• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Gedicht: Jan van Nijlen • De burgemeester

10 juni 2020 door Raymond Noë

De burgemeester

De burgemeester heeft ons iets misdaan
Wij leerden, door zijn schuld, het leven haten,
Wij zullen allemaal zijn stad verlaten,
Die dood zal liggen in het licht der maan

En hij alleen, hij kan hier niet vandaan
Hij heeft geen wezen meer om mee te praten,
En moet, in zijn huis aan de grote laan,
Voor immer uitzien op zijn lege straten

Het gras zal groeien in de magazijnen,
De waar bederven bij de winkelieren
en huis na huis, en steen na steen verdwijnen….

Alles zal dood zijn als in Babylon,
Geen lied van vogels en geen kreet van dieren,
Niets dan de kou, de wind en soms wat zon

Jan van Nijlen (1884-1965)
uit: Het oude kind (1938)

Foto: Daphne Channa Horn


Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere werkdag een gedicht per mail.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel, Gedicht

Lees Interacties

Reacties

  1. Esther Bouma zegt

    11 juni 2020 om 08:23

    Kan iemand mij uitleggen waarom een foto van Femke Halsema bij dit gedicht vertoond moet worden? Overal in Europa vinden “black lives matter” demonstraties en manifestaties plaats met soortgelijke beelden als op de Dam (waarbij mensen tijdens een pandemie ook posters en banners op ramen, balkons, auto´s en fietsen zouden kunnen plakken ipv op dag X met duizenden tegelijk op één plek te verschijnen) maar alleen in Nederland vindt er parallel nog een soort moderne heksenjacht op de Amsterdamse burgemeester plaats.

    • Jos Joosten zegt

      11 juni 2020 om 09:30

      ‘Kan iemand mij uitleggen waarom een foto van Femke Halsema?’ Eh, ik doe een wilde gooi: zou het kunnen zijn omdat het gedicht van Jan van Nijlen over een burgemeester gaat en het gepost werd op de dag dat in de Amsterdamse gemeenteraad gedebatteerd werd over het functioneren van de burgemeester van die stad.En die burgemeester, dat is Femke Halsema. Daarom die foto. Misschien. Ik weet het niet hoor, ik doe maar een gok.

      • Esther Bouma zegt

        11 juni 2020 om 10:20

        @Jos Joosten: helder, zover was ik ook. Het gaat om het politieke statement dat met de foto bij deze tekst gemaakt wordt.

    • Ronald V. zegt

      11 juni 2020 om 09:46

      Heksenjacht op mevrouw Halsema ??? Mevrouw Halsema dient zich gewoon te verantwoorden voor die demonstratie waarbij de anderhalve-meterregel werd overtreden. Heel normaal dat een bestuurder verantwoording aflegt aan het volk, althans binnen een functionerende democratie. En het lijkt mij nogal bizarrrrrhhh dat er buiten Nederland een soort moderne heksenjacht op de Amsterdamse burgemeester plaats vindt. Maar misschien wordt het tijd om in Nederland een heksenjacht te beginnen op de burgemeeër van New York.

  2. Gerard van der Leeuw zegt

    11 juni 2020 om 09:41

    Ja, die foto is misplaatst. Neerlandistiek zou beter moeten weten. Het is geen Telgraaf. Voor het overige zou het geen kwaad kunnen als Amsterdam een beetje leegliep…. Te beginnen met die moderne rechtse heksenjagers. Dom volke dat niet denkt als wij……

    • Ronald V. zegt

      11 juni 2020 om 09:50

      Politieke hysterie, hoe politiek correct en modieus ook, hoort hier niet echt thuis. Deze site kijkt net iets verder dan de opgeklopte waan van de dag. Dunkt mij. 🙂

  3. Gerard van der Leeuw zegt

    11 juni 2020 om 12:53

    En dat is dus precies waarom die foto van mevrouw Halsema niet bij dat gedicht past. Natuurlijk dient mevrouw Halsema zich te verantwoorden en dat heeft ze ook gedaan. Maar dat is wat anders dat die schreeuwerige manier waarop een aantal dagbladen van een bepaalde signatuur te werk gaat. Het is niet een krant , welke dan ook, die uitmaakt hoe iemand zich politiek dient te verantwoorden. Bovendien zijn het vooral diegenen die meededen aan de demonstratie (vrijwel iedereen met mondkapje…) die verantwoordelijk zijn. Datzelfde geldt overigens ook voor de vele strandgangers, de terrasjes bezoekers etc. die ook de regels overtraden. Ook toen werd er niet ingegrepen overigens.

