Onlangs, tijdens een boekpresentatie bij uitgeverij Prometheus in Amsterdam, sprak ik met een aantal schrijvers over – hoe kan het ook anders – lezen en schrijven. Schrijvers zijn lezers. Wij hink-stap-sprongen van het ene boek naar het andere in een sfeer van leeftijdloze geestdrift en herkenning. Ja, zei ik met enige ironie, het lezen heeft ons veel gebracht. Schrijven … [Lees meer...] overDe student stelt zelf de leeslijst samen
canon
Literaire canon en taalnorm
Je hebt in de neerlandistiek taalkundigen en letterkundigen. Die praten natuurlijk wel met elkaar, maar zelden over het vak, en dat is jammer want de discussies lijken soms op elkaar. Zo doet de discussie over de literaire canon die nu opflakkert me altijd denken aan gesprekken over de taalnorm. Canon en taalnorm zijn op een bepaald niveau gelijkaardige begrippen: beiden … [Lees meer...] overLiteraire canon en taalnorm
Wat unbidan wi nu
Een kerndoel literaire overlevering in de onderbouw In oktober 2022 is de literaire canon van het Nederlandstalige taalgebied opnieuw vastgesteld; de laatste keer dat dit gebeurde was in 2002. Natuurlijk zorgt dit ook nu voor reuring: welke teksten of auteurs hadden niet mogen ontbreken en welke staan er ‘ten onrechte’ op de lijst? Ons vermoeden is dat er geen … [Lees meer...] overWat unbidan wi nu
De canon, het manifest en de leraar Nederlands
De canon is in beweging. In Nederland en Vlaanderen opende schrijverscollectief Fixdit anderhalf jaar geleden het debat over ontbrekende vrouwelijke auteurs in de canon met een opiniestuk in Trouw. Er volgden essays, podcasts, interviews over en heruitgaven van het werk van onder anderen Mary Dorna, Virginie Loveling, Carry van Bruggen en Lin Scholte. Nu is er een … [Lees meer...] overDe canon, het manifest en de leraar Nederlands
‘Wij zijn veelstemmig onszelf’
Elf schrijvers hebben zich verenigd in een collectief onder de naam FixDit. Zo'n naam roept vragen op: wat is dit dat gefikst moet worden? En wie moet het fiksen? Er worden zeer uiteenlopende antwoorden op die vragen gegeven in het boekje Optimistische woede dat het collectief deze week uitbracht. Dat was waarschijnlijk ook de opzet van dit boekje: de schrijvers manifesteren … [Lees meer...] over‘Wij zijn veelstemmig onszelf’
7 oktober 2022: Debatmiddag canon 2022
Wat is de status en inhoud van de literaire canon anno 2022? Zo’n tweeduizend literatuurliefhebbers vulden de Canonenquête 2022 in en bogen zich over deze en andere vragen rond de canon. De resultaten zijn voer voor discussie. Op vrijdag 7 oktober 2022 trappen we het Canonfestival af met een debatmiddag in de KB, Den Haag. Het belooft een enerverende middag te worden vol frisse … [Lees meer...] over7 oktober 2022: Debatmiddag canon 2022
Canonenquête 2022: Doe mee!
Welke boeken doen er écht toe? Om een antwoord op deze vraag te krijgen is de Canonenquête gelanceerd, gericht aan literatuurliefhebbers in Nederland, België, Suriname, de Caribische eilanden en ver daarbuiten. Dit initiatief beoogt het debat aan te zwengelen over de rollen en functies van literaire canons anno 2022. U heeft nog een aantal dagen om uw mening … [Lees meer...] overCanonenquête 2022: Doe mee!
Canonenquête 2022
Welke boeken doen er écht toe? Vul de Canonenquête 2022 nu in en praat mee over de Nederlandstalige literaire canon! Met deze enquête willen we de discussie openen over de rollen en functies die een canon anno 2022 kan hebben én natuurlijk de lastigste vraag beantwoorden: welke werken behoren er volgens jou tot die Nederlandstalige canon? De enquête sluit op 19 juni 2022 en de … [Lees meer...] overCanonenquête 2022
17 maart 2022: Literaire helden in de klas #3
Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren Hoe ga je als leerkracht creatief aan de slag met literaire klassiekers? Hoe breng je tijdloze teksten tot leven in de klas? Kom op 17 maart inspiratie opdoen tijdens de derde editie van Literaire helden in de klas. In deze lightversie van onze inspiratiedag presenteren we een selectie ideale lessen over … [Lees meer...] over17 maart 2022: Literaire helden in de klas #3
Is de canonieke status voor vrouwen nog altijd een dubbeltje op zijn kant?
