Jeugdverhalen over joden (88) Door Ewoud Sanders Auteur: Hendrik Mijnoldus Böeseken (1789-1854)Mogelijk vertaald uit het DuitsMoraal: hebt uw vijanden lief Herkomst en drukgeschiedenis Jacoba Johanna Böeseken-Peltenburg (1798-1890) schreef samen met haar man Hendrik Mijnoldus Böeseken aan het begin van de negentiende eeuw drie kinderboeken: Geschenk voor lieve … [Lees meer...] over‘De edele wraak’ (1835)
‘De loterij-jood’ en ‘De kanten jodin’ (1833)
Jeugdverhalen over joden (87) Door Ewoud Sanders Auteur: Gijsbertus van Sandwijk (1794-1871) Birgers! nah wie zal het wagen? Koopt heen briefje voor hacht dagen. Groote prijzen zijn her in. Als het immers kan geberen, Als je rijk wordt, hait een treren [waarschijnlijk: uit de tranen, uit het verdriet / de zorgen; ES] Mit je gansche haisgezin. Birgers! wil’t baij … [Lees meer...] over‘De loterij-jood’ en ‘De kanten jodin’ (1833)
Ephraïm, de joodse heler (1832)
Jeugdverhalen over joden (86) Door Ewoud Sanders Door Amalia Schoppe-Weise (1791-1858)Vertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis De joodse heler Ephraïm is een personage in Hendrik en Maria, of De ouderlooze kinderen: eene treffende en leerzame geschiedenis voor de jeugd van Amalia Schoppe-Weise. Het gaat hier om een vertaling van Heinrich und Maria, oder … [Lees meer...] overEphraïm, de joodse heler (1832)
‘Joden’ (1828)
Jeugdverhalen over joden (85) Door Ewoud Sanders Auteur: Pieter Hanou van Arum (1790-1843) BAREND Weet gij dien Jood niet kwijt te raken? Zeg maar eens, om hem boos te maken, ‘Ei, Smousje! kom op Zaturdag.’ERNST Wel foei! dat ’s immers ons verboden? Daar men geen mensch, en dus ook Joden Niet schelden of vertoornen mag.BAREND Wel nu! een Jood! dat zou wat wezen!ERNST … [Lees meer...] over‘Joden’ (1828)
Drie oude jodenmoppen (1811)
Jeugdverhalen over joden (84) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendVertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis In oude jeugdboeken komen soms ook grappig bedoelde anekdotes of ‘kwinkslagen’ voor waarin joodse straathandelaren de hoofdrol spelen. Drie voorbeelden zijn te vinden in Wintervermaak voor kinderen van verschillenden ouderdom, die zich en hunne … [Lees meer...] overDrie oude jodenmoppen (1811)
‘De feestdag der herstelde Suze’ (1825)
Jeugdverhalen over joden (83) Door Ewoud Sanders Auteur: Petronella Moens (1762-1843) Herkomst en drukgeschiedenis Op vierjarige leeftijd werd Petronella Moens getroffen door kinderpokken. Zij overleefde de ziekte maar werd er blind door. Die handicap weerhield haar er echter niet van om zich verder te ontwikkelen. Haar vader leerde haar schrijven en ook liet zij … [Lees meer...] over‘De feestdag der herstelde Suze’ (1825)
‘De haringjood’ (1815)
Jeugdverhalen over joden (82) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendMoraal: bespot geen arme mensen Herkomst en drukgeschiedenis Het gedicht ‘De haringjood’ is gepubliceerd in Letterkransje voor de Nederlandsche jeugd. Dit boek werd uitgegeven door Mensing en Van Westreenen in Rotterdam en beleefde drie drukken: in 1815, in 1821 en omstreeks 1830. De auteur is niet … [Lees meer...] over‘De haringjood’ (1815)
‘De haringjood’ (1813)
Jeugdverhalen over joden (81) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendMoraal: kijk niet neer op lagere standen Herkomst en drukgeschiedenis De ‘haringjood’ komt voor in een tweespraak tussen vader Lizimon en zijn dochter Bethje. Die tweespraak is te vinden in Kweekhof van vernuft en smaak aangelegd voor de Nederlandsche jeugd van beide seksen. Dit boekje werd in 1813 … [Lees meer...] over‘De haringjood’ (1813)
André Romieu en Samuel Friedlander (1886)
