Tag: Hugo Claus

Hugo Claus, De moeder

Geplaatst op door

In het gedenkwaardige jaar 1968 zat ik in het voorlaatste jaar van de middelbare school, een jaar dat toen nog de poësis mocht heten en waarin ons – zo komt het me nu voor in mijn herinnering die ongetwijfeld alles mooier maakt – de literatuur werd geopenbaard.. Ik herinner me hoe ik na een les waarin we een eindeloos lijkend en voor ons wat hoog gegrepen gedicht van (uitgerekend!) Hadewijch probeerden te begrijpen, mijn hand opstak en de leraar vroeg wanneer we nu eindelijk moderne poëzie zouden lezen, die van Claus bijvoorbeeld.

Lees verder >>

Frank Willaert leest Hugo Claus, Het verdriet van België

Geplaatst op door

Samen met Joost van den Vondel is Hugo Claus de enige auteur die tweemaal in de canon van de KANTL voorkomt, één keer met zijn poëzie, met name de Oostakkerse Gedichten van 1955, en één keer met zijn roman Het Verdriet van België uit 1983, zijn op zijn eigen jeugd geënte magnum opus over de verleidingen van het nationaal-socialisme en de collaboratie. De voorgelezen passage komt uit het tweede deel van de roman (“Van België), en speelt zich af in de zomer van 1941. Het jonge hoofdpersonage Louis Seynaeve, Claus’ alter ego, meldt zich bij de Nationaal Socialistische Jeugd Vlaanderen.

(Bekijk deze video op YouTube)

Pandemiefictie in tijden van corona

Geplaatst op door

Door Thomas Pierrart

Misschien hebt u de term de afgelopen dagen wel ergens zien voorbijkomen: ‘pandemiefictie’, de genrebenaming voor romans en films waarin een of ander onbekend virus of een vreemde ziekte de wereld in zijn greep houdt. Nu de coronacrisis heeft toegeslagen, blijken zulke verhalen immers enorm populair kijk-, lees- en discussievoer te zijn – ook al schetsen ze meer dan eens een angstaanjagend en apocalyptisch doemscenario. Zo wordt Stephen Kings thriller The Stand (1978), waarin het ‘Captain Trips’-virus bijna de gehele wereldbevolking uitroeit, dezer dagen op sociale media vlijtig becommentarieerd. Nog populairder is Contagion, Steven Soderberghs virusdrama uit 2011. In 2020 is het voorlopig zelfs de derde (!) meest gedownloade film op iTunes.

Lees verder >>

Waarom zijn helden gevaarlijk?

Geplaatst op door

Hou jij ook van heldhaftige romans als “De leeuw van Vlaanderen”, “The Lord of the Rings” of zelfs “Alice in Wonderland”? Pas dan maar op! Want volgens literatuurwetenschapper Kevin Absillis kunnen deze boeken ook gevaarlijk zijn! En Hugo Claus, die wist dat. Want als kind had hij er zich zelf door laten vangen. Zijn roman, “De verwondering”, vormt dan ook de leidraad in dit college. Net het boek “De held met de duizend gezichten” van Joseph Campbell die eigenlijk zegt dat alle verhalen hetzelfde patroon volgen. Luister naar Kevin Absillis van de Universiteit Antwerpen en Assepoester zal lang niet meer zo onschuldig zijn als jij denkt!

(Bekijk deze video op YouTube.)

Klaarkomen met Hugo Claus

Geplaatst op door

Door Marc van Oostendorp

Paul Claes. Foto: Michiel Hendryckx (Wikipedia)

Ieder jaar neemt mijn bewondering voor Paul Claes toe. Er verschijnen dan ook voortdurend boeken van hem: romans, vertalingen, essays en wat niet al.  Allemaal zijn ze geschreven met een grote vaardigheid, allemaal getuigen ze van spitsvondigheid en verbluffende eruditie. Hij gaat tegen de keer in, dat maakt hem ook interessant, zelfs als je denkt, zoals ik, dat die keer de goede kant op gaat.

Zijn nieuwste boek heet Het teken van de hamster, en bevat een nieuwe editie van het gelijknamige lange gedicht van Hugo Claus, met een gedetailleerd commentaar, “vers voor vers”, zoals het achterplat zegt: het gedicht neemt in dit boekje 30 pagina’s in beslag, het commentaar 110. Dat levert een heel fijne leeservaring: aan de hand van Claus trek je van Gent naar Brugge en terug. Aan de hand van Claes zie je de soms wat obscure verwijzingen naar de jeugd van Claus, naar de literatuur, naar het stadsplan van de Vlaamse steden. De geleerdheid en volhardendheid van Claes raakt de lezer, raakt mij, even veel als de levensdrift van Claus. Lees verder >>

Gedicht: Hugo Claus – Mijn hart en ik

Geplaatst op door

Gister was het de tiende sterfdag van Hugo Claus. Ter gelegenheid daarvan verschenen Nieuwe tekeningen en gedichten, met niet eerder gepubliceerde tekeningen en een bloemlezing uit wel al gepubliceerde gedichten (voorproefje hier), en Het verdriet staat niet alleen – een zelfportret in verhalen.