In dit college vertelt Maaike Meijer hoe de literaire canon functioneert en hoe belangrijk het is dat die representatief is. Vrouwen schrijven alweer honderdvijftig jaar, in groten getale en volop, maar uitsluitingsmechanismen bestaan nog altijd. In steeds subtielere vormen. Ze laat zien hoe ze werken en wat we eraan kunnen doen. Als voorbeeld kiest zij voor de carrières van … [Lees meer...] overIs de canonieke status voor vrouwen nog altijd een dubbeltje op zijn kant?
Verhalen van kleur in de canon | Canonconversaties #3
KANTL · Canonconversaties #3 | Verhalen van kleur in de canon Een andere kritiek op de literaire canon luidt dat die getuigt van een gebrek aan culturele diversiteit. Welke verhalen van kleur zijn er in de mazen van het net blijven steken? Hoe kan de canon meerstemmiger, inclusiever worden zonder de literatuurgeschiedenis geweld aan te doen? Deze vragen staan … [Lees meer...] overVerhalen van kleur in de canon | Canonconversaties #3
Waarover je Harry Mulisch nooit hoorde
Het verschijnen van De nieuwe koloniale leeslijst is een gebeurtenis van literair-historisch belang, een boek dat de plaats van de (post)koloniale letteren verandert. Ja, schrijvers uit de kolonieën doen al heel lang van zich laten spreken, en hebben ook al heel lang lezers in Nederland weten te vinden. Ja, Michiel van Kempen doet al heel lang onvermoeibaar zendingswerk als … [Lees meer...] overWaarover je Harry Mulisch nooit hoorde
Uit: Louis Couperus, De stille kracht (1900)
In deze visionaire roman, die Couperus grotendeels schreef tijdens een lange reis in het toenmalige Nederlandsch-Indië, evoceert de auteur de confrontatie tussen Oost en West, overheerste en overheerser, waarbij de laatste geen weet heeft van de reële gevoelens van diegenen die hem schijnbaar onderdanig zijn. … [Lees meer...] overUit: Louis Couperus, De stille kracht (1900)
Frank Willaert leest Het Boek Alfa
Noem je Het Boek Alfa (1963) een experimentele roman, dan heb je al veel lezers afgeschrikt. Zelf werd ik voor het boek pas gewonnen in 2011, toen de schrijfster Monika van Paemel tijdens de viering van het honderdvijfentwintig jarig bestaan van de KANTL een fragment op een werkelijk sublieme wijze voorlas. Want dit boek is toch vooral een ode aan de taal. De onstelpbare … [Lees meer...] overFrank Willaert leest Het Boek Alfa
De canon – een podcast
Deze zomer wijdde de radiozender Klara een mooie podcastserie aan de canon van de Nederlandse literatuur die de KANTL eerder een opfrisbeurt had gegeven. Je kunt alle afleveringen nu beluisteren, bijvoorbeeld via Spotify of op de website van Klara. … [Lees meer...] overDe canon – een podcast
Struggle for life van literaire teksten. Hoe Max Havelaar kon overleven
Op 29 juni gaf Marita Mathijsen een zoom-college over ‘Struggle for life van literaire teksten. Hoe Max Havelaar kon overleven’. Het is een college in de reeks ‘Dit hebben wij in huis’ van de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam. … [Lees meer...] overStruggle for life van literaire teksten. Hoe Max Havelaar kon overleven
De Blinde Vlek
Over de nieuwe canon van de KANTL Door Martijn Benders Ik zie een hele kleine versie van mezelf, een miertjesmartinus voor een hele schattige minipiramide staan, en uit het raam van verdieping 45 steekt een minimiertje het kopje met pet, een poortjeswachter, en hij zegt we hebben een blinde vlek die jij zelf in mag vullen, mierenmartinus.En ik ervaareen heel mooi klein … [Lees meer...] overDe Blinde Vlek
Het foute boek
