Een appel en een ei lopen door de Kalverstraat. Hoe is het nu, vraagt het ei gemeen, om geplukt te worden? Nou, zegt de appel, wacht jij maar tot je een kip bent. Net zo als de mop speelt de klucht een spelletje met aristotelische waarschijnlijkheid en logica. Het is een fictioneel genre, een gestileerde weergave van de realiteit, dus we moeten ons erbij neerleggen dat de … [Lees meer...] overKluchten van Jan Zoet en Jan Vos bij Ceneton
17e eeuw
Meer dan ghij sijt gewoon
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (47)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpMetriek betekent, zou je zeggen, regelmaat. In een metrisch gedicht wisselen beklemtoonde en onbeklemtoonde lettergrepen elkaar regelmatig af. Fans van dit weblog – ze bestaan! althans, ze zullen ooit bestaan (over … [Lees meer...] overMeer dan ghij sijt gewoon
Vondels eerste toneelstuk: de tragikomedie Pascha
Vondel staat sinds de promotie van Marrigje Paijmans geboekstaafd als parrhesiast, vertolker van de waarheid. Hij zou liegen als hij dat zelf tegen zou spreken. Van meet af aan zoekt hij de grenzen van de dichterlijke vrijheid. De verhouding tussen waarheid en fictie is voor hem een gevoelig punt, en hij heeft er geen naieve gedachte over: “Want waerheyd (dat’s al oud) vind … [Lees meer...] overVondels eerste toneelstuk: de tragikomedie Pascha
Wij, de 17e-eeuwers, Vondel, en Olga
Door Marc van OostendorpWaar ter wereld bevinden de emoties zich? Volgens een stelling in het gisteren verschenen boek Beïnvloeden met emoties. Pathos en retorica, zijn ze in de loop van de eeuwen "vaak verhuisd". Aanvankelijk woonden ze in de ziel, schrijven samenstellers Jaap de Jong, Christoph Pieper en Adriaan Rademaker, daarna verplaatsten ze zich naar het hart, toen korte … [Lees meer...] overWij, de 17e-eeuwers, Vondel, en Olga
Het reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XIV: Van Genua tot Rome
Wij publiceren hier een kritische editie van het reisverslag van Coenraad Ruysch, verzorgd door Alan Moss van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hieronder staan links naar de tot nu toe verschenen delen: Ten geleide Verantwoording Deel I: mei 1674 – Van Amsterdam tot Hamburg | Google Earth Deel II: juni 1674 –Van Hamburg tot Ulm | Google … [Lees meer...] overHet reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XIV: Van Genua tot Rome
Steeden vollickrijck
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (46)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van Oostendorp(Geen kalasjnikovs zullen ons verhinderen het allerkleinste te blijven horen.)Wanneer klinkt er precies een klinker? Gelukkig voor de dichters is dat niet altijd even duidelijk: op het moment dat de vaste regel wordt … [Lees meer...] overSteeden vollickrijck
Het Lied der Geuzen
Door Bart FM DroogIedereen kent het Geuzenliedboek. De ouderen onder ons kennen het uit de Tachtigjarige Oorlog, en de jongste generatie heeft natuurlijk genoten van de rebelse verzen die in het Geuzenliedboek 1940-1945 staan afgedrukt. Maar dat er ook een nationaal-socialistisch Geuzenliedboek heeft bestaan, dát is velen ontgaan.Ik heb het over Het Lied der Geuzen, een … [Lees meer...] overHet Lied der Geuzen
Vondels Altaergeheimenissen in het Engels vertaald
Christopher Joby is een productief schrijver. Publicaties over Huygens’ veeltaligheid wisselt hij af met studies het Nederlands in de zestiende en zeventiende eeuw in Engeland, en met vertalingen van Hoofts Warenar, Vondels Zungchin en Michiel de Swaens Gecroonde leersse. Hij is van huis uit anglicaans theoloog, en heeft een fascinatie voor talen: hij kan Vlaams en Hollands … [Lees meer...] overVondels Altaergeheimenissen in het Engels vertaald
Benauwende tragedie van Vondel in VondelCS
In 1646 schreef Joost van den Vondel Maria Stuart of Gemartelde Majesteit.Het stuk verscheen anoniem en werd vanwege de Katholieke hoofdpersoon geweerd van het Amsterdams toneel. Nu, vier eeuwen later, blaast Theater Kwast op zondagmiddag 22 november dit koninginnedrama in VondelCS eenmalig nieuw leven in. Het stuk neemt ons mee naar het kasteel Fotheringay, waar in 1587 de … [Lees meer...] overBenauwende tragedie van Vondel in VondelCS