    • Ronald V. zegt

      11 juni 2020 om 14:01

      De foto van mevrouw Halsema plus ambtsketen past prima bij een gedicht getiteld “De burgemeester”. Dat plaatje is slechts een plaatje om de boel ietwat op te leuken. En dan neem je een foto van een bekende burgemeester en zelfs de meest bekende burgemeester plus ambtsketen zodat iedereen meteen ziet dat het een burgemeester is. Dat is alles. Geen politieke boodschap en preek verder.

      Wie toch verder wil praten over de dagelijkse politiek en de Telegraaf, kan beter naar andere sites gaan om daar zijn politiek correcte eieren te leggen. Hier gaat het even om een gedicht van Van Nijlen, niet om één of andere overhitte gebeurtenis ergens in Amsterdam.

      Ik heb best wel een mening over Halsema en de demonstratie maar die is hier niet van belang. Op politieke fora zijn gedichten niet relevant. En in China heb ik niets aan een reisgids van IJsland.

      Punt.

      • DirkJan zegt

        11 juni 2020 om 14:40

        U draait de zaken om. Dit gedicht is geplaatst vanwege de politieke actualiteit rondom burgemeester Femke Halsema, deze foto is dus niet zomaar gekozen. En inderdaad dit statement met deze foto was beter op zijn plaats geweest in de T. dan hier op Neerlandistiek.

        Menno ter Braak vond het politieke gedicht van Van Nijlen in 1938 visionair.

  4. DirkJan zegt

    11 juni 2020 om 12:57

    Burgemeester en vrouw, dat vraagt om bespot, beschimpt en gehaat te worden.

    • Esther Bouma zegt

      11 juni 2020 om 13:35

      Jammergenoeg is dit ook mijn indruk. En dat in Nederland in 2020.

  5. Mient Adema zegt

    11 juni 2020 om 15:42

    Als er bij een gedicht geen foto mag worden geplaatst, mogen gedichten dan nog wel bestaan? Of zou het met een cartoon moeten misschien? Is het gedicht geplaatst uit de losse pols of vanuit de actualiteit? Ik ga uit van het eerste.

    Ik lees een gedicht van een vroegere Antwerpenaar die zag dat er bestuurlijk weleens iets faliekant misgaat en herken dat meteen in de foto bij iemand die dat probeert voor te zijn. Laat dan geen verdere associaties toe en beperk je tot wat de dichter te zeggen heeft.

    • DirkJan zegt

      11 juni 2020 om 16:25

      “Laat dan geen verdere associaties toe en beperk je tot wat de dichter te zeggen heeft.”

      Maar zo associeert Mient buiten het gedicht daarvoor zelf wel:

      “Ik lees een gedicht van een vroegere Antwerpenaar die zag dat er bestuurlijk weleens iets faliekant misgaat en herken dat meteen in de foto bij iemand die dat probeert voor te zijn.”

      Zeldzaam,

      “Is het gedicht geplaatst uit de losse pols of vanuit de actualiteit? Ik ga uit van het eerste.”

      Nog zeldzamer.

      • Mient Adema zegt

        11 juni 2020 om 17:43

        Wellicht kan Raymond Noë als plaatser van het gedicht uitkomst bieden en een kijkje geven in de selectieruimte. Als ik fout zit met mijn aanname dat de keuze geheel willekeurig is (alles aan dichterlijke creativiteit zou immers aan bod moeten komen) en dus bepaald niet ingegeven of beïnvloed door actuele gebeurtenissen, dan wil ik mijn gedachten wel wat bijstellen. Maar hier heb je eerst het gedicht en dan de foto. Mijn associatie is niet zo zeldzaam: meer dan wat erin beweerd werd heb ik niet aangegeven.