Jeugdverhalen over joden (80) Door Ewoud Sanders Auteur: Franz Hoffmann (1814-1882)Uit het Duits vertaald door Suze Andriessen (1850-1924) Herkomst en drukgeschiedenis In 1842 begon Hoffmann, indertijd boekhandelaar, met het schrijven van jeugdboeken. Die werden zo geprezen dat hij besloot van zijn pen te gaan leven. Om genoeg te kunnen verdienen, sloot hij … [Lees meer...] overAndré Romieu en Samuel Friedlander (1886)
De pleegdochter uit ‘De Vliegende Vos’ (1878)
Jeugdverhalen over joden (79) Door Ewoud Sanders Door Evert Jacob Veenendaal Jz. (1833-1906) bewerkt en vertaald uit het Engels Herkomst en drukgeschiedenis Evert Jacob Veenendaal Jz. was hoofdonderwijzer in Heteren in Gelderland. Hoogstwaarschijnlijk behoorde hij tot de kringen van het Reveil. Vanaf 1860 publiceerde hij bij verschillende uitgevers tientallen … [Lees meer...] overDe pleegdochter uit ‘De Vliegende Vos’ (1878)
De erfenis eener moeder (1877)
Jeugdverhalen over joden (78) Door Ewoud Sanders Auteur: Pieter Jacob Andriessen (1815-1877)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis P.J. Andriessen was hoofdonderwijzer in Amsterdam en schreef veel historische verhalen, vooral voor jongeren van twaalf tot zestien jaar. Daarnaast vertaalde hij Duitse, Franse en Engelse … [Lees meer...] overDe erfenis eener moeder (1877)
De kanten zakdoek (1867)
Jeugdverhalen over joden (77) Door Ewoud Sanders Auteur: Eduard Gerdes (1821-1898)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Eduard Gerdes behoort tot de productiefste en meest gelezen jeugdboekenschrijvers uit de tweede helft van de 19de eeuw. Hij publiceerde ruim 250 jeugdboeken. Daarnaast schreef hij verschillende liederen. Zijn beroemdste lied, … [Lees meer...] overDe kanten zakdoek (1867)
‘Naömi’ (1828)
Jeugdverhalen over joden (76) Door Ewoud Sanders Auteur: Charles Benjamin Tayler (1797-1875)Uit het Engels vertaald door Anna Maria Moens (1777-1832) Herkomst en drukgeschiedenis ‘Naömi’ is een verhaal in de bundel Mogt het U behagen!, of Belangrijke tafereelen geschetst door een’ landprediker (1828). Het gaat om een vertaling van May you like it, by a country … [Lees meer...] over‘Naömi’ (1828)
Door de menschen verstooten, maar door God aangenomen (1895)
Jeugdverhalen over joden (75) Door Ewoud Sanders Auteur: Wilhelmina Jacoba Riem Vis (1859-1915)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Wilhelmina Jacoba Riem Vis was vaste medewerkster van het christelijke jeugdtijdschrift Timotheüs en gaf les aan kinderen en volwassenen. Zij schreef ruim veertig boeken, voornamelijk voor de … [Lees meer...] overDoor de menschen verstooten, maar door God aangenomen (1895)
Grootvader en kleindochter (1919)
Jeugdverhalen over joden (74) Door Ewoud Sanders Vertaald uit het Duits door J.P.G. Westhoff (1832-1906) en J. van Bergen Herkomst en drukgeschiedenis De eerste editie Grootvader en kleindochter verscheen in 1888 bij uitgeverij J.H. van Peursem in Utrecht en is geschreven door J.P.G. Westhoff (1832-1906), een Lutherse predikant. Hij vertaalde het boek uit … [Lees meer...] overGrootvader en kleindochter (1919)
De droeve vioolspeler, of De geschiedenis van een lied (1884)
Jeugdverhalen over joden (73) Door Ewoud Sanders Auteur: Adolf Jacob Hoogenbirk (1848-1920) Herkomst en drukgeschiedenis Adolf Jacob Hoogenbirk groeide op in een vroom protestants gezin in Amsterdam. Hij werd beïnvloed door dominee Jan de Liefde en door de evangelist Eduard Gerdes. Beiden schreven jeugdboeken. Hoogenbirk schreef zijn eerste jeugdboek op zijn … [Lees meer...] overDe droeve vioolspeler, of De geschiedenis van een lied (1884)
Het hoogste lot (1865)