P.C. Hoofts ‘Theseus en Ariadne’ eenmalig in de ridderzaal van het Muiderslot
Op vrijdag 20 november speelt Theater Kwast eenmalig een bruisende versie van P.C. Hoofts theaterstuk "Theseus en Ariadne" in de ridderzaal van het Muiderslot. De Griekse held Theseus komt terecht op het eiland Kreta, waar hij om de vrede te bewaren samen met 13 Atheense burgers geofferd dient te worden aan de Minotaurus. Theseus besluit echter de strijd aan te gaan met … [Lees meer...] overP.C. Hoofts ‘Theseus en Ariadne’ eenmalig in de ridderzaal van het Muiderslot
Een schoone historie van Palmerijn van Olijve : Hoofdstuk 50
Een seer schoone ende ghenoechelickehistorie vanden aldervroomsten ende vermaertsten ridderPalmerijn van Olijve,sone van den coninck van Macedonien, ende van de schoone Griane,dochter van Remicius, keyser van Constantinopelen,de welcke vele wonderlicke avontueren in haren leven ghehadt hebben,seer ghenoechelick ende playsant om lesen.Eigenzinnig uit het Frans vertaald door een … [Lees meer...] overEen schoone historie van Palmerijn van Olijve : Hoofdstuk 50
Gesmoort in hooploos leidt
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (45) Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp In zijn boek De vergeten wetenschappen beschrijft Rens Bod hoe de geschiedenis van de muziek en de musicologie een voortdurend heen en weer is van theorie en praktijk. Er worden fraaie wiskundige modellen … [Lees meer...] overGesmoort in hooploos leidt
Een schoone historie van Palmerijn van Olijve : Hoofdstuk 49
Een seer schoone ende ghenoechelickehistorie vanden aldervroomsten ende vermaertsten ridderPalmerijn van Olijve,sone van den coninck van Macedonien, ende van de schoone Griane,dochter van Remicius, keyser van Constantinopelen,de welcke vele wonderlicke avontueren in haren leven ghehadt hebben,seer ghenoechelick ende playsant om lesen.Eigenzinnig uit het Frans vertaald door een … [Lees meer...] overEen schoone historie van Palmerijn van Olijve : Hoofdstuk 49
Onseker hoop
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (44)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpDat de metriek van P.C. Hooft bijna perfect was, durfde ik vorige week op deze plaats te beweren. Binnen enkele decennia had de regelmatig afwisselende versregel de Nederlandse poëzie veroverd, en P.C. Hooft was er al … [Lees meer...] overOnseker hoop
Vondels vertaling van Barlaeus’ Blyde inkomst van Maria de Medicis gedigitaliseerd
Door Ton Harmsen In 1638 werd Maria de Medicis, de moeder van Lodewijk de Dertiende, met grote eer en staatsie door de burgemeesters van Amsterdam verwelkomd. Hoewel de vorstin ruzie had met haar zoon en vooral met Richelieu, had zij groot aanzien. Zij was opgegroeid in het Palazzo Pitti in Florence, en bouwde in Parijs het Palais du Luxembourg. Zij was de moeder van de … [Lees meer...] overVondels vertaling van Barlaeus’ Blyde inkomst van Maria de Medicis gedigitaliseerd
Een schoone historie van Palmerijn van Olijve: Hoofdstuk 48
Een seer schoone ende ghenoechelicke historie vanden aldervroomsten ende vermaertsten ridderPalmerijn van Olijve, sone van den coninck van Macedonien, ende van de schoone Griane, dochter van Remicius, keyser van Constantinopelen, de welcke vele wonderlicke avontueren in haren leven ghehadt hebben, seer ghenoechelick ende playsant om lesen. Eigenzinnig uit het Frans … [Lees meer...] overEen schoone historie van Palmerijn van Olijve: Hoofdstuk 48
Een schoone historie van Palmerijn van Olijve : Hoofdstuk 48
Een seer schoone ende ghenoechelickehistorie vanden aldervroomsten ende vermaertsten ridderPalmerijn van Olijve,sone van den coninck van Macedonien, ende van de schoone Griane,dochter van Remicius, keyser van Constantinopelen,de welcke vele wonderlicke avontueren in haren leven ghehadt hebben,seer ghenoechelick ende playsant om lesen.Eigenzinnig uit het Frans vertaald door een … [Lees meer...] overEen schoone historie van Palmerijn van Olijve : Hoofdstuk 48