.

Mijn hart en ik (of is het mijn ziel ,zijn het mijn klieren?
hoe noem je dat deel van jou dat steeds feest wil vieren?
ik zeg maar: mijn hart, een deel van het geheel)

Wij liepen met zijn tweeën in de rouw.
Goed geraden : om een vrouw.

Mijn hart was kwaad,
en ik, ik had teveel gegeten.

Mijn hart en ik liepen elkaar te tergen.
De avond verviel van kwaad tot erger.

Wij bleven verdwalen in haar verloren woorden,
haar filamenten, haar membranen van gisteren nog.

Zo liepen op die winteravond ik en mijn hart
(of dat deel van ons dat steeds wil derven)
met zijn tweeën onbedaarlijk te sterven.

Hugo Claus (1929-2008)
uit: Nieuwe tekeningen (2018)

———————————–

Boektrailer: De verwondering (kritische editie)

Geplaatst op door

Door Kevin Absillis

Op een gemaskerd bal in Oostende raakt de leraar Victor-Denijs de Rijckel in de ban van een verleidelijke, maar onheilspellende vrouw. Hij reist haar achterna naar Almout, een geheimzinnig kasteel waar vijftien jaar na de ondergang van Hitlers Derde Rijk nog altijd wordt gerouwd om een Vlaamse SS’er. De confrontatie met dit onverwerkte oorlogsverleden drijft De Rijckel almaar meer tot waanzin.

In een van zijn onbetwiste meesterwerken neemt Hugo Claus de lezer mee op een huiveringwekkende hellevaart die cirkelt rond onze fascinatie voor helden en hun mythen.
Deze eerste kritische editie van De verwondering (oorspronkelijk verschenen in 1962) is gebaseerd op nooit eerder bestudeerde manuscripten, aantekeningen en dagboeken. In een nawoord tracht Kevin Absillis (Universiteit Antwerpen) de helden uit Hugo Claus’ klassieker te ontmaskeren.

Een echt leesboek is ook een beetje een leerboek

Geplaatst op door

Door Marc van Oostendorp

De dag dat Hugo Claus een interview gaf aan de Privé-pagina van De Telegraaf was een gedenkwaardige dag. Claus had net een roman gepubliceerd, Het jaar van de kreeft, waarover hij in de krant beweerde dat deze gebaseerd was op zijn relatie met de actrice Kitty Courbois. Het boek werd een bestseller.

Het jaar van de kreeft was, schrijft Linde de Potter in haar bijdrage aan de bundel Echte leesboeken. Publieksliteratuur in de twintigste eeuw, ook een boek dat gemaakt leek om een breder publiek te bereiken. Het verhaal wordt chronologisch verteld en bestaat vooral uit veel dialogen in heel korte hoofdstukjes – veelal niet langer dan een paar pagina’s. Aan het eind gaat de vrouwelijke hoofdpersoon dood – wat het boek doet lijken op andere goed verkopende boeken uit die jaren, zoals Turks Fruit en Love Story.

Tegelijk, zo laat De Potter zien, deed Claus zijn best om ook zijn traditionele lezersschaar van jonge intellectuelen niet te verlezen, en bleef Het jaar van de kreeft ook een spel met taal en verhaal. Lees verder >>

Boekentip van de Belgische koning Filip: ‘De verwondering’

Geplaatst op door

Door Kevin Absillis

‘Meer dan ooit hebben we nood aan Verwondering, voor onze kinderen en voor hun toekomst.’ In zijn traditionele kerstboodschap was Filip I, Koning der Belgen, kristalhelder: zijn onderdanen moeten in 2018 dringend ‘De verwondering’ (her)ontdekken. Dat treft: in maart 2018 is Hugo Claus’ meesterwerk opnieuw verkrijgbaar in een volledig gerestaureerde editie, inclusief verhelderend nawoord! Een productie van uitgeverij De Bezige Bij en het Clauscentrum (Universiteit Antwerpen).

(Bekijk de video op YouTube.)

Call for papers Achter de verhalen 2018

Geplaatst op door

In 2016 vond in Groningen de bijzonder geslaagde zesde editie plaats van Achter de verhalen, het tweejaarlijkse congres voor de moderne letterkundige neerlandistiek.

De zevende editie zal van 18 tot 20 april 2018 in Antwerpen worden gehouden. Onder de titel De terugkeer van de geschiedenis zullen twee grote thema’s alsmede een speciale casus centraal komen te staan. Thema’s en casus zullen niet apart worden behandeld, maar drie dagen lang door elkaar aan bod komen:

Thema 1/ De invloed van historische gebeurtenissen op het thematische repertoire van fictieschrijvers, op poëticale evoluties alsook op literatuurwetenschappelijke paradigma’s

Lees verder >>