Podcast met Abdelkader Benali, vooral over zijn jeugd als Marokkaanse schrijver. … [Lees meer...] overIn gesprek met Abdelkader Benali: Meester van woorden
21e eeuw
Meester van het aforisme
Uitgever Aart Hoekman schreef een mooi boek over de laatste jaren (2017-2020) van zijn goede vriend, de schrijver Maarten Biesheuvel. De opzet van dit fraai vormgegeven kleine boek is even eenvoudig als genereus. In cursieve letter laat hij Biesheuvel ruim aan het woord en dat levert trefzeker proza op. Het gaat om een heel kleine selectie uit zo'n 20 uur aan geluidsopnamen. … [Lees meer...] overMeester van het aforisme
Jan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (10 en slot)
Alle Jan Klaassen-schrijvers?... Zijn ze allemaal stuk voor stuk zonder uitzondering massaal toegedekt en toegedekend ingepakt en ingestopt, gesmoord en vermoord door de pedagogerie? Neen! Er is er één die dapper weerstand biedt aan de verleutering, verkleutering en verpietepeutering van de oerfiguur. Eén die de klassieke pop uit het stof haalt, met … [Lees meer...] overJan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (10 en slot)
Wonderlijke verbindingen
Op het eiland waar ik rust en ruimte zoek, leg ik de laatste hand aan mijn beloofde boek en lees ik soms iets om de zinnen te verzetten. Zo stak ik voor vertrek nog gauw een late roman van Willem Brakman in mijn reistas: De gelukzaligen (1997). Dat bleef vanmiddag niet onopgemerkt aan de stamtafel van hotel Van der Werff. Lezend in de gelagkamer, schuilend voor de eindeloze … [Lees meer...] overWonderlijke verbindingen
Het eerste kwart: Franklin (Tomas Lieske)
Als dit jaar voorbij is, zijn ook de eerste vijfentwintig jaren van deze eeuw voorbij. Tijd voor een overzicht! Wat is de 21e eeuw eigenlijk voor een eeuw aan het worden? Over het algemeen gesproken niet veel soeps, daar kunnen we het wel over eens zijn. En het belabberdste moet vermoedelijk nog komen. Maar dan nu: de Nederlandse romankunst! Het komende jaar wil ik daarvan … [Lees meer...] overHet eerste kwart: Franklin (Tomas Lieske)
Vorm en inhoud
Over Lale Güls poëtica (of niet) Het meest opmerkelijke aan de discussie over het taalgebruik van Lale Gül in haar roman Ik ga leven is dat iedereen het eigenlijk over het cruciale van de zaak helemaal eens is: Gül schrijft geen standaard Nederlands. Al dan niet bewust, want daarover lopen de standpunten dan weer wél uiteen. Gül heeft volgens de ene partij welbewust … [Lees meer...] overVorm en inhoud
De Nederlandse literatuur als traumaliteratuur
Sommige dingen kun je buiten Nederland kennelijk makkelijker zeggen dan binnen. Dat de hedendaagse Nederlandse literatuur een interessante casus vormt bijvoorbeeld, een intrigerende spiegel van wat migratie met de samenleving doet. In zijn bundel essays on Contemporary Dutch Literature wijst de Italiaanse neerlandicus Marco Prandoni erop dat het beeld dat we ooit van Nederland … [Lees meer...] overDe Nederlandse literatuur als traumaliteratuur
De Toekomst van de Roman
Heeft de roman zijn langste tijd gehad? Is de literatuur ten dode opgeschreven? We horen het telkens weer: fictie heeft het al jaren zwaar te verduren. Tegenvallende verkoopcijfers, de jeugd leest amper. Ook klinkt er kritiek binnen het veld, er zou veel te veel pulp worden uitgegeven. Tegelijkertijd verandert de literatuur: talenten staan op, nieuwe vormen en genres … [Lees meer...] overDe Toekomst van de Roman
Zogkoorts NIET uitgegeven door Van der Heijden
Mededeling De Tandeloze Tijd A.F.Th. van der Heijden geeft zijn nieuwe roman Zogkoorts niet uit in eigen beheer! Dat ‘in eigen beheer’ is helaas verkeerd in de publiciteit gekomen. Wat is er aan de hand? In 2016 werd Stichting De tandeloze tijd in het leven geroepen voor de uitgave van “Door de spiegel van A.F.Th. van der Heijden”, een literaire wandeling door … [Lees meer...] overZogkoorts NIET uitgegeven door Van der Heijden