De woordtjes alle drie
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (43)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpWat is precies de omvang van een woord? Als je het Woordenboek der Nederlandsche Taal mag geloven, kan het alles zijn: van 'belangrijke mededeeling' tot 'kleinste isoleerbare geheel van spraakgeluiden (kleinste … [Lees meer...] overDe woordtjes alle drie
Oude Erasmusvertalingen gedigitaliseerd
Het verzameld werk van Erasmus is alleen al door zijn omvang verbluffend. Hij moet dag in dag uit vellen vol geschreven hebben om dat gigantische oeuvre te scheppen. Zijn bijdrage aan politiek, pedagogiek, theologie, filosofie en filologie dreunt alle eeuwen door. Hij heeft in de Nederlanden, Frankrijk, Engeland, Italië en Duitsland gewoond en gewerkt, totdat hij in 1536 in … [Lees meer...] overOude Erasmusvertalingen gedigitaliseerd
Bredero’s onbekende: de tragikomedie Stommen Ridder weer op de planken
Amsterdam, 21-10-2015 Bredero is tegenwoordig vooral bekend als de koning van de kluchten, maar schreef ook tragedies waarmee hij in de Gouden Eeuw vaak meer lof en waardering oogstte dan met het kluchtenrepertoire. Stommen Ridder verscheen kort na de dood van Bredero in 1618 en bleef gedurende de 17e-eeuw één van zijn meest gespeelde stukken. Op 23 januari … [Lees meer...] overBredero’s onbekende: de tragikomedie Stommen Ridder weer op de planken
Het reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XIII: Van Florence tot Genua
Wij publiceren hier een kritische editie van het reisverslag van Coenraad Ruysch, verzorgd door Alan Moss van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hieronder staan links naar de tot nu toe verschenen delen: Ten geleide Verantwoording Deel I: mei 1674 – Van Amsterdam tot Hamburg | Google Earth Deel II: juni 1674 –Van Hamburg tot Ulm | Google … [Lees meer...] overHet reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XIII: Van Florence tot Genua
Een schoone historie van Palmerijn van Olijve : Hoofdstuk 47
Een seer schoone ende ghenoechelickehistorie vanden aldervroomsten ende vermaertsten ridderPalmerijn van Olijve,sone van den coninck van Macedonien, ende van de schoone Griane,dochter van Remicius, keyser van Constantinopelen,de welcke vele wonderlicke avontueren in haren leven ghehadt hebben,seer ghenoechelick ende playsant om lesen.Eigenzinnig uit het Frans vertaald door een … [Lees meer...] overEen schoone historie van Palmerijn van Olijve : Hoofdstuk 47
Verlooren en wedergevonden vriendschap
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (42)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpEr is een tijd geweest dat woorden zowel mannelijk als vrouwelijk konden zijn in het Nederlands. In sommige Nederlandse dialecten duurt die situatie nog steeds voort, maar uit de standaardtaal is ze helaas verdwenen.We … [Lees meer...] overVerlooren en wedergevonden vriendschap
Zeventiende-eeuwse vertalingen van de Ilias en de Odyssee gedigitaliseerd
Het grote wonder van de literatuurgeschiedenis is dat het eerste boek ook het beste is. Alle generaties dichters hebben geprobeerd het te overtreffen, maar het is niemand echt gelukt. Alle elementen van goede literatuur zijn bij Homerus aanwezig: spanning, avontuur, seks en politiek. Ethiek en etiquette. En daarbij een stijl om te zoenen: muzikaal en functioneel. Alle … [Lees meer...] overZeventiende-eeuwse vertalingen van de Ilias en de Odyssee gedigitaliseerd
Een schoone historie van Palmerijn van Olijve : Hoofdstuk 46
Een seer schoone ende ghenoechelickehistorie vanden aldervroomsten ende vermaertsten ridderPalmerijn van Olijve,sone van den coninck van Macedonien, ende van de schoone Griane,dochter van Remicius, keyser van Constantinopelen,de welcke vele wonderlicke avontueren in haren leven ghehadt hebben,seer ghenoechelick ende playsant om lesen.Eigenzinnig uit het Frans vertaald door een … [Lees meer...] overEen schoone historie van Palmerijn van Olijve : Hoofdstuk 46