Tag: digitalisering

De historische bibliotheek van de KANTL wordt toegankelijk via Google Books.

Posted on by

De KANTL gaat samenwerkingsverbanden aan met de Universiteitsbibliotheek en het Letterenhuis. Op 10 april komt minister van cultuur Sven Gatz deze samenwerkingen bezegelen.

Tijdens een kort maar krachtig programma zal de KANTL een deel van haar archief aan het Letterenhuis overhandigen. Ook de overdracht van meer dan 3000 oude en kostbare drukken van de KANTL aan de Universiteitsbibliotheek wordt dan officieel gemaakt. Door deze samenwerking zullen de boeken uit de collectie van de KANTL voortaan ook online beschikbaar zijn via de samenwerking van de Universiteitsbibliotheek met Google Books

Na de officiële overdracht  wordt het publiek de gelegenheid geboden om een rondleiding te volgen doorheen het prachtige Academiegebouw. Vooraf inschrijven is daarvoor wel noodzakelijk. Lees verder >>

Michiel de Vaan: De Neerlandistiek over 25 jaar

Posted on by

Door Michiel de Vaan

Over vijfentwintig jaar heb ik bijna de dan geldende pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Als lichaam en geest nog meedoen, breekt dan de productiefste periode van mijn wetenschappelijk leven aan. Tenzij de supercomputer tegen die tijd mijn kennis en creativiteit heeft ingehaald, wat niet denkbeeldig is. Hoe ‘de Neerlandistiek’ er dan in zijn geheel uitziet, weet ik niet, maar ik kan wel een verlanglijstje neerleggen.

Op dat lijstje staat maar een ding, maar wel iets groots: dat alle teksten die we als Nederlands beschouwen (eigenlijk dekt de tot in de tweede helft van de negentiende eeuw gangbare term Nederduytsch de lading beter) uitgegeven en doorzoekbaar zijn. Allemaal. Thuis aan mijn bureau. En vooral: in hun originele spelling en opmaak. Op dit moment is dat slechts voor de teksten tot 1300 het geval. Ik weet het, de hoeveelheid literaire en vooral niet-literaire teksten van na 1300 is onvoorstelbaar groot. Inderdaad, het opsnorren, lezen, begrijpen, transcriberen en diplomatiek uitgeven van alle charters, stadsrekeningen, cijnsregisters, gerechtsprotocollen, dagboeken, annalen, zeemansbrieven, vondelingbriefjes en andere handgeschreven teksten, uit alle gewesten, dat is een onnoemelijk grote hoeveelheid werk. Niemand zal al die teksten in een leven gaan lezen. Maar een computer kan ze doorzoeken, taalkundigen en historici kunnen er nieuwe ideeën door krijgen, en cineasten kunnen er muziek onder zetten. Lees verder >>

Taalkundigen: kom uit bed!

Posted on by

Door Marc van Oostendorp

Taalkunde kun je overal doen. In de bus onderweg van de boerderij waar je een mummelende boer hebt gevraagd of de klok even stil kon worden gezet om de opname niet te bederven. In het bezemhok dat op menige universiteit tevens dienst doet als ‘taalkundig laboratorium’ omdat er een laptop in staat met een koptelefoon. En ook in bed, waar je peinst over de vraag waarom je wel kunt zeggen ‘hij komt eerst en zij komt erna’ en niet ‘hij komt uit de stad en zij gaat ernaar’.

Een van de fijne dingen van de taalkunde is dat er enorm veel gegevens voor het opscheppen liggen. De zogeheten “big data-revolutie” levert in het geval van de taalwetenschap eigenlijk niet op dat er ineens veel meer data zijn dan vroeger, maar dat die data veel toegankelijker worden.

De Utrechtse hoogleraar Hugo Quené spreidt in zijn oratie een aanstekelijk enthousiame tentoon voor alle mogelijkheden die dat biedt voor de onderzoeker. Lees verder >>

Breid het bewaarbeleid voor tekstueel erfgoed uit!

Posted on by

Door Nicoline van der Sijs

De afgelopen tijd heb ik tweemaal ervaren dat het bewaren van tekstueel erfgoed bijzondere zorg vraagt. En dat in het beleid van de overheid lacunes bestaan die door particulier initiatief worden gedicht.

