Door Marc van Biezen Onder taalkundigen zijn de zinnen 1 en 2 klassiekers. Sommige vinden alleen 1 grammaticaal, sommige alleen 2. Weer anderen vinden beide zinnen grammaticaal. Tot die groep behoort schrijver dezes. Niet alleen taalkundigen verschillen van oordeel, ook … [Lees meer...] overDe reizigers worden verplaatst, of niet
Oproep: Steun Het verblijf
In maart 2020 begon een groep neerlandici met de podcast Het verblijf onder het motto Literatuur zolang het duurt. Inmiddels naderen we langzaam maar zeker de 150e aflevering van deze podcast waar tijdens iedere lockdown (in Nederland) iedere avond een gedicht, een kort verhaal of een romanfragment voorleest. Inmiddels hebben bekende schrijvers, beginnende studenten, gevestigde … [Lees meer...] overOproep: Steun Het verblijf
Heruitgave ‘Het Eerste Principe’: een onbekende roman over De Nerée
Bij Brave New Books is een heruitgave van de roman Het Eerste Principe van Hans Steengracht (een pseudoniem van A.D. van der Gon Netscher) verschenen. De Nerée-biograaf Sander Bink verzorgde de tekst van deze geïllustreerde heruitgave en voorzag het geheel van een uitvoerige kunst- en literair-historische inleiding. … [Lees meer...] overHeruitgave ‘Het Eerste Principe’: een onbekende roman over De Nerée
De nieuwe Parelduiker 2021/1 komt eraan, vanaf nu in kleur! Boekenweekthema ‘Tweestrijd’
Waarom het (niet) raar is dat het Nederlands (g)een [g] heeft
Door Klaas Seinhorst “[K]leine peuters […] schreeuwen om het hardst kool”, schreef de Groene Amsterdammer in 1903. De kinderen hadden geen behoefte aan een voedzame maaltijd; ze waren aan het voetballen, en riepen het Engelse woord goal. Probleem: dat woord begint met een [g], en die heeft het Nederlands niet. Oplossing: je vervangt die klank door zijn stemloze tegenhanger, … [Lees meer...] overWaarom het (niet) raar is dat het Nederlands (g)een [g] heeft
Vasalis, Het ezeltje
Door Frank Willaert Vasalis’ eerste bundel Parken en woestijnen verscheen in 1940. Maar het gedicht ‘Het ezeltje’ is drie jaar ouder en ontstond tijdens een lang verblijf in Zuid-Afrika. Zoals wel vaker bij Vasalis wekt een anekdote een bijna mystiek verlangen op naar een paradijselijke toestand van volstrekte onschuld. … [Lees meer...] overVasalis, Het ezeltje
Ode aan Alex Brenninkmeijer
Door Carel Jansen In 2007 verscheen bij uitgeverij Politieke Pers een aardig boek, met de titel Zullen we zwaluwstaarten? Het staat vol met voorbeelden van ambtelijke taal die ook nu nog voor veel bestuurders en ambtenaren herkenbaar zullen zijn. Denk aan eufemismen als “Hierbij staat budgettaire neutraliteit voorop”, in plaats van “Dit mag geen extra geld kosten”. Denk ook … [Lees meer...] overOde aan Alex Brenninkmeijer
“Serieus”: verschuivend van bijvoeglijk naar bijwoordelijk en de betekenis is ook intrigerend
Door Siemon Reker In het Algemeen Dagblad van gisteren het verhaal van Tasien gelezen? De eerste zin is direct de korte samenvatting: “Een volstrekt unieke prestatie – dat heeft Tasien Joeman (22) geleverd door in vier jaar tijd vijf diploma’s te halen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. “Studeren op dit niveau is soms eenzaam, maar stoppen was nooit een optie.”” Zijn … [Lees meer...] over“Serieus”: verschuivend van bijvoeglijk naar bijwoordelijk en de betekenis is ook intrigerend
Verschenen: De Gids 2021/1, Mode, meerstemmig
De gevolgen van koloniale systemen werken tot de dag van vandaag door in ons dagelijks leven. Dat geldt ook voor kleding: in hoe mode wordt geproduceerd, maar ook in hoe zij wordt gepresenteerd, gedragen en verzameld. Er is nog nauwelijks een begin gemaakt met het vertellen van het verhaal van zwarte ontwerpers en zwarte modellen. De bijdragen die zij hebben geleverd en de … [Lees meer...] overVerschenen: De Gids 2021/1, Mode, meerstemmig