Jeugdverhalen over joden (72) Door Ewoud Sanders Auteur: Franz Hoffmann (1814-1882)Uit het Duits vertaald door R. Bell Herkomst en drukgeschiedenis In 1842 begon Hoffmann, indertijd boekhandelaar, met het schrijven van jeugdboeken. Die werden zo geprezen dat hij besloot van zijn pen te gaan leven. Om genoeg te kunnen verdienen, sloot hij contracten af met … [Lees meer...] overHet hoogste lot (1865)
‘Loterij’ (1845)
Jeugdverhalen over joden (71) Door Ewoud Sanders Auteur: Jan Pieter Heije (1809-1876) ‘Duizend gulden voor een’ cent,Honderd duizend voor een’ gulden:Was je kaal, of had je schulden,Morgen ben je een rijke vent!Boeren, burgers! komt er bij:Morgen trekt de Loterij!’Joodje, was ik in je steê,’k Zou die lootjes zelf maar houên;Elleboog komt door je mouwen,En je broek wil … [Lees meer...] over‘Loterij’ (1845)
‘De loterij’ en ‘De kermis’ (1852)
Jeugdverhalen over joden (70) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend Het Nieuw bevallig prentenboekje, tot vermaak en oefening voor de lieve kinderen, dat in 1852 verscheen bij W. Willems in Amsterdam, bevat twee gedichten waarin joodse straathandelaren voorkomen: ‘De loterij’ en ‘De kermis’. ‘De loterij’ … [Lees meer...] over‘De loterij’ en ‘De kermis’ (1852)
Jodenkerstfeest
Jeugdverhalen over joden (69) Door Ewoud Sanders Auteur: J.A. Wormser jr. (1845-1916), onder het pseudoniem Salvafama Herkomst en drukgeschiedenis Jodenkerstfeest is geschreven J.A. Wormser junior (1845-1916), onder het pseudoniem Salvafama. Wormser was in de tweede helft van de 19de eeuw een bekende uitgever, publicist en politicus. … [Lees meer...] overJodenkerstfeest
Levi’s eerste Kerstfeest (1879)
Jeugdverhalen over joden (68) Door Ewoud Sanders Auteur: Albertus Hardenberg (1833-1880) Herkomst en drukgeschiedenis Levi’s eerste Kerstfeest is geschreven door Albertus Hardenberg (1833-1880). Hardenberg was een leerling van Jan de Liefde (1814-1869) die in 1856 in Amsterdam de Vrije Evangelische Gemeente stichtte. Hardenberg volgde De Liefde op als ‘herder en … [Lees meer...] overLevi’s eerste Kerstfeest (1879)
‘Een Kersavond’ (1873)
Jeugdverhalen over joden (67) Door Ewoud Sanders Door Karl Gustav Nieritz (1795-1876)Uit het Duits vertaald door Pieter Beets Pz. (1827-1900) Karl Gustav Nieritz, de auteur van ‘Een Kersavond’ [1], groeide op in de arbeidersklasse in Dresden in Duitsland. Zijn vader leidde een armenschool, zijn moeder was dochter van een bakker. … [Lees meer...] over‘Een Kersavond’ (1873)
‘Die oude Jood met zijn hooge slaapmuts op’ (1849)
Jeugdverhalen over joden (66) Door Ewoud Sanders Auteur: Cornelis van Schaick (1808-1874) Kennelijk werden volle, lange baarden lange tijd geassocieerd met joden. Dat kon tot pijnlijke misverstanden leiden. Het boek Sint Nikolaas-vertellingen voor de jeugd (1849) van Cornelis van Schaick (1808-1874) bevat een verhaal over de jonge freule Jeannette de Wit. Ondanks … [Lees meer...] over‘Die oude Jood met zijn hooge slaapmuts op’ (1849)
‘De chinaasappelen jood’ (1833)
Jeugdverhalen over joden (65) Door Ewoud Sanders Auteur: Gijsbertus van Sandwijk (1794-1871) Het gedicht ‘De chinaasappelen jood’ is te vinden in Lees- en prentgeschenk voor lieve kinderen van Gijsbertus van Sandwijk. Dit boekje verscheen in 1833 bij uitgeverij Broedelet en Rykenberg in Purmerend. Van Sandwijk was hoofdonderwijzer op de stadsburgerschool in … [Lees meer...] over‘De chinaasappelen jood’ (1833)
‘De appelen jood’ (1830)
Jeugdverhalen over joden (64) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend In 1830 gaf de Amsterdamse boekhandelaar Hendrik Moolenijzer een reeks van vier kleine boekjes uit onder de titel Prentenkamer voor de jeugd, waarin het nuttige met het aangename is vereenigd. Het eerste deeltje bevat, naast een handgekleurde gravure van ‘De appelen jood’, een korte tekst die begint … [Lees meer...] over‘De appelen jood’ (1830)