Huygens Museum viert met een bijzondere aanwinst het debuut van Constantijn Huygens Vierhonderd jaar geleden maakte Constantijn Huygens (1596-1687) een flitsende entree in het literaire wereldje van Leiden en Amsterdam. Als beginnende dichter had hij al naam gemaakt bij familie en vrienden, maar met de uitgave in 1625 van zijn … [Lees meer...] overEen daverend debuut 1625-2025
17e eeuw
Uilenspiegel en Erasmus
Over Tijl Uilenspiegel hoor je de laatste jaren niet zo veel meer – wel over de negentiende-eeuwse volksheld van Charles de Coster, maar niet over de uit Duitsland geïmporteerde boef uit de zestiende eeuw. Tot diep in de twintigste eeuw waren zijn schurkenstreken in allerlei vormen populair: volksboeken, toneelstukken, gedichten, stripverhalen en plaatjesboeken, voor jong en … [Lees meer...] overUilenspiegel en Erasmus
‘Hij trapte haar in de buik en op haar bange hart’
Vondel als Nederlandse Krasznohorkai Lászlo Krasznohorkai, de Nobelprijswinnaar van dit jaar, wordt door de Nobelprijscommissie geprezen om zijn 'meeslepende en visionaire oeuvre dat, te midden van apocalyptische terreur, de kracht van kunst bevestigt'. Ik geloof niet dat er een hedendaagse Nederlandstalige schrijver is over wie je dat zou kunnen zeggen. Met name de … [Lees meer...] over‘Hij trapte haar in de buik en op haar bange hart’
Verschijnt binnenkort: De Gijsbrecht van Amstel van Vondel in een nieuw jasje
Gijsbrecht van Amstel kan opgelucht ademhalen: op het nippertje heeft God zijn stad uit de klauwen van het leger van Egmond bevrijd. Bovendien is het kerstavond, dus Amsterdam heeft twee redenen om feest te vieren. Niemand in de stad vermoedt het naderende onheil. Egmond bedacht namelijk een list: de voorhoede van zijn leger ligt verborgen in een schip dat door een argeloze … [Lees meer...] overVerschijnt binnenkort: De Gijsbrecht van Amstel van Vondel in een nieuw jasje
2-4 januari 2026: Gijsbreght van Aemster
Theater Kwast speelt Gijsbreght van Aemstel Op 3 januari 1638 opende de eerste Amsterdamse Schouwburg op de Keizersgracht haar poorten, met de première van Vondels meesterwerk Gijsbreght van Aemstel. In 1772 brandde deze Schouwburg volledig af. Alleen de toegangspoort en enkele interieurresten bleven bewaard. Tegenwoordig huist hier Hotel The Dylan. Van 2 t/m 4 januari … [Lees meer...] over2-4 januari 2026: Gijsbreght van Aemster
November-december 2025: De Romanzieke Juffer (1685) van Pieter Bernagie
Theatergroep De Kale speelt in november en december 2025: De Romanzieke Juffer (1685) van Pieter Bernagie De Lage Landen kenden in de zeventiende en achttiende eeuw een zeer rijke toneeltraditie met auteurs als Bredero, Vondel, Ogier en Langendijk. We kunnen hun toneelstukken nog lezen, maar opgevoerd worden ze zelden. Theatergroep De Kale brengt daar verandering in. In … [Lees meer...] overNovember-december 2025: De Romanzieke Juffer (1685) van Pieter Bernagie
Heeft Daniel Heinsius Manneken Pis gezien?
Die van Geraardsbergen is nog 150 jaar ouder!(Foto Lander op Wikipedia) ‘De stadsbeiaardier van Rotterdam speelt op het carillon melodieën uit allerlei windstreken. Als hij een uur heeft gespeeld, wil hij dat „iedereen iets te fluiten” heeft.’ Aldus Carolina Trujillo vorige week in de NRC. Ook in de zeventiende eeuw klonken melodieën uit alle windstreken. Een blik in de … [Lees meer...] overHeeft Daniel Heinsius Manneken Pis gezien?
