Tag: Italië

Herinneringsmijnwerkers

Geplaatst op door

Door Marc van Oostendorp

De term gastarbeider is echt een woord uit een andere tijd, waarin mensen inderdaad het idee hadden dat sommige mensen ergens thuis waren en andere mensen daar te gast; dat er iets tijdelijks zou zijn aan migratie.

De mijnstreken in België en in Nederlands Limburg kenden een heleboel van dat soort veronderstelde gasten uit Italië, die uiteindelijk nooit meer weg zijn gegaan. Sommigen hebben het ver geschopt; Elio di Rupo, zoon van ouders uit het landelijke Abruzzo, die het uiteindelijk tot eerste minister schopte, is daar het bekendste voorbeeld van (al groeide hij Franstalig op). In Bologna heeft men rondom die mensen een groot project gemaakt. Het derde deel uit een serie boeken over dit onderwerp verscheen onlangs bij uitgeverij Pàtron.

Lees verder >>

Nederlandse literatuur zonder calvinisme

Geplaatst op door

Door Marc van Oostendorp

Toen er een paar weken geleden een conflict broeide tussen Nederland en Italië over Europese noodgelden om de acute crisis te bestrijden, plaatste Elsevier Weekblad een cartoon: boven zag je twee blonde mensen duidelijk hard werken – de man door aan een wiel te draaien, de vrouw door in een mobiele telefoon te praten terwijl ze met haar aktetas reden – beneden zag je twee zwartharigen van het leven genieten – de man door zo te zien tegelijk wijn én koffie te drinken en trictrac te bekijken, de vrouw door met een roos in haar haar de sociale media te bespelen.

Want dat is het beeld dat Nederlanders kennelijk graag van zichzelf zien: te hard aan het werk om te genieten.

Lees verder >>

Koester de vertalers

Geplaatst op door

Door Marc van Oostendorp

‘Als een uitgever een boek als een “typisch Nederlandse roman” promoot, maar de Italianen hebben geen flauw idee van wat “typisch Nederlands” is, gebruikt die een verkeerde marketingstrategie’, zegt een Italiaanse vertaler van Nederlandse literatuur in een artikel van Paola Gentile in het nieuwe nummer van Internationale neerlandistiek.

Je zou zeggen dat de Italianen inmiddels dankzij minister Hoekstra wél een beeld hebben van wat typisch Nederlands is, maar of dat veel extra exemplaren van de romans van Arnon Grunberg over de toonbank doet gaan, kun je je afvragen.

Lees verder >>

Ilja Leonard Pfeijffer in kamer 17

Geplaatst op door

Door Susanne Onel

Onderaan op bladzijde 16 van Ilja Pfeijffers roman Grand Hotel Europa wijst de majordomus Montebello aan het ik-personage Ilja Pfeijffer zijn kamer: nummer 17!

Waarom dit nummer? Een luguber grapje van de auteur? Het getal 17 is namelijk in Italië een ongeluksgetal, zoals 13 dat in Nederland is. Is het personage Ilja zo ongelukkig dat de schrijver hem in kamer nr 17 plaatst? Ik kan me namelijk niet voorstellen dat auteur Pfeijffer dit kamernummer toevallig heeft gekozen.

Waarom is 17 voor Italianen een ongeluksgetal? In romeinse cijfers wordt zeventien geschreven als XVII. Dit kan gelezen worden als een anagram van VIXI (= ik heb geleefd; ik ben derhalve dood), dat zeer vaak op graftombes e.d. werd geschreven. Het getal 17 werd dus met de dood geassocieerd. 

Daarom waren – en zijn? – er in Italiaanse hotels geen kamers met nummer 17. Niettemin zet schrijver Pfeijffer zijn hoofdpersoon onverdroten in kamer 17.

Als dat maar goed gaat…

“Dat niemand vragen derf, waer immer Napels lag”: een vernietigende recensie uit 1649

Geplaatst op door

Door Alan Moss

Portret van Matthijs van der Merwede door Jan van Bronckhorst, Rome, 1650.

Teleurstelling, frustratie, harenuittrekkende ergernis. Iedereen op vakantie heeft wel eens de neiging gehad om een vernietigende recensie te schrijven: het hotel zál afgestraft worden voor dat gore doucheputje, het restaurant móet boeten voor die schoenzool-steak. Op het magische internet vind je soms onbedoeld hilarische negatieve reviews (nummer zeven zal je verbazen!), maar de meeste afrekeningen in het recreatieve circuit zijn bloederig, bits en verrassend humorloos. Op Twitter werken voor mijn gevoel hele teams klantenservicemedewerkers in ploegendienst om als een online EOD licht ontvlambare tweets onschadelijk te maken. Ook op Grand Tour werd er gezeurd. In april 1649 schreef Matthijs van der Merwede een felle recensie over Napels, een broedplaats van syfilis en een thuishaven van laffe piraten. De Yelp- of IENS-reviewer kan nog wat leren van zijn gedicht ‘Den Vloek van Napels en Napolitanen.’ Lees verder >>

Hoe Italianen over ons denken

Geplaatst op door

Door Marc van Oostendorp

Wie zijn wij? Voor een antwoord op die vraag kun je onder andere te raden gaan bij anderen dan ons. Wanneer je bijvoorbeeld worstelt met de vraag ‘wie zijn wij Nederlanders?’, kun je dat aan, pakweg, Italianen gaan vragen. Die zijn voldoende anders om een interessant antwoord te kunnen verwachten en tegelijkertijd voldoende dichtbij om nog enige belangstelling voor ons te kunnen opbrengen.

Het is de methode die de (Italiaanse) onderzoekster Paola Gentile toepast in een recent artikel in het wetenschappelijk tijdschrift Dutch Crossings. Ze beperkt zich daarbij tot een bepaald onderwerp: hoe denken Italianen over de godsdienstigheid van ons land?

Lees verder >>