Zo bracht ik onlangs een bezoek aan het Medisch Leesmuseum dat prof.dr. Mart van Lieburg op een Urks bedrijventerrein heeft ingericht. Van Lieburg, hoogleraar Medische geschiedenis en bibliothecaris van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Geneeskunde, verzamelt hier zoveel mogelijk medische literatuur die door bibliotheken en musea wordt afgestoten. Bibliotheken moeten bezuinigen. Ze gaan ervan uit dat de nieuwe wereld digitaal is en dat de werken wel via internet beschikbaar zijn of zullen komen. Dat is wishful thinking: onder de afgestoten vakliteratuur zitten complete verzamelingen oraties en dissertaties uit de 19de en 20ste eeuw, alle jaargangen van de belangrijkste medische tijdschriften, plus waardevolle 17de-, 18de- en 19de-eeuwse boeken. Veelal uniek of uiterst zeldzaam, en slechts een fractie ervan is digitaal beschikbaar. De bibliotheken hebben geen tijd en geld om voor ieder afgestoten exemplaar te onderzoeken of dit al is gedigitaliseerd of nog elders in Nederland aanwezig is, en zetten complete boekenkasten bij het oud papier. Lees verder >>

Uitleenwoordenbank geeft inzicht in ons verleden

Posted on by

Het Nederlands heeft allerlei woorden uit andere talen overgenomen, maar andersom heeft het Nederlands ook woorden uitgeleend. De Uitleenwoordenbank van het Meertens Instituut bevat meer dan 18.000 ‘uitleenwoorden’. Met deze nieuwe applicatie kun je als bezoeker zelf woorden en woordvelden in kaart brengen, waardoor je op een snelle manier inzicht krijgt in de taalcontactgeschiedenis van het Nederlands.


Lees verder >>

Vondels vertaling van Barlaeus’ Blyde inkomst van Maria de Medicis gedigitaliseerd

Posted on by

Door Ton Harmsen

004VondelBlydeInkomst1639

 In 1638 werd Maria de Medicis, de moeder van Lodewijk de Dertiende, met grote eer en staatsie door de burgemeesters van  Amsterdam verwelkomd. Hoewel de vorstin ruzie had met haar zoon en vooral met Richelieu, had zij groot aanzien. Zij was opgegroeid in het Palazzo Pitti in Florence, en bouwde in Parijs het Palais du Luxembourg. Zij was de moeder van de Franse koning, en van de Engelse en de Spaanse koningin. Met een groot gevolg was zij een week in Amsterdam, op doorreis (via Haarlem en Leiden) naar Den Haag. Daar wilde zij, tegen de zin van de Staten Generaal, met Frederik Hendrik het huwelijk bedisselen tussen de toekomstige stadhouder Willem II en haar kleindochter, de Engelse prinses Mary Stuart. Het bezoek van de koningin-moeder aan Amsterdam is opgeluisterd zoals dat bij een blijde inkomst van een groot vorst betaamt: toneelstellages werden opgericht, redevoeringen gehouden, een groot en feestelijk banket aangerecht; de stad toonde graag de rijkdom die uit alle werelddelen werd aangesleept en de geleerdheid en kunstzinnigheid die voorhanden was. En dat alles terwijl de Staten Generaal hadden aangedrongen op een sobere en zuinige ontvangst. Amsterdam greep de kans om zich te profileren als metropool! Zelf leverde Maria de Medicis een mooie bijdrage aan de feestvreugde door in het laatste uur van haar bezoek grootmoeder te worden van de nieuwe Franse kroonprins, Lodewijk de Veertiende. Dat konden de burgemeesters zo snel niet weten, maar het is een prachtige uitsmijter in de Medicea hospes, het officiële verslag door Caspar Barlaeus, dat ook in het Nederlands en het Frans verscheen bij Johan en Cornelis Blaeu: drie boeken in folio-formaat, voorzien van een portret van de vorstin – met haar in Amsterdam verworven rozenkrans van Franciscus Xaverius – naar het schilderij van Gerard van Honthorst, een groepsportret van de burgemeesters, en zestien grote gravures waar veel belangrijke prentkunstenaars aan meegewerkt hebben: Jan Martsen, Thomas de Keyser, Simon de Vlieger, Nicolaes Moeyaert; de prenten werden gegraveerd door Pieter Nolpe, Jonas Suyderhoef en Roeland en Salomon Savery.