Door Marie-José Klaver Gangreen 1 (Black Venus) van Jef Geeraerts is in België uit de literaire canon gegooid. ‘De commissie kon zich niet vinden in de machtspositie van de witte man die zwarte vrouwen als gebruiksvoorwerpen ziet,’ zei canoncommissievoorzitter Erik Vlaminck op Radio 1 van de VRT. De canon van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren (KANTL) … [Lees meer...] overHet foute boek
Vernieuwde literaire canon houdt plekje vrij om ‘blinde vlek’ te vullen
In 2015 maakte de KANTL een eerste editie van de literaire canon bekend. Vijf jaar later krijgt de lijst zoals beloofd een eerste update. De lijst bevat drie volstrekte nieuwkomers: Van de koele meren des doods (Frederik van Eeden), Pallieter (Felix Timmermans) en Turks fruit (Jan Wolkers). … [Lees meer...] overVernieuwde literaire canon houdt plekje vrij om ‘blinde vlek’ te vullen
Het beste boek – Vlogboek over lezen #05
In deze video gaat Jörgen op zoek naar een antwoord op de vraag: wat is het beste boek ooit geschreven? Over de serie Vlogboek over lezen: in vijf video's behandelt Jörgen verschillende vragen die iets met lezen te maken hebben. Het wordt een ontdekkingstocht langs feiten, hardnekkige mythes en interessante weetjes. Van middeleeuwse auteurs naar schrijvende computers. … [Lees meer...] overHet beste boek – Vlogboek over lezen #05
Gerda van Wageningen in de canon
De interessantste opmerking staat aan het eind, in het nieuwe artikel The Canon of Dutch Literature According to Google dat de letterkundigen Lucas van der Deijl en Roel Smeets samen met de computertaalkundige Antal van den Bosch schreven. Het artikel gaat uit van een interessante gedachte: wat als we de canon nu eens door Wikipedia en Google lieten bepalen? Zouden we dan … [Lees meer...] overGerda van Wageningen in de canon
19 oktober 2019, Gent: Nacht van de canon
De Nacht van de canon wordt een spectaculair hoogtepunt van onze werking rond klassiekers uit de Nederlandstalige literatuur. Een nachtelijk concert van Roosbeef (solo) is alvast iets om reikhalzend naar uit te kijken. In 2020 wordt de lijst met 50(+1) essentiële werken uit de literaire canon voor het eerst hernieuwd. Sommige titels … [Lees meer...] over19 oktober 2019, Gent: Nacht van de canon
April/mei 2019, Gent: Lezingenreeks over de literaire canon.
In 2015 stelden de KANTL en het Vlaams Fonds voor de Letteren een dynamische canon van de Nederlandstalige literatuur op. Die lijst bevat 50 (+ 1) essentiële werken uit onze literatuur: van Hendrik van Veldeke tot Hendrik Conscience, van Hadewijch tot Hella Haasse. Hoe en waarom kwam die lijst tot stand? Welke hartverscheurende keuzes zijn er gemaakt om tot die selectie te … [Lees meer...] overApril/mei 2019, Gent: Lezingenreeks over de literaire canon.
‘Relevantie en opbrengsten’
Door Marc Kregting Gestaag maakt De praktijk van de leeslijst me duidelijk dat ik in een parallel universum leef. Jeroen Dera concretiseert in dat rapport welke boeken Nederlandse middelbarescholieren in 2018 tot zich hebben genomen. En hoewel hij een slag om de arm houdt over de representativiteit van zijn 1886 deelnemers uit havo en vwo, is de proef volgens hem statistisch … [Lees meer...] over‘Relevantie en opbrengsten’
Verplichte leeslijst wijst leerling de weg
Door Nico Keuning Ontlezing bij de jeugd is een zorg van deze tijd. Hoe kan het lezen gestimuleerd worden? Niet door de verplichte leeslijst op de middelbare school, vinden sommigen. ‘Verplicht’ zou ontmoedigen. Maar hoe moeten leerlingen die niet lezen zelf een literatuurlijst samenstellen? De verplichte leeslijst is een ontdekkingsreis. Niet alleen ontdekt de leerling de … [Lees meer...] overVerplichte leeslijst wijst leerling de weg