 2013 van 16.30 tot 19.00 uur vindt in het Gouvernement aan de Maas in Maastricht de presentatie plaats van het DBNL Limburg-portaal. Dit project is ongeveer een jaar geleden van start gegaan onder auspiciën van de bijzondere leerstoel ‘Taalcultuur in Limburg’ (prof. dr. Leonie Cornips). De uitvoering geschiedt in samenwerking met de LGOG-commissie … [Lees meer...] overPresentatie DBNL Limburg-portaal, Maastricht, 31 jan. 2013