Lees verder >>

Oude Erasmusvertalingen gedigitaliseerd

Posted on by

Door Ton Harmsen

003ErasmusVHet verzameld werk van Erasmus is alleen al door zijn omvang verbluffend. Hij moet dag in dag uit vellen vol geschreven hebben om dat gigantische oeuvre te scheppen. Zijn bijdrage aan politiek, pedagogiek, theologie, filosofie en filologie dreunt alle eeuwen door. Hij heeft in de Nederlanden, Frankrijk, Engeland, Italië en Duitsland gewoond en gewerkt, totdat hij in 1536 in Zwitserland begraven werd. De grote Roterodamus schreef geen woord in zijn moedertaal. Maar er zijn 74 verschillende titels van hem in het Nederlands vertaald, sommige verschillende malen. Alleen al de productie van deze eeuw (ik bedoel de laatste vijftien jaar) is indrukwekkend: de Lof der Zotheid verscheen in veelvoud, de uitgave in Rotterdam van de integrale correspondentie is halverwege en een kloeke serie (inmiddels zes delen) bij Athenaeum geeft een goed gespreid beeld van het oeuvre. We zitten om de vertaalde Erasmus niet verlegen.

 Een bijzonder gegeven is de bekendheid van Erasmus in het zestiende-eeuwse Amsterdam. Het cultuurcentrum in de zeventiende eeuw, maar hoe zat het in de eeuw daarvóór? In de periode 1524 tot 1600 zijn mij maar liefst 17 Nederlandstalige in Amsterdam gedrukte Erasmiana bekend, terwijl toneelstukken in Amsterdam pas gedrukt werden vanaf 1582; van dat jaar tot 1600 verschijnen in Amsterdam 18 toneelteksten, waarvan zes in het Latijn. Wie slechts het toneel bestudeert ziet Amsterdam in de eerste drie kwart, ja vier vijfde van de zestiende eeuw als een vissersdorp; wie het humanisme bestudeert ziet het als een geleerdenparadijs.

Lees verder >>

Oproep: lacunes in datasets voor neerlandistisch onderzoek

Posted on by
Binnen de geesteswetenschappen van de KNAW ontwikkelt een consortium momenteel plannen om een onderzoeksagenda voor de toekomst (2025) te formuleren, getiteld DESIDERIA (Dutch Extensible and Searchable Infrastructure for Digital Explorative Reading and Information Analysis). Die agenda is gericht op onderzoek aan de hand van grote tekstcorpora en sluit aan bij huidige (inter)nationale projecten als CLARIN en CLARIAH. De agenda bouwt voort op bestaande projecten door op drie cruciale punten naar vooruitgang in reeds aanwezige tekstuele digitale infrastructuren te streven. Het accent ligt hierbij op infrastructuren rond Nederlandstalig materiaal, materiaal dat zich voor een belangrijk deel in Nederland bevindt, en taalbeschrijvingen die door Nederlandse onderzoekers zijn gemaakt.

Een van de drie actiepunten betreft het onderzoeken welke lacunes er zijn in bestaande datasets die bias veroorzaken met betrekking tot de mogelijke representativiteit van de genereerde data waardoor vernieuwend onderzoek kan worden belemmerd, en hoe die lacunes met behulp van crowdsourcing kunnen worden opgelost. Daarvoor hebben we een enquête opgesteld. Wij zijn er erg mee geholpen als zoveel mogelijk onderzoekers en collectiebeheerders deze enquête invullen. De enquête is hier te vinden:

https://docs.google.com/forms/d/1LewrawQERiguWTF7kahcUq7gKiYRywRAdFeK5CuTr0E/viewform

Voor vragen en opmerkingen kunt u terecht bij coördinator Nicoline van der Sijs (post@nicolinevdsijs.nl) of onderzoeksassistente Anna Kirstein (anna.kirstein@meertens.knaw.nl).