Het vogelkerkhof
Zo om de tien tot vijftien jaar een nieuwe dichtbundel. Voor de beste dichters, de strengste ook (en zij die ook nog iets anders maken), moet het volstaan. Voor hun lezers is het natuurlijk nooit genoeg. Na 'Kinderen die leren lezen' (1998) en 'Ik weet nu alles weer' (2008) ligt de derde bundel van Kees 't Hart er: 'Het vogelkerkhof'. Meteen gekocht natuurlijk en onmiddellijk … [Lees meer...] overHet vogelkerkhof
Wunderkammer voor Jules Deelder
De Doelen in Rotterdam heeft een Wunderkammer ingericht, een gigantische kijkdoos. De eerste aflevering is een ode aan de iconische Rotterdammer Jules Deelder, de swingende dichter, schrijver en musicus. De Wunderkammer is ingericht door A.M.C. Fok en Ari Deelder, die eerder het ABCDeelder samenstelden, een kijk in het archief van Jules. Op de video geeft Mieke van der Linden, … [Lees meer...] overWunderkammer voor Jules Deelder
‘Schrijven is stelen van dieven’
Acht citaten uit de nalatenschap van Menno Wigman Laat ik beginnen met een citaat van iemand anders, ik meen van Ingmar Heytze, dat zo bekend is dat ik het niet hoef op te zoeken, namelijk dat Menno Wigman de beste dichter van zijn generatie was. Ik heb dit altijd een genereus compliment gevonden van Heytze, die natuurlijk over ‘onze generatie’ sprak, en het lijkt erop dat … [Lees meer...] over‘Schrijven is stelen van dieven’
It bêst ferkochte Fryske boek yn Dijkstra & Evenblij: Arjen Dijkstra oer Anne Wadman
Anne Wadman hie syn nocht fan it skriuwen en sei dat er noait wer in boek skriuwe soe. Mar in heal jier letter ferskynde ‘De Smearlappen’, dat it bêst ferkochte Fryske boek waard. Yn it radioprogramma Dijkstra en Evenblij ter plekke op NPO radio 1 fertelde Arjen Dijkstra foarige wike live yn de útstjoering op 'e Jouwer oer it boek en de opskuor. De podcast is hjir werom te … [Lees meer...] overIt bêst ferkochte Fryske boek yn Dijkstra & Evenblij: Arjen Dijkstra oer Anne Wadman
Lale Gül en haar redacteur
Op Neerlandistiek publiceerde Marc van Oostendorp een interessante en prikkelende beschouwing over het taalgebruik in Ik ga leven van Lale Gül. Hij neemt een nieuwe positie in in de discussie tussen enerzijds puristen die Gül stilistisch en taalkundig onvermogen verwijten en de andere pool, namelijk zij die vinden dat Gül nieuw-Nederlands schrijft. Gül schrijft, zo stelt Van … [Lees meer...] overLale Gül en haar redacteur
Geen migrantentaal, Lale Gül-taal
Een nog onopgelost probleem in de neerlandistiek is de stijl van Lale Gül. Ik heb niet de indruk dat de studie daarvan zelfs nog maar begonnen is – er wordt her en der een wat vreemde opmerking over gemaakt, maar tot een serieuze analyse is het nog niet gekomen. Het is duidelijk dat de stijl van Ik ga leven ongebruikelijk is, en nieuw. Al in april 2021 meldde Tzum dat er een … [Lees meer...] overGeen migrantentaal, Lale Gül-taal
Broeder Ezel
Erwin Mortier behoort wat mij betreft tot de beste vertellers en dichters onder de hedendaagse Nederlandstalige schrijvers. Sinds zijn terecht meermaals bekroonde debuut Marcel uit 1999 heeft hij nog zes romans, een aantal bundels gedichten en mooie essaybundels gepubliceerd. Met veel genoegen las ik nu zijn eerste verhalenbundel Glorie en Heerlijkheid, die eerder dit jaar … [Lees meer...] overBroeder Ezel
Je kunt een boek niet in je eentje lezen
40 jaar tandeloos (75) Boeken lezen over boeken is ongeveer even leuk als boeken lezen. Ja, als je een roman leest, treed je binnen in het hoofd van iemand anders. Maar als je een boek leest over een roman, treed je het hoofd binnen van iemand die het hoofd binnentreedt van iemand anders. Het aardige van romans is dat ze een ervaring bieden die je vrij letterlijk kunt … [Lees meer...] overJe kunt een boek niet in je eentje lezen
Het is de aloude handelsgeest
40 jaar tandeloos (75) De Nederlandse literatuur komt in De tandeloze tijd steeds prominenter naar voren. In de eerdere delen wordt een enkele keer in het voorbijgaan naar bijvoorbeeld Gerard Reve of Harry Mulisch verwezen, maar daar blijft het bij. De nadruk ligt gedurende de hele cyclus veel meer op de Franse literatuur uit de naoorlogse jaren: Genet, Céline, Sartre. Ook … [Lees meer...] overHet is de aloude handelsgeest
En dat met die oude vingerstokjes van ‘m
40 jaar tandeloos (74) Een manier om Zogkoorts, de nieuwe roman van A.F.Th. van der Heijden te lezen, als een aanklacht tegen de leeftijd. Waarom zouden onze mogelijkheden laten inperken door de toevallige cijfertjes die achter 'geboortedatum' in het paspoort staan? Als betrekkelijk spectaculair wordt meestal beschouwd dat de man Van der Heijden in Stemvorken en nu … [Lees meer...] overEn dat met die oude vingerstokjes van ‘m
Een veelbelovende schrijver
40 jaar tandeloos (73) Er zijn, volgens een bekende typologie, schrijvers die iedere keer een nieuw boek schrijven, en schrijvers van één boek. Op het eerste gezicht lijkt het alsof A.F.Th. van der Heijden tot het tweede type behoort. Nog nooit in de Nederlandse literatuurgeschiedenis, en zeer zelden in de wereldliteratuur, heeft iemand zoveel jaren één en hetzelfde … [Lees meer...] overEen veelbelovende schrijver
Eenzaam strijden voor de beschaving
Anil Ramdas (1958-2012) was een man van engagement, nee, meer dan dat: hij was een man van idealen. En het hoogste ideaal was voor hem de beschaving – wat een schrijver moest doen is die beschaving verder helpen. Kan dat nog, in de 21e eeuw? Hij zelf lijkt uiteindelijk te hebben besloten van niet – toen hij bijna 12 jaar geleden, in februari 2012 zichzelf het leven … [Lees meer...] overEenzaam strijden voor de beschaving
Hoe ouder hoe vrolijker
Ongemerkt gaan de jaren voorbij. Over herinneringen schijnt een glans van strijklicht. Vroegere geliefden worden opgeroepen, reizen worden opnieuw beleefd en wat werd gelezen ligt opgeslagen in het geheugen. Een vertaler op leeftijd verzamelt zijn gedachten en ziet om met een milde glimlach. Geen geweeklaag over karige contracten, beroerde bezoldiging of onstuitbare ontlezing. … [Lees meer...] overHoe ouder hoe vrolijker
Verschenen: Ten Berge Handboek
H.C. ten Berge (1938) is de schrijver van een even veelzijdig als samenhangend oeuvre, waarvan poëzie de wezenskern vormt. In het jaar waarin hij zijn vijfentachtigste verjaardag viert, betreedt zijn schrijverschap het zevende decennium: van zijn debuutbundel Poolsneeuw (1964) tot en met Een kinderoog (2022). Ten Berge ontving een groot aantal literaire prijzen, waaronder de … [Lees meer...] overVerschenen: Ten Berge Handboek
Was Homerus maar gereformeerd geweest
Over sommige waanzin wordt gezegd dat er systeem in zit. Bij Maarten Biesheuvel (1939-2020), een schrijver die zijn leven lang geplaagd werd door manies en depressies, zou je misschien nog beter kunnen zeggen: hij was gek, maar er zat karakter in. Hij bleef altijd zichzelf, ook in zijn meest vreemde uitlatingen kun je altijd de meester ontdekken, met zijn voorliefde voor … [Lees meer...] overWas Homerus maar gereformeerd geweest
Maak de wereld beter
Robert Vuijsjes ode aan het leven van Sheila Gogol Sheila Gogol, moeder van schrijver Robert Vuijsje, ontmoette Marilyn Monroe en Malcolm X, en was aanwezig bij historische momenten als de ‘I have a dream’-toespraak van Martin Luther King. Tot haar dood vorig jaar zette ze zich onvermoeibaar in voor vrede en verbinding. Nu heeft haar zoon Robert Vuijsje een ode geschreven: … [Lees meer...] overMaak de wereld beter