        Dus: is er een gedicht bij de foto gezocht of een foto bij het gedicht?

        En ik, naïef als ik was, vond Halsema veel beter geschoten dan Aboutaleb of Bruls, al zouden die laatsten meer binnen Van Nijlens voorstelling gelegen hebben.

  6. Gerard van der Leeuw zegt

    11 juni 2020 om 17:09

    Er had gewoon een fotootje / prentje van Jan Van Nijlen bij gemoeten. Ik ken trouwens heel wat betere gedichten van hem. En ‘op leuken’? Wat een misplaatste opmerking!

    • DirkJan zegt

      11 juni 2020 om 17:22

      Ook zonder foto had het sonnet door de actualiteit van de dag dan nog steeds op een onheuse wijze naar Femke Halsema verwezen. Er is vandaag ook geen tweede gedicht – zoals gebruikelijk – van Jan van Nijlen geplaatst, maar een actueel verbindend gedicht van Heidi Koren.

  7. Gerard van der Leeuw zegt

    11 juni 2020 om 17:40

    Je hebt gelijk, Gedicht en foto werden misbruikt. En daar zijn sonnetten niet voor. Jammer. Ik ben wel blij dat ze blijft.

    • Ronald V. zegt

      11 juni 2020 om 18:50

      Of u blij bent dat mevrouw Halsema aanblijft als burgemeesteres, is niet relevant in dit onderwerp. En wat ik zojuist heb gegeten, is ook niet relevant. Net zo min het relevant is met wie Patricia Paay om maar een naam te noemen die ik vaak lees maar niet weet wie die naam draagt, het allemaal doet. En dat ik vind dat mevrouw Halsema een over het paard getild lichtwichtig en zwaar overschat wicht is, is ook totaal niet van enige importantie.

      • Esther Bouma zegt

        11 juni 2020 om 19:55

        Maar door op te noemen wat zogenaamd niet relevant is, heeft u toch maar mooi uw punt gemaakt, niet waar?. Als u de biografie van Femke Halsema zou kennen, zou u het vermoedelijk niet wagen haar zo denigrerend te omschrijven.Waar komt toch die behoefte vandaan een vrouw, met wie u het vermoedelijk niet eens bent, zo klein te willen maken?

  8. Harry Reintjes zegt

    11 juni 2020 om 21:28

    De redactie en redactieleden van deze site hebben wel vaker en in minder “ernstige” gevallen clausuur toegepast.

    De schuldige aan het ontstaan van dit politiek debat op wat een taal- en letterkundige site moet zijn, vind ik dan ook de redactie. Die had de foto van mw. Halsema bij het gedicht nooit toe moeten laten.

    • Harry Reintjes zegt

      11 juni 2020 om 21:39

      eeehhh censuur

  9. Gerard van der Leeuw zegt

    12 juni 2020 om 05:57

    Als het werkelijk niet relevant zou wezen, zou u er net zo drammerig over doorzwatelen. En over wie dan ook als ;wicht’ te pruttelen is alles behalve beschaafd. Maar dat natuurlijk ook niet van enige importantie. Word u a.u.b. eens wat volwassener.

  10. Ronald V. zegt

    12 juni 2020 om 12:31

    Een nieuw censurisme steekt zijn kop op, zijn domkop. Men leze bijvoorbeeld:
    https://www.nu.nl/film/6057544/cleese-verwijderde-aflevering-fawlty-towers-juist-kritisch-op-racisme.html
    En hoe zit dat met dat gedicht van Campert over die grote zwarte neger in hem? Een Neger uit Mozambique? Mag dat nog wel van het Anti Racisme Comité Nederland? Of hoe die clubjes zich noemen.
    Overigens denk ik niet dat mevrouw Halsema zelf zo gelukkig is met het nieuwe censurisme. Of schat ik haar toch iets te hoog in?

