Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

beleefdheid

“Wat is dat?” als indirecte taalhandeling

door Reageer

Bij de paasbult van dit jaar stond ik als vrijwilliger in een kraampje om hapjes en drankjes te verkopen. Het meeste kostte een grijpstuiver, maar ranja was gratis en dat stond ook zo op de prijslijst. Verder hadden we een paar schaaltjes met chocolade-eitjes neergezet, waar iedereen zich van mocht bedienen, ook gratis, al stond dat nergens aangegeven. De interactie met … [Lees meer...] over“Wat is dat?” als indirecte taalhandeling

De ongeziene verikeaisering van het Nederlands

door 31 Reacties

Het zal jullie niet ontgaan zijn: het Genootschap Onze Taal heeft een nieuwe huisstijl. Het blad ziet er anders uit, de website ziet er anders uit, zelfs het logo dat al heel vele decennia overleefde, is aangepast. Maar zoals het een taalgenootschap betaamt, is de ingrijpendste wijziging er één in het taalgebruik. In ieder geval op de website wordt de lezer voortaan met je … [Lees meer...] overDe ongeziene verikeaisering van het Nederlands

Dit artikel moet duidelijk herzien worden

door 2 Reacties

Anonieme peer review is een fascinerend onderwerp voor studie van beleefdheid. Ja, beleefdheid is een eerbiedwaardig onderzoek, dank u wel voor het vragen. Wat doen mensen precies als ze beleefd zijn? En waarom geldt het bijvoorbeeld als beleefd om dingen indirect te zeggen? Dat zijn het soort vragen waarnaar beleefdheidsonderzoek wordt uitgevoerd, en omdat veel beleefdheid een … [Lees meer...] overDit artikel moet duidelijk herzien worden

Zo kan ik ook in het Journal of Politeness Research komen

door 4 Reacties

Door Marc van Oostendorp Waarom antwoorden mensen soms afwijkend op een vraag? Meestal doen ze dat uit beleefdheid, zegt de onderzoeker Jessica Marsh in een artikel in het Journal of Politeness Research (ja, als je wel eens treurig voelt en geen vertrouwen meer hebt in de mensheid, moet je maar even bedenken dat er ook nog een Journal of Politeness Research bestaat). Op het … [Lees meer...] overZo kan ik ook in het Journal of Politeness Research komen

Oproep: onderzoek beleefheidsvormen

door Reageer

Dr. Katarzyna Wiercińska van de vakgroep Nederlands en Afrikaans van de Adam Mickiewicz Universiteit in Poznań, Polen, doet onderzoek naar beleefdheidsvormen: of deze anders worden geïnterpreteerd in Nederland en in Polen. Wat haar op dit moment vooral bezighoudt, is wat er allemaal mis kan gaan in de informele communicatie. Soms is het zo dat mensen uit Slavische landen … [Lees meer...] overOproep: onderzoek beleefheidsvormen

Ooit wordt u een scheldwoord

door 61 Reacties

Door Marc van Oostendorp Het gebeurde in de afgelopen week een paar keer en ineens: mensen raakten aangebrand als ze door onbekenden met u werden aangesproken. Ik raakte in een discussie met iemand die beweerde dat de taalwetenschap allemaal onzin was, omdat ze ooit verplicht een cursus had moeten doen die haar niet beviel. Ik bevroeg haar over die cursus, en daarbij gebruikte … [Lees meer...] overOoit wordt u een scheldwoord

Goede bedoelingen

door Reageer

Door Guusje Jol Over het algemeen stel ik het op prijs als mensen me erop attenderen dat ik m’n sjaal bijna in de trein laat liggen of m’n sleutelbos verlies. Dus probeer ik ook een beetje op andere mensen te letten. Zo fietste ik een keer achter een mevrouw die een pakje sigaretten in een zak van haar hoody had zitten. Die zakken waren kennelijk niet echt diep en het pakje … [Lees meer...] overGoede bedoelingen

Jij of u: wanneer gebruik je wat?

door 5 Reacties

Uit de tijdschriften Door Marten van der Meulen In de vorige aflevering van deze nieuwsbrief ging het over synoniemen, over woorden die hetzelfde lijken te betekenen. Lijken, omdat ze in de praktijk net anders zijn. De woorden 'content' en 'tevreden' bijvoorbeeld worden gebruikt in een andere context: 'content' is wat deftiger. Van de woorden 'u' en 'jij' denkt waarschijnlijk … [Lees meer...] overJij of u: wanneer gebruik je wat?

Netflix & chillen: een kwestie van beleefdheid

door Reageer

Door Stella Vivian Dippell Eerstejaars student Taalwetenschap aan de universiteit Leiden 17 januari 2017 postte Lucas Seuren de column ‘Seinfeld als wetenschap’, waarin hij liet zien dat eufemismen een geloofwaardige connectie met de realiteit moeten hebben, willen ze goed werken als eufemisme. Zijn genoemde eufemisme was “een kopje koffie komen drinken”, altijd gezellig … [Lees meer...] overNetflix & chillen: een kwestie van beleefdheid

Is ‘jij’ netter dan ‘je’?

door 13 Reacties

Door Maartje Lindhout Wat is dat toch dat sommige mensen hardnekkig jij, jou en jouw schrijven in plaats van gewoon je? Vandaag weer. Een onbekende beantwoordde mijn e-mail en koos ervoor me te tutoyeren. Geen probleem wat mij betreft. We wisten beide van elkaar dat we twintigers waren. Ik had hem overigens - terecht of onterecht - gevousvoyeerd, want ja, we kenden elkaar dan … [Lees meer...] overIs ‘jij’ netter dan ‘je’?

Het omgekeerde van sarcasme bestaat niet

door 9 Reacties

Door Marc van Oostendorp We hebben hier de afgelopen weken aan ons weblog getimmerd, en we zijn nog niet helemaal klaar, maar het moment is weldra aangebroken dat we jullie gaan vragen wat je ervan vindt. Dan zou je bijvoorbeeld kunnen zeggen: Ik vind het leuk. (1) Maar dat zouden we al snel negatief kunnen interpreteren: misschien bedoel je met zin 1 wel dat je het … [Lees meer...] overHet omgekeerde van sarcasme bestaat niet

Onze taal maakt ons per abuis onbeleefd

door 5 Reacties

Door Lucas SeurenNederlanders hebben in het buitenland nog wel eens de reputatie dat ze bruusk en onbeleefd zijn. Zonder in clichés te willen vervallen lijkt daar natuurlijk wel wat voor te zeggen. Zo kan ik me sinds ik enkele maanden in Engeland heb gewoond enorm ergeren aan de manier waarop Nederlanders zich gedragen in het openbaar vervoer. Hoe moeilijk is het nou werkelijk … [Lees meer...] overOnze taal maakt ons per abuis onbeleefd

Beleefd zijn in de zeventiende en de achttiende eeuw

door Reageer

Door Marc van OostendorpIn 1664 schreef Maartje Jaspers een brief aan haar zeevarende echtgenoot Gerrit Ariaanse van den Broek waarin ze hem vertelde hoe ze hem miste.  "Ick seer verlangh," schreef ze, "om van ul eens schrijvens te hebbe, want ick suent den drieden mei geen schrivens van ul gesien en hebt (...) o doet toch sooveel en schrift eens metten eerste soo … [Lees meer...] overBeleefd zijn in de zeventiende en de achttiende eeuw