Marie-José Klaver leest Hanny Michaelis
Het verblijf (dag 133) Marie-José Klaver schrijft over literatuur voor Tzum en Neerlandistiek en geeft Duits en Nederlands in het voortgezet onderwijs. Hanny Michaelis (1922–2007) was een Nederlands-Joodse dichter en literair vertaler. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door … [Lees meer...] overMarie-José Klaver leest Hanny Michaelis
003 – De Nieuwe Contrabas podcast – Glamour & Dostojevski
De Nieuwe Contrabas Podcast · 003 - De Nieuwe Contrabas podcast - Glamour & Dostojevski Blijft poëzie een zieltogend subgenre na Amanda Gormans poëziedebuut met een eerste druk van 1 miljoen exemplaren? Of is poëzie de nieuwe glamourshow? Verder bespreken Hans en Chrétien het debuut van de jonge schrijver Roelof ten Napel (1993), Een zoon van, en spreken ze met … [Lees meer...] over003 – De Nieuwe Contrabas podcast – Glamour & Dostojevski
depressief / neerslachtig
Verwarwoordenboek vervolg (205) depressief / neerslachtig De woorden worden door elkaar gebruikt, maar er is wel een verschil. … [Lees meer...] overdepressief / neerslachtig
Help Zacht Lawijd in stand te houden
Beste vrienden en sympathisanten van Zacht Lawijd (literair-historisch tijdschrift, in samenwerking met het Letterenhuis Antwerpen en het Literatuurmuseum Den Haag),Tot onze verbazing en verontwaardiging liet Literatuur Vlaanderen ons op 17 december 2020 weten dat ons tijdschrift in 2021 helemaal geen subsidies meer krijgt. Uiteraard hebben we tegen die … [Lees meer...] overHelp Zacht Lawijd in stand te houden
Waar komt Gabriël vandaan?
Een onbekende gast in Mariken van Nieumeghen Door Jos Joosten Deze week corrigeerde ik de slotpapers van studenten na een werkcollege over Mariken van Nieumeghen. Eén van hen beëindigde de inleidende samenvatting van het verhaal met de vaststelling dat God ‘de aartsengel Gabriel’ stuurde om de ijzeren ringen om de hals en armen van Mariken (die de paus ter boetedoening … [Lees meer...] overWaar komt Gabriël vandaan?
Opgekropt
Door Maartje Steuten Als berucht taalfundamentalist heb ik geleerd om mild te zijn. Hoeveel taal- en stijlfouten er dagelijks ook de revue passeren, ik probeer te leren om er niet elke keer op aan te slaan. Het komt betweterig over én het leidt af van de inhoud van de boodschap, die belangrijker is. Het fenomeen taalverandering moet ik als taalfundamentalist immers met open … [Lees meer...] overOpgekropt
Fabels en feiten over de tussen-en in samenstellingen (2): de betekenis
Door Arina Banga, Esther Hanssen en Anneke Neijt Spellingrebel Trouw heeft per 1 januari na vijftien jaar ‘witte’ spelling toch de officiële ‘groene’ spelling geaccepteerd. Hoewel wit en groen voor de meeste spellingkwesties nauwelijks van elkaar verschillen, lopen ze uiteen voor onder meer samenstellingen, woorden als pannenkoek en aardbeienjam. Tijd om de balans op te … [Lees meer...] overFabels en feiten over de tussen-en in samenstellingen (2): de betekenis
Vooraankondiging van het boek ‘Van bekkensnijders tot onderzoeksprogramma’s’
Dr. Pieter Breuker (* 1945), taalkundige, sporthistoricus en gelauwerd schrijver, houdt zich al vanaf de jaren ‘80 bezig met sporthistorisch onderzoek. Dit boek bevat een selectie van zijn tussen 2006-2020 verschenen artikelen op het gebied van vermaken en sporten in Nederland tot globaal 1920. … [Lees meer...] overVooraankondiging van het boek ‘Van bekkensnijders tot onderzoeksprogramma’s’
Nieuwe bundel ‘Dirigent der woorden: de kunst van het overtuigen in het uitgeefvak’ van masterstudenten Redacteur/editor