    • DirkJan zegt

      12 juni 2020 om 13:22

      Het gaat hier niet om censuur of over al dan niet vermeend racisme, maar over seksisme waarbij een vrouwelijke burgemeester, Femke Halsema, door een gedicht in verband wordt gebracht met de opvatting van de dichter dat een burgemeester een kwalijke en uiterst verwerpelijke autoriteit is. Dat vind ik onheus en roept discussies op. Terecht.

      Ik schat u – in tegenstelling tot Femke Halsema – helemaal niet hoog in, zeker niet als u niet weet dat het gedicht Er is een grote norse neger van Lucebert is en niet van Remco Campert. Bovendien is het korte gedicht juist een aanklacht tegen racisme en slavernij.

      • Esther Bouma zegt

        12 juni 2020 om 14:35

        Dirkjan, dank je bent mijn baken in deze discussie. Halsema ligt m.i. sinds weken mediaal buitenproportioneel onder vuur, zeker vergeleken met andere Europese burgemeesters van steden waar dezelfde demonstraties waren onder soortgelijke omstandigheden. Als dan op dit -primair- literaire en taalkundige platvorm dit gedicht met een foto van Halsema erbij wordt geplaatst, kan ik daar door het mediageweld van de afgelopen weken niets anders dan een vileine, politieke boodschap in zien. Mij raakte dat omdat ik vond dat Halsema al onheus genoeg bejegend werd.

  11. Wouter van der Land zegt

    12 juni 2020 om 14:05

    Het lijkt mij dat de reacties bewijzen dat het plaatsen van een gedicht met raakvlak aan de actualiteit werkt. Seksisme volgt denk ik niet uit het gedicht en het gedicht is ook niet perse de mening van de redacteur. Ik zou er niet te lang bij stilstaan. Een deel van de gemeenteraad stemde in met een motie van wantrouwen, dus een democratische vertegenwoordiging vond daadwerkelijk dat de BM iets heeft ‘misdaan’. Ze vond het zelf ook en er komt nog een onderzoek.

    Literatuur moet een beetje schuren en ongemakkelijkheid oproepen, wordt vaak gezegd.

    • DirkJan zegt

      12 juni 2020 om 15:05

      Is het echt zo moeilijk om te begrijpen? Het gedicht is helemaal niet seksistisch, prima verder wat Van Nijlen voor de oorlog schreef over het verwerpelijke gezag van een burgemeester. Dat heeft ook niets met schurende poëzie te maken. Maar het gaat om de combinatie met de foto in de wetenschap dat er al sinds het aantreden van Femke Halsema als burgemeester een haatcampagne tegen haar wordt gevoerd, louter omdat ze vrouw is, zo zie ik dat tenminste. Dat is mijn actualiteit.

      En vinden jij en de redacteur – en een heel kleine rechtse minderheid in de raad – dat ze dus iets heel kwalijks heeft ‘misdaan’ rondom de anti-racisme demonstratie? Misdaan betekent zondigen, misdrijven, iets wat ik totaal niet vind van het optreden van Femke Halsema en waar ze het zelf ook zeker niet mee eens is. Vind je ook dat ze niet wezenlijk iets misdaan heeft, dan resteert alleen het stereotype, seksistische beeld dat nu wordt opgeroepen van een vrouwelijke burgemeester die niet deugt omdat ze vrouw is. Moet daar een discussie over gaan, is dat de bedoeling van het plaatsen van een gedicht in de actualiteit met een suggestieve foto? Niet voor mij.

      • Ronald V. zegt

        12 juni 2020 om 16:01

        – seksistische beeld dat nu wordt opgeroepen van een vrouwelijke burgemeester die niet deugt omdat ze vrouw is.-

        Het vrouw zijn van burgemeester Halsema is totaal niet relevant. Opperen dat dit wel zo is, is niet erg verstandig. Politici en bestuurders moeten op hun merites worden beoordeeld, niet op hun sekse en dergelijke. Goed, Halsema heeft deels haar verontschuldigingen aangeboden en mag verder van de gemeenteraad. Prima wat mij betreft. Al wens ik wel dat ik zelf mijn eigen mening mag vormen en niet wordt gedwongen door een politiek “correcte” gedachtepolitie tot een bepaalde visie. Geestelijke vrijheid is een groot goed en verdient het om beschermd te worden tegen de populisten van rechts maar ook zeker van links. Amen.