Een ivoren toren in het drijfzand

Posted on by
Door Marc van Oostendorp


Een foto waarop je naakt op een campingtafel danst schijn je nooit meer van internet af te krijgen, maar alle andere documenten zakken als je niet uitkijkt langzaam weg in het digitale drijfzand. Waar zijn de weblogs van vorig jaar? Deze week heeft iemand mijn oude stukjes voor Neder-L zoveel mogelijk opgespoord: de stukjes van voor 2010, toen dit een weblog werd, om ze aan de archieven van deze website toe te voegen. Dat bleek geen sinecure en is ook nog niet voor alle stukjes gelukt. Sommige dingen zijn misschien wel voorgoed opgelost in de nevelen van de tijd, en dat is misschien maar goed ook.

In ieder geval heb ik daarom zelf weer wat oude stukjes gelezen. Ik schrijf hier sinds 1996 over het internet en de neerlandistiek. Dat is al 18 jaar! Dat betekent dat alles al een keer gebeurd is; maar omdat het allemaal in het drijfzand zakt van het internet, weet niemand het meer.

Wie herinnert zich nog het rapport Een digitale bibliotheek voor de geesteswetenschappen dat Erik Viskil in 2000 schreef voor NWO?
Lees verder >>

Lezing ‘DIGITAL HUMANITIES and KNOWLEDGE DESIGN’

Posted on by
WAAR: Janskerkhof 13, 006, Utrecht.
WANNEER: 27 mei
HOE LAAT: 17.00 uur
MOGELIJK GEMAAKT DOOR: NWO VIDI-project Back to the Book; Focusgebied CCHR; opleiding Literatuurwetenschap
Professor Jeffrey Schnapp spreekt op 27 mei over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van digital humanities en kennisontwerp in het digitale tijdperk. Welke nieuwe genres en conventies zijn ontwikkeld voor wetenschappelijke boeken en welke experimenten zullen de geesteswetenschappen mogelijk blijvend veranderen? Hoe ziet de bibliotheek van de toekomst er (mogelijk) uit en wat betekent dit voor ons onderzoek?

Lees verder >>

Hitler hield niet van joodse kunstenaars

Posted on by

We weten niet wat we met al die gegevens aanmoeten

Door Marc van Oostendorp

We beschikken over een schat aan informatie, een gigantische schat, een dankzij het internet almaar groter wordende schat. En we hebben geen idee wat we in hemelsnaam met die schat moeten doen. Dat is de indruk die je krijgt van het boek Uncharted. Big Data as a Lens on Human Culture van Erez Aiden en Jean-Baptiste Michel.

Niet dat het hun bedoeling is om die suggestie te wekken. Althans, ze willen wel graag dat de lezer overtuigd raakt van die schat. Zij zijn de ontwerpers van Ngram, waarmee je in de tientallen miljoenen boeken kunt zoeken die Google in de afgelopen tien jaar heeft gescand. Maar dat ze eigenlijk ook zelf geen idee hebben van wat wij, de mensheid, nu eigenlijk met die schat aanmoeten – dat zeggen ze niet zo expliciet.

Terwijl het uit hun eigen boek vrij gemakkelijk te bewijzen is.

Lees verder >>

Digitaal Afrikaans

Posted on by

Internet en de Afrikaanse literatuur

De Commissie voor Zuid-Afrika van de Maatschappij der Nederlandse letterkunde en het Afrika-
Studiecentrum organiseren een klein symposium.

Tijd en plaats:

Vrijdag 21 maart 2014 in het Afrika-studiecentrum, Pieter de la Courtgebouw, Wassenaarseweg 52, Leiden. Dit is 5 minuten lopen vanaf het station Leiden Centraal. Zaal 3A06. De toegang is gratis.  (Route.)
Lees verder >>

Pas verschenen: TNTL (Vol. 129, Nr. 4)

Posted on by


Onlangs verschenen: Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde 129 (2013), nr. 4. ISSN: 0040-7550. eISSN (online): 2212-0521.

Het thema van dit nieuwe nummer is Computationele benaderingen in de literatuurwetenschap.

