Door Marc van Oostendorp

De poëzie – als ze je eenmaal heeft aangeraakt, als het eenmaal je leven is gaan doordringen, dan kom je er nooit meer vanaf en blijft ze ieder moment bij je, waar je ook bent. De lichte waas die er van vroeger zo precieze woorden waaiert, is voortaan ook bij je als je om vijf uur ’s ochtends voor de koelkast staat.

En denkt aan de titel van een gedicht van Rodaan Ali Galidi: “Op een nacht in zijn herfst opende Zorro de koelkast. De vla trilde van angst. Zorro voelde de pijn van de vla en zei tegen hem dat hij hem niet op zou eten en alleen wat sap wilde drinken. Voor die vla zong Zorro dit lied.”

Jonge mensen moeten alleen even aangeraakt worden, iemand moet ze even uitleggen wat je moet met zulke taal – dat het niet raar of moeilijk is dat taal op een andere manier gebruikt wordt dan je gewend bent – maar juist fijn.

Hoe raak je ze aan? Je geeft ze woorden temmen, het boekje dat Kila van der Starre en Babette Zijlstra (‘Kila & Babsie‘) onlangs uitbrachten. In 24 hoofdstukjes (ieder genoemd naar een uur van de dag) presenteren ze, vooral hedendaagse, gedichten, leggen uit hoe je ze kunt lezen, wat voor trucs dichters gebruiken, hoe je je kunt laten inspireren om zelf gedichten te schrijven.

Dit is een boekje dat je aan iedere Nederlandse scholier zou moeten uitreiken. Alleen al door de fascinerende vormgeving, moeten ze het allemaal wel even openen. Dan zijn er nog steeds vast een paar die afhaken; de poëzie is dan niet voor hen. Maar ik weet zeker dat er minstens voor een paar van hen een wereld opengaat: door de gevarieerde keuze van gedichten – allemaal toegankelijk genoeg om niet af te schrikken en mysterieus genoeg om naar meer te doen verlangen –, door de persoonlijke noot die Kila&Babsie aan ieder gedicht toevoegen, door hun eigen reactie erop te beschrijven, daar de heldere leestips en de ruimte die overal wordt gegeven om zelf wat toe te voegen.

De schrijvers hebben ook lesmateriaal bij het boekje gemaakt, maar het aantrekkelijkst lijkt mij om zo’n boek als dit stiekem op je puberkamer te lezen en nog een keer te lezen, en al die gedichten steeds weer te bekijken en te ervaren dat er een wereld is die veel groter is dan je puberkamer en het huis waarin je woont, en je dorp, en Nederland, en het heelal. Een wereld die tegelijkertijd weerspiegeld kan worden in een angstig pak vla.

Kila & Babsie [Kila van der Starre en Babette Zijlstra]. woorden temmen. grange fontaine, 2018. Meer informatie bij de uitgever.