      • Wouter van der Land zegt

        12 juni 2020 om 16:02

        @DirkJan, van een haatcampagne tegen Halsema puur omdat ze vrouw is, heb ik ik geen weet. Ik volg dit soort nieuws ook niet heel uitgebreid, moet ik toegeven. De fout van Halsema is natuurlijk geen halsmisdrijf. Maar ze (BM is medeverantwoordelijk voor openbare orde) handhaafde niet bij een groeiende demonstratie van uiteindelijk 14.000 mensen die geen afstand hielden en gaf als reden op dat ze de demonstratie, waar ze zelf aan meedeed, te ‘belangrijk vond’ (het leek haar niet om het demonstratierecht in het algemeen te gaan). In hetzelfde Amsterdam doet de politie invallen bij verjaardagfeestjes, waarbij zeer forse boetes worden uitgedeeld. In hetzelfde Amsterdam gaan vele bedrijven failliet door de coronamaatregelen. Ik vind het niet vreemd dat veel mensen daar kritisch over zijn. De meeste kritiek die ik heb meegekregen was geen haat, maar ging bijvoorbeeld over de vraag of ze wel ‘boven de partijen’ staat. Dat soort kritiek MOET mogelijk zijn in een democratie en topbestuurders moeten meer kunnen incasseren.

        Dat haar aftreden geëist wordt, lijkt mij een hyperbool en politiek poppenspel. En als je het zo ziet, is het leuke en zelfs relativerende fotoredactie. De gespiegelde foto suggereert ook dat er twee kanten aan de zaak zijn. Maar ik begrijp dat het perspectief van jou en Esther Bouma hierboven compleet anders is. Als er echt sprake is van een haatcampagne, dan kan ik me dat natuurlijk ook wel voorstellen.

        • DirkJan zegt

          12 juni 2020 om 16:31

          Je slaat nu allemaal zijwegen in die niet om de kern draaien, maar ik reageer toch nog.

          Over het onderwerp van de demonstratie zei Femke Halsema later, “Het ging wel degelijk om het demonstratierecht en niet omdat het een demonstratie was tegen racisme.” En dat de Amsterdamse politie invallen heeft gedaan op feestjes verzin je denk ik, want is gewoon niet waar, de politie in Amsterdam is heel terughoudend (geweest met de samenscholingsverboden en heeft nagenoeg ook geen boetes uitgedeeld. Dat is de burgemeester eerder ook al niet in dank afgenomen.

          Maar over die foto. De link naar de bron van de foto werkt niet, maar hij staat wel op Wikipedia. De foto van Daphne Channa Horn is genomen in januari van dit jaar, Femke Halsema die schoolkinderen voorleest, maar is niet gespiegeld of gemanipuleerd!

          https://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:Burgemeester_Halsema-daphnechannahorn.jpg

          Als deze foto door de redactie van Laurens Jz. Coster is gemanipuleerd dan vind ik dat een kwalijke zaak.

          Punt.

  12. Marc van Oostendorp zegt

    12 juni 2020 om 16:42

    De discussie over de persoonlijke en politieke kwaliteiten van drs. F. Halsema is hierbij gesloten.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Kees Spiering • Met schone lei

We zijn zo gezin als ’t maar kan —
toch loopt ze ver van mij. Verdriet
verslijt ze als kledij. Ons ontgaat
dat het kind geen capuchon draagt

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Agenda

21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

19 mei 2025

➔ Lees meer
10 juni 2025: Lezingenmiddag Indische Letteren

10 juni 2025: Lezingenmiddag Indische Letteren

19 mei 2025

➔ Lees meer
23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

16 mei 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1838 Henri Moltzer
sterfdag
1986 Willem Pée
➔ Neerlandicikalender

Media

Verschenen: Romanreuzen

Verschenen: Romanreuzen

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

12 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d