Wat gaat er schuil achter de productie en promotie van boeken binnen de uitgeverij? In Dirigent der woorden geven studenten van de master Redacteur/editor aan de Universiteit van Amsterdam een impressie van het benodigde retorisch talent binnen het boekenvak. In elf bijdragen belichten zij heel uiteenlopende taken waarin overtuigingskracht een rol speelt: van het maken van een … [Lees meer...] overNieuwe bundel ‘Dirigent der woorden: de kunst van het overtuigen in het uitgeefvak’ van masterstudenten Redacteur/editor
Uit: Willem Elsschot, Het dwaallicht (1946)
Door Frank Willaert In Het Dwaallicht van Willem Elsschot helpt diens alter ego Laarmans drie Afghaanse zeelieden op hun zoektocht door het Antwerpse Sint-Andrieskwartier naar de zakkennaaister Maria van Dam. De gids blijkt echter een dwaallicht te zijn, en de zoektocht strandt in een groezelig hotel dat de deftige naam Carlton draagt en uitgebaat wordt door een niet … [Lees meer...] overUit: Willem Elsschot, Het dwaallicht (1946)
Het Nederlandse lievelingswoord van de Duitsers is… gezellig
Door Gunther De Vogelaer, Ilona Riek, Janka Wagner Ter gelegenheid van z’n 25-jarige bestaan organiseerde het ‘Haus der Niederlande’ van de universiteit Münster (D) een verkiezing van het Nederlandse lievelingswoord van Duitstaligen. Na twee stemrondes met in totaal 249 deelnemers is de winnaar bekend: gezellig haalt het nipt van lieveheersbeestje, op ruime afstand gevolgd … [Lees meer...] overHet Nederlandse lievelingswoord van de Duitsers is… gezellig
‘De geschreven boven de ongeschreven regels’
Door Marc Kregting Misschien kwam het doordat het verscheen bij de kleine Gentse Academia Press, onderdeel van de boeken en multimediadivisie van Lannoo nv, dat een belangrijk essay onder de spreekwoordelijke radar bleef. Toch legde literatuurwetenschapster Warda El-Kaddouri in Dominantie. Waarom we denken wat we denken het fundament voor een debat dat drie maanden later, … [Lees meer...] over‘De geschreven boven de ongeschreven regels’
Frank van Pamelen leest Maartje Wortel
Het verblijf (dag 128) Frank van Pamelen is onder meer cabaretier, dichter, auteur van literaire thrillers en podcastmaker (Lettercast). Maartje Wortel (1982) is romanschrijfster; haar laatste boek is Dennie is een star (2019). Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door … [Lees meer...] overFrank van Pamelen leest Maartje Wortel
‘Reize door het Aapenland’ bij De Nieuws BV op NPO Radio 1
Meer dan 200 jaar gelden schreef Gerrit Paape het satirische boek "Reize door het Aapenland". Het boek wordt nog steeds gelezen. Sterker nog: vandaag verschijnt een nieuwe druk. De klassieker is namelijk populairder dan ooit. Peter Altena, schrijver van de lijvige biografie over Gerrit Paape, en Dave Wismeijer, student Nederlandse Taal en Cultuur aan de UvA die een … [Lees meer...] over‘Reize door het Aapenland’ bij De Nieuws BV op NPO Radio 1
Nieuwe online colleges postkoloniale Nederlandse literatuur voor publiek toegankelijk
Op vrijdag 12 februari 2021 begint aan de Universiteit van Amsterdam een nieuwe collegereeks – open voor publiek en nog online: Caraïbische dromen, verzorgd door prof. Michiel van Kempen. De colleges gaan overigens niet enkel over de literatuur van Suriname en de Caraïbische eilanden, maar ook over de Nederlands-Indische literatuur en zelfs over Dominica. Ook dit jaar zijn … [Lees meer...] overNieuwe online colleges postkoloniale Nederlandse literatuur voor publiek toegankelijk
002 – De Nieuwe Contrabas podcast – Dichten voor het vaderland
De Nieuwe Contrabas Podcast · 002 - De Nieuwe Contrabas podcast - Dichten voor het vaderland Chrétien ziet debutant Caro van Thuyne in de roman Lijn van wee en wens opzichtig ‘worstelen’ met de emotionele materie en vindt dat mooi; Hans niet. Verder bespreken beiden de uitholling van de titel ‘Dichter des Vaderlands’ en bellen ze uitgebreid met boekblogger Paula Heeger van … [Lees meer...] over002 – De Nieuwe Contrabas podcast – Dichten voor het vaderland