november – december 2025: De Romanzieke Juffer van Pieter Bernagie (1685)
Een jonge vrouw is in de ban is geraakt van romannetjes en zij weigert om te trouwen. Zij drijft haar vader en haar minnaar bijna tot waanzin met haar geïdealiseerde blik op de liefde, het huwelijk en het mannelijk geslacht. Op het eerste gezicht lijkt de ‘juffer’ misschien een wat oppervlakkige vrouwrol, maar toch heeft haar karakterisering een opvallende diepgang door haar … [Lees meer...] overnovember – december 2025: De Romanzieke Juffer van Pieter Bernagie (1685)
Diefstal van een gouden tandenstoker en een knaap door waternimfen ontvoerd
Hylas en de nimfen (1896) door John William Waterhouse Deze zomer verscheen de vertaling van Harm-Jan van Dam van de Monobiblos van Daniël Heinsius. Een Neolatijns dichter die met zijn Nederduytsche poemata een ferm stempel heeft gedrukt op onze letterkunde. Mijn twee belangrijkste leermeesters (twee van de drie) bespreken zijn werk in hun proefschrift: Sonja Witstein en … [Lees meer...] overDiefstal van een gouden tandenstoker en een knaap door waternimfen ontvoerd
21 september 2025: De Witt en Spinoza, Spinoza en De Witt
In het roerige 17de eeuwse Den Haag woonden twee mannen die beiden een revolutionaire wending aan de Nederlandse geschiedenis hebben gegeven: filosoof Benedictus de Spinoza en raadpensionaris Johan de Witt. Kenden zij elkaar? Na hun dood deden zich daarover vele verhalen de ronde. Ze zouden overlegd hebben over wiskunde en staatszaken. De Witt zou een jaargeld aan Spinoza … [Lees meer...] over21 september 2025: De Witt en Spinoza, Spinoza en De Witt
Fortuna, haar rad en ‘het los geluck’
De wispelturige godin Fortuna werd door Jacob Cats vaak aangeduid als ‘het los geluck’. Wilde hij als christen-dichter met dit purisme het heidense beeld van de toevalsgodin versluieren om zijn calvinistische publiek niet van zich te vervreemden? Konden zijn lezers ‘het los geluck’ moeiteloos verbinden met de mythe van Fortuna? Lees hier het artikel Fortuna, haar rad en … [Lees meer...] overFortuna, haar rad en ‘het los geluck’
24 september 2025: Johan de Witt Dag in Dordrecht
Op 24 september aanstaande vindt in de binnenstad van Dordrecht de Johan de Witt Dag plaats. Precies 400 jaar geleden werd een van de beroemdste staatsmannen van Nederland geboren in het historische hart van Dordrecht. Deze dag treedt u in de voetsporen van Johan de Witt. U leert Johan de Witt beter kennen aan de hand van lezingen, theater, een stadswandeling en begeleid bezoek … [Lees meer...] over24 september 2025: Johan de Witt Dag in Dordrecht
Soep met boterhammen, of: getrouwde vrouwen die schrijven
Een hoogleraar Oudere Nederlandse letterkunde in de eenentwintigste eeuw, die heeft vast geen tijd om te lunchen. En als hij dan eens tijd maakt om te lunchen, dan is dat vast een chique aangelegenheid. Een hoogleraar Oudere Nederlandse letterkunde in de eenentwintigste eeuw, die was vast als promovendus altijd al heel hard aan het werk, die bracht zijn zomerse werkdagen … [Lees meer...] overSoep met boterhammen, of: getrouwde vrouwen die schrijven
Kreupeldichten voor ooms en tantes en nichten
Micro-literatuurgeschiedenis Bij het afscheid van Johan Koppenol van de VU, 3 juli 2025 Als we alle tijd en geld van de wereld zouden hebben, wat zouden we dan met ons vak doen? Zo heb ik de vraag van vandaag voor mezelf samengevat. Ik wil de organisatoren nog eens heel hartelijk danken voor de uitnodiging om daar vandaag iets over te zeggen. Maar, zonder valse … [Lees meer...] overKreupeldichten voor ooms en tantes en nichten
Probeersels van de Pen Online
Sommige probeersels van de vroegmoderne pen hebben we aardig in beeld – denk aan de bijdragen in alba amicorum. Maar sommige ook helemaal niet. Naar die handgeschreven teksten zou ik heel graag meer onderzoek gedaan zien worden. Ik ben er zelf in mijn onderzoek nooit veel mee bezig geweest, ook ben ik niet goed geoefend in het lezen van handschriften, maar ik vermoed dat er … [Lees meer...] overProbeersels van de Pen Online
Tre donne
Tre donne was de titel van een een theatraal concert, een visueel kostuumspektakel waarin drie Nederlandse sopranen - Jennifer van der Hart, Wendy Roobol en Janneke Stoute - een stem gaven aan het 16de-eeuwse trio Tre Donne di Ferrara, drie virtuoze zangeressen aan het hof van Hertog Alfonso d’Este II van Ferrara: Laura Peverara, Livia d’Arco en Anna Guarini. Drie sopranen die … [Lees meer...] overTre donne