Inhoud

Artikelen

Inleiding             

Karina van Dalen-Oskam

Digital Humanities: the Next Big Thing? Enkele notities bij een ontluikend debat           

Stephan Besser, Thomas Vaessens

De afstand tussen close en distant. Methoden en vraagstellingen in computationeel letterkundig onderzoek        

Els Stronks

Online boekdiscussie van een afstand gelezen               

Peter Boot

Lees verder >>

Statenvertaling van 1657 door vrijwilligers gedigitaliseerd

Posted on by
Vanaf heden is de transcriptie van de Statenvertaling van 1657 voor iedereen digitaal beschikbaar. Dat laat prof. dr. Nicoline van der Sijs (Meertens Instituut Amsterdam/Radboud Universiteit Nijmegen) weten. De uitgave is tot stand gebracht door een team van vrijwillige medewerkers. De transcriptie is te vinden op de website van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (www.dbnl.org). Het is de tiende Nederlandstalige bijbel die door de Stichting Vrijwiligersnetwerk Nederlandse Taal in digitaal formaat is uitgegeven. Het Bijbeldigitaliseringsproject is hiermee voltooid, maar de vrijwilligers houden zich inmiddels bezig met andere taalprojecten.
De Statenvertaling uit 1657 is een compleet herziene uitgave van de eerste druk van de Statenvertaling, die in 1637 verscheen. Van die eerste druk is al in 2007 onder leiding van Nicoline van der Sijs een digitale editie vervaardigd. De herziene editie uit 1657 was gezuiverd van talloze zetfouten die de eerste druk ontsierden. Eeuwenlang was de zogeheten ‘Corrigeerbijbel’ van 1657 hèt voorbeeld voor de latere drukken van de Statenvertaling.

Lees verder >>

Lezing Marc van Oostendorp in de KB: ‘On Passing Time’

Posted on by


Taalkundige (en Neder-L-redacteur) Marc van Oostendorp houdt op woensdag 15 januari 2014 een Engelstalige publiekslezing in de Koninklijke Bibliotheek. In de lezing presenteert hij de resultaten van het onderzoek naar ritme in Nederlandse teksten dat hij in de KB deed in het kader van zijn fellowship Digital Humanities.
De hartslag van het Nederlands
Als eerste fellow Digital Humanities probeerde Van Oostendorp de historische ontwikkeling van ritme in Nederlandstalige teksten in kaart te brengen. Met behulp van computerprogramma’s onderzocht hij in het najaar van 2013 grote hoeveelheden gedigitaliseerde tekstbestanden. Door vergelijking van uiteenlopende teksten als historische kranten en ANP-radiobulletins wist hij variaties in klemtoonpatronen in de Nederlandse taal bloot te leggen. Volgens Van Oostendorp vormt het ritme van een taal letterlijk ‘de hartslag’ ervan: een kind leert die als eerste en bewust of onbewust duikt de hartslag zelfs in geschreven teksten op. Met de hulp van een ICT-specialist van de KB heeft Van Oostendorp een computerprogramma ontwikkeld dat dit natuurlijke ritme aan de oppervlakte kan brengen.

Lees verder >>

Openbare vergadering KANTL (16 oktober 2013, Gent)

Posted on by


Op woensdag 16 oktober 2013 houdt de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde een openbare vergadering.
Programma:
  1. Verwelkoming door Stefaan van den Bremt, voorzitter van de Academie.
  2. Staat van de Academie door Willy Vandeweghe, vast secretaris van de Academie
  3. ‘Digitale Geesteswetenschappen: middel of doel?’: lezing door Hans Bennis, buitenlands erelid van de Academie.
  4. Installatie van Leen van Dijck als werkend lid van de Academie.
    – Begroeting van Leen van Dijck door Marcel de Smedt, lid van de Academie.
    – Hulde door Leen van Dijck aan haar voorganger Ada Deprez.
  5. Uitreiking van de Vijfjaarlijkse Prijs van de KANTL voor essay aan Eric de Kuyper voor Applaus.
    – Juryverslag en laudatio door Stefaan van den Bremt.
    – Dankwoord van de laureaat.
Na de feestzitting wordt een receptie aangeboden in de salons van de Academie.

Locatie: Academiegebouw, Koningstraat 18, 9000 Gent
Tijd: 15:00 uur
Aanmelden: per e-mail: secretariaat@kantl.beof telefonisch: +32 9/265 93 40

Digitalisering dra Afrikaans die wêreld in: die DBAT

Posted on by
Door Wannie Carstens
In Afrikaanse taalkundige geledere word daar tans hard gewerk aan die konseptualisering van ʼn groot nuwe digitaliseringsprojek  wat Afrikaans letterlik vlerke sal gee. Meer oor hierdie projek ʼn volgende keer.
Ek berig vandag oor een van die subprojekte wat mettertyd deel van hierdie groot projek sal uitmaak. Ek verwys hiermee na die Digitale Biblioteek van die Afrikaanse Taalkunde – kortweg bekend as die DBAT.

Die DBAT-projek staan tans steeds onder my beheer, maar die intrek van jonger personeel (dr Jako Olivier en dr Adri Breed) het reeds begin ten einde ʼn gladde oorgang te verseker as ek oor ʼn paar jaar die aftrede-ouderdom  bereik.

Dié projek het in 1994 begin toe besluit is om saam te werk met die Bibliografie van die Nederlandse Taal- en Letterkunde (BNTL). Die plan was om op basis van die struktuur van die BNTL ʼn ooreenstemmende struktuur vir Afrikaans te vestig, dus ʼn soort Bibliografie van die Afrikaanse Taal- en Letterkunde (BATL). Kort voor lank was dit duidelik dat Afrikaans nie dieselfde uitsette (publikasies) as Nederlands het nie en dat  ʼn eie struktuur vir Afrikaans ontwikkel sou moes word.
Lees verder >>

Ruim duizend 17de- en 18de-eeuwse brieven online

Posted on by

Alledaags taalgebruik van Nederlandse zeelieden en thuisblijvers

Op 5 september is een verzameling van ruim duizend 17de-en 18de-eeuwse brieven online beschikbaar gekomen via http://brievenalsbuit.inl.nl. De brieven zijn geschreven tussen Nederlanders in verre oorden, waaronder zeelieden, en thuisblijvers. De verzameling brieven is interessant voor historici en taalkundigen, omdat het een schat aan informatie bevat over alledaags taalgebruik uit die tijd.
In het project Brieven als Buit zijn onder leiding van prof. dr. Marijke van der Wal de brieven taalkundig onderzocht aan de Universiteit Leiden. Daar is de collectie ook handmatig overgetikt (getranscribeerd) door vrijwilligers. Op het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) is vervolgens allerlei taalkundige informatie toegevoegd, zoals spelling en woordsoort. Die informatie maakt de teksten beter te doorzoeken. Vanaf nu is de gehele taalkundig bewerkte collectie online beschikbaar. Lees verder >>

Een felbegeerde, onlogische badge

Posted on by
Mijn avonturen in de KB (1)

Door Marc van Oostendorp


Wie zou er nu geen kamer willen hebben in een bibliotheek? Dat de eerste boekenkasten nog geen drie meter van je verwijderd zijn, en dat je desalniettemin een deur hebt die je dicht kunt doen. Dat je miljoenen boeken onder handbereik hebt, dat alle kranten iedere ochtend bezorgd worden. En dat je zelf mag bedenken wat je eigenlijk daar gaat doen.

De komende vijf maanden heb ik zo’n deur. De Koninklijke Bibliotheek heeft me samen met het NIAS in Wassenaar, een zogeheten fellowship gegeven. Voor die maanden heb ik gisteren mijn badge gekregen, en een sleutel voor zo’n kamer, zodat ik er altijd in kan.

De mensen van de KB zijn allemaal heel aardig, dus ik heb ze maar niet al te nadrukkelijk verteld dat die badge en die sleutel onlogisch zijn.
Lees verder >>

Hoe de taal dicht gaat slibben

Posted on by
Het taalnieuws van het jaar

Door Marc van Oostendorp

Het belangrijkste taalnieuws van het jaar staat deze week ergens achteraf in een donker hoekje van Onze Taal, alsof het er helemaal niet toe doet. In een artikel dat verder gaat over het curieuze verschijnsel dat tekstschrijvers soms expres woorden afwijkend spellen op webpagina’s om hoger in de ranking van Google te komen – ze schrijven bed and breakfast mogelijkheden, omdat niemand ooit zoekt op breakfastmogelijkheden –, schrijft Marieke Kolkman ineens:

Twee jaar geleden vulde Google zijn zoekmachine aan met een rangschikkingsfactor die de kwaliteit van een webpagina meeweegt, door te kijken naar correcte spelling, grammatica en stijl.

Ik vermoed dat dit op den duur weleens de manier waarop wij kijken naar ‘correcte taal’ ingrijpend kan veranderen. Misschien is het zelfs wel het belangrijkste nieuws van de afgelopen paar jaar.
Lees verder >>

Vernieuweldrift

Posted on by

                  Door Bart FM Droog

Verwarrende berichten uit het Koninklijke en Openbare Bibliothekenland: het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Waanzin wil de Bibliotheekwet veranderen en heeft bedacht dat iedere Nederlander vanaf 2015 via het internet e-boeken moet kunnen lenen, berichtte de Volkskrant gisteren.

Ook wil het ministerie dat alle openbare bibliotheken onder de Koninklijke Bibliotheek (KB) gaan vallen. De KB zou daarbij een sleutelrol krijgen in een landelijke digitale bibliotheek.

De Raad van Cultuur is bang dat met deze plannen de bestaande openbare bibliotheekvoorzieningen verder worden wegbezuinigd. Die angst is terecht. Maar wat mij nog banger maakt is dat niemand zegt: ‘Hou op met die idiote vernie(uwe)ldrift!’ Het is veel efficiënter om de bestaande situatie en wetgeving op kleine punten te actualiseren en te verbeteren (zoals dat bij de Auteurswet 1912 steeds gebeurt) dan om de zoveel jaar alles redde- en redeloos te vernieuwelen.

Nu ja – dat redeloos is natuurlijk niet helemaal waar: op het ministerie werken ambtenaren aan plannen om zichzelf aan het werk te houden. Dat is menselijk, maar rechtvaardigt de vernieuwelzucht allerminst. Het ontslag van dit slag beambten zal op termijn de economie positiever beïnvloeden dan de sluiting van Openbare Bibliotheken. 

DBNL naar KB: meesterbakker moet naar broodfabriek

Posted on by
Door Jos Damen

De DBNL is een van de best doordachte digitale bibliotheken van Nederland. DBNL doet aan integrale opname van een grote hoeveelheid literatuur (romans, gedichtenbundels, taalkunde, almanakken, tijdschriften, handschrifrten), alle mogelijke encyclopedieën en naslagwerken op het vakgebied (van 17e tot 21e eeuws) en van mooie afbeeldingen. DBNL werkt met slimme techniek door goede metadatering en uitstekende interlinking. (Zie als voorbeeld een onderdeel als Buitengaats, over Nederlandse literatuur in en over het buitenland, van Afrika tot Zuid-Amerika, Maar ook zorgt DBNL dat stedelingen en dorpelingen meer over de geschiedenis van de literatuur in hun omgeving leren, door geografische tagging van bijna alle plaatsen in Nederland en Vlaanderen, Zie Gouda,  De DBNL doet enorm veel aan gebruik binnen scholen, waarbij complete lespakketten afgestemd kunnen worden op bijvoorbeeld een spin-off onder de hoede van de DBNL: een Nederlandse online literatuurgeschiedenis, 

Lees verder >>

Workshop “Easy Tools for Difficult Texts” (Huygens ING – 18-19 april, Den Haag)

Posted on by


In het kader van de COST-Action Medieval Europe – Medieval Cultures and Technological Resources organiseert het Huygens ING in Den Haag op 18 en 19 april de workshop “Easy Tools for Difficult Texts?”. Hierin zal aandacht besteed worden aan digitale applicaties die zijn ontwikkeld voor het uitgeven en analyseren van middeleeuwse bronnen, berucht lastig te vangen in een tweedimensionale papieren editie:

Lees verder >>

Lage Landen Studies in open access

Posted on by


Deel 2 en 3 van Lage Landen Studies, de reeks van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek (IVN), zijn nu ook te downloaden als pdf.
Lage Landen Studies 2, Nederlands in het perspectief van uitspraakverwerving en contrastieve taalkunde (2011) geeft een beeld van taalkundig onderzoek door neerlandici uit binnen- en buitenland en bevat twee grote thema’s. Enerzijds komen recente ontwikkelingen in het onderzoek naar de uitspraak van het Nederlands als tweede of vreemde taal aan bod. Anderzijds staan recente theoretisch-methodologische aspecten van het contrastief taalonderzoek centraal en worden er nieuwe inzichten geleverd over de onderzochte talige fenomenen.
LLS 2 staat onder redactie van Laurent Rasier, Vincent van Heuven, Bart Defrancq en Philippe Hilligsmann. U vindt de bundel hier (klik op het pdf-icoon om de bundel te downloaden).

Lees verder >>