Een rijk leven
Een rijk leven, wat betekent dat? Zoveel manieren om dat in te vullen: materieel, intellectueel, spiritueel, emotioneel. Voor ons eigen leven of voor dat van anderen, als we daar al iets over kunnen zeggen. Maar toch is je eigen leven het enige leven waarover je (iets van) controle hebt en waarvoor je de mogelijkheden hebt om het te ‘verrijken’. En dat is me aardig gelukt … [Lees meer...] overEen rijk leven
Verschenen: Krijgstoneel van Europa
Tijdgenoten over het Beleg van Breda 1624-1625 “Alle ogen van Europa waren gericht op dat schouwspel”, zo schreef een student uit Leuven kort na het einde van het Beleg van Breda in juni 1625. Negen maanden lang was de stad omsingeld geweest door een enorm Habsburgs leger. De bevolking had beschietingen, ziektes, honger en andere ontberingen doorstaan, maar gaf zich … [Lees meer...] overVerschenen: Krijgstoneel van Europa
Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot
Een avondvullende voorstelling waar muziek, geschiedenis en gastronomie samenkomen: deze zomer presenteren De Maaltuin en Camerata Trajectina een Muzikaal Feestmaal. In deze unieke co-creatie schuiven bezoekers letterlijk aan tafel op de bijzondere locaties Slot Zuylen en het Muiderslot, voor een culinaire reis door de 17e eeuw. Centraal staat de … [Lees meer...] overAugustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot
Huygens’ Hofwijck verrassend actueel
Het Huygens Museum te Voorburg biedt deze zomer een verrassend actuele blik op Hofwijck, het hofdicht dat Constantijn Huygens wijdde aan zijn buitenplaats Hofwijck. Het gedicht verscheen in 1653, ruim tien jaar na de voltooiing van huis en tuin. Sinds 1914 is deze buitenplaats eigendom van Vereniging Hofwijck. De vereniging redde Hofwijck van de sloop en opende er in 1928 het … [Lees meer...] overHuygens’ Hofwijck verrassend actueel
10 juli 2025: Hofwijck en het lezen van maakbaar landschap
Op donderdag 10 juli geeft Kornee van der Haven een lezing in Huygens Museum (Voorburg, NL) naar aanleiding van de door Caroline Baetens en hem samengestelde tentoonstelling 'Vers uit de Tuin'. De Nederlandse omgang met het landschap is gericht op voortdurende verandering, waarbij veelal maakbaarheid centraal staat. Hoe ervaren of ‘lezen’ we een dergelijk landschap dat … [Lees meer...] over10 juli 2025: Hofwijck en het lezen van maakbaar landschap
29-30 september 2025: Struggling Sovereignty
Workshop on the Spanish Netherlands in the Late Seventeenth Century The aim of this workshop on 29 and 30 September in Paderborn is to reassess the quality of the Spanish Netherlands as a state in the late 17th century and to gain new insights into early modern state formation processes. The workshop is organised by the chair for Flemish history in collaboration … [Lees meer...] over29-30 september 2025: Struggling Sovereignty
Zij die geen Latijn kende?
De ontdekking van twee Latijnse gedichten van Tesselschade Roemers Deze maand werd bekend dat zich in de Parijse Bibliothèque Mazarine twee Latijnse gedichten bevinden, toegeschreven aan 'N. Tesselschade Gentildonna d' Amsterdam', oftewel Maria Tesselschade Roemers Visscher. De ontdekking kwam niet uit de lucht vallen: neerlandica Pieta van Beek wees mij op het bestaan van … [Lees meer...] overZij die geen Latijn kende?
De zeventiende eeuw
Vijftig canonteksten in de klas (16-21) Er zijn weinig dichters uit de oudere Nederlandse literatuur van wie de stem nog zo direct en herkenbaar tot ons spreekt als die van Gerbrand Adriaenszoon Bredero. In 1522 verscheen zijn Groot Liedboek, een bundel met meer dan tweehonderd liederen en gedichten. Het liedboek bevat drie afdelingen, onder de titels Boertig, Amoureus … [Lees meer...] overDe zeventiende eeuw
Pas verschenen: De Tachtigjarige Oorlog in Europese ogen
De internationale geschiedenis van een nationaal verhaal De Tachtigjarige Oorlog vanuit internationaal perspectiefIn Nederland kennen wij het verhaal van de Tachtigjarige Oorlog voornamelijk vanuit het perspectief van onze nationale geschiedenis. Maar de Tachtigjarige Oorlog was meer dan een langdurig conflict tussen opstandige Nederlanders en de Spanjaarden dat zich … [Lees meer...] overPas verschenen: De Tachtigjarige Oorlog